TMO'dan yolsuzluk iddialarına tepki

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu, un, makarna, bisküvi ihracatçılarına, TMO stoklarından verilen ucuz buğdayın iç piyasaya satışının yasal olduğunu belirterek, ihracatçının, TMO'dan aldığı buğdayları stoklarında tutma gibi bir zorunluluğunun olmadığını söyledi. Kemaloğlu, un, makarna, bisküvi ihracatçılarının, Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında, TMO'dan aldıkları ucuz buğdayı iç piyasaya sattıkları ve piyasayı olumsuz etkiledikleri yönündeki, 'buğdayda yolsuzluk' başlıklı haberleri değerlendirerek, ihracatçıya verilen ucuz budayın iç piyasa satışının hukuki olduğunu açıkladı. Un, makarna, bisküvi ihracatçısına dünya fiyatlarında buğday temin edebilmeleri için geçen yıllar ithalat izin belgesi verdiklerini ancak bu sene, iç piyasadaki buğday üretiminin 2 milyon artarak 21 milyon tona çıkması üzerine, ihracatçının ucuz buğday ihtiyacını TMO stoklarından karşıladıklarını söyledi. Bu nedenle, TMO stoklarından DİİB kapsamında ihracatçıya ihraç ettiği ürün kadar dünya fiyatlarından buğday verdiklerini belirten Kemaloğlu, buğdayların ihracattan önce ve sonra olmak üzere iki aşamada iade edildiğini kaydetti. Kemaloğlu, bu sayede Türkiye'nin uzun yıllardan sonra ilk defa 2004 yılında, buğday ithalatı yapmadığını ve 6 yıllık TMO stoklarının tamamen eritildiğine dikkat çekerek, "İhracatçının DİİB rejiminde TMO'dan aldığı buğdayı stoklarında tutma zorunluluğu yoktur. İhracatını yapan sanayici bunun karşılığında, TMO'dan aldığı buğdayı istediği gibi değerlendirebilir" dedi. 2004-2005 sezonunda 1 milyon 360 bin ton buğdayın, DİİB kapsamında satıldığını ve bunun 660 bin tonunun ihracattan sonra verildiğine dikkat çeken Kemaloğlu, piyasadaki spekülasyonlar ve 'yolsuzluk' haberlerinin de bundan kaynaklandığını söyledi. "Bu aşamada yapılan çok doğrudur. Uygulamanın hem çiftçiye hem de piyasaya büyük faydası olmuştur" diyen Kemaloğlu, İhracatçıya verilen ucuz buğdayın, iç piyasaya satışının tamamen hukuki olduğunu kaydetti. TMO Genel Müdürü Kemaloğlu, sektöre DİİB kapsamında tahsis edilen buğday sayesinde ihracat patlamasının yaşandığını belirterek, 2001 yılında 171 bin ton olan un ihracatının, 2004 yılında 941 bin tona çıktığını, geçen yıl, 48 bin ton olan makarna ihracatının ise bu yıl, 125 bin ton olarak gerçekleştiğini vurguladı. Basında çıkan 'buğdayda yolsuzluk' haberleri ile ilgili kamuoyuna seslenen Kemaloğlu, "Biz gece gündüz demeden Türk çiftçisinin refahı için mesai harcıyoruz. Köylünün üzerinden manipülasyon yaparak bürokrasinin enerjisini azaltmayın. Bu hedeflerimizde sıkıntı yaratmaz ama, enerjimizi azaltır. DİİB kapsamında satış, hukuk çerçevesinde yapılıyor ve bu, 2005-2006 sezonunda da uygulanmaya devam edilecek. Unutulmamalı ki bu sistem sayesinde TMO'nun depolarında bekleyen 6 yıllık mahsuller bile tüketildi" dedi. Kemaloğlu, TMO'nun depolarındaki buğdayı dünya piyasalarına ancak 110-120 dolardan satacakken, DİİB kapsamında elindeki buğdayı ihracatçıya 130-140 dolardan sattığını belirterek, "Bu durumda hem üretici, hem sektör hem de devlet kazandı" dedi. Kemaloğlu, çiftçilerin TMO'nun piyasadan çekileceği için endişeli oldukları yönündeki haberlerin de gerçek olmadığını belirterek, TMO'nun piyasadan çekilmediğini, yoğun şekilde hasada hazırlandığını söyledi. TMO'nun, en az stokla hasada girdiğini ifade eden Kemaloğlu, mali ve fiziki açıdan sıkıntılarının olmadığını bildirdi. Kemaloğlu, gelecek yıl için radikal değişiklikler düşündüklerini, ancak çiftçinin endişe etmesini gerektirecek bir durumun olmadığını, Ofis olarak halen alıma devam ettiklerini kaydetti. Bu sene yağış eksikliğinden dolayı kuraklığın söz konusu olup olmadığının sorulması üzerine Kemaloğlu, kuzey ve kıyı bölgelerinde değil, ancak İç Anadolu Bölgesi'nde yağışların geçen yıllara göre çok az gerçekleştiğini belirterek, üretim rekoltesi tahmini için bu ay sonuna kadar beklenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.