THY Tiflis seferlerini durduruyor

THY temsilcilerinin Gürcü yetkililerle vergi sorunu ve geçmişe yönelik borç çıkarılması konularında 10 Nisan'dan bu yana sürdürülen görüşmelerin olumlu sonuçlanması beklenmiyor. Heyet görüşmelerinde, Gürcü tarafına THY'nin İstanbul üzerinden dünyanın 76 kentine yaptığı diğer seferlerden de yararlanması karşılığında haftada üç kez yapılan Tiflis-İstanbul seferlerinin tekrar başlatılması önerildi, ancak öneri kabul edilmedi. THY'nin seferlerinin durdurulmasının yasal dayanağı bulunmadığını ifade eden Türkiye'nin Tiflis Büyükelçisi Dicle Kopuz, Gürcü basınına yaptığı açıklamada, bu kararın iki ülke arasındaki yapıcı dostluk ilişkilerine uygun olmadığına dikkati çekti. Anlaşmanın 1992 yılında yapıldığını ve nota teatisiyle yürürlüğe girdiğini belirten Büyükelçi Kopuz, anlaşmanın 22. maddesine atıfta bulunarak, Parlamento onayının öngörülmediğini kaydetti. Kopuz, ''Türk tarafı, 23 Kasım 1993'te Gürcistan Dışişleri Bakanlığı'ndan gelen notayı aldı ve bu konudaki süreç tamamlandı. Notanın kabulüyle anlaşma yürürlüğe girdi'' dedi. THY'nin sahip olduğu tüm vergi muafiyetlerinin yasal olduğunu vurgulayan Büyükelçi Kopuz, Türk şirketinin Airzena'ya 2002'ye kadar toplam 3 milyon dolar ödediğini, ancak daha sonra bunu vermeyi durdurduğunu belirterek, ödemenin THY'nin Airzena'ya ödeme yapan tek kuruluş olması nedeniyle durdurulduğunu kaydetti. Gürcistan'a düzenli seferleri ilk yapan yabancı havayolu şirketi konumunda bulunan THY, Tiflis'e haftada 3 sefer düzenlerken, anlaşma çerçevesinde Türkiye uçuşları yapan Gürcü havayolu şirketi ise iflas etmesi nedeniyle uzun süredir çalışmalarını durdurmuştu. Gürcistan Parlamentosu, THY ve British Mediterranean'ın uçuşlarının vergi sistemine uygun olmadığını, söz konusu şirketlerin Parlamento tarafından onaylanmayan anlaşmalar çerçevesinde çalıştığını ileri sürerek, bir süre önce Gürcü Sivil Havacılık İdaresi'nden uçuşların durdurulmasını istedi. Gürcü Parlamentosu tarafından 27 Şubat'ta kabul edilen karar çerçevesinde aynı gün Sivil Havacılık İdaresi'ne gönderdiği talimatta, THY ve Biritish Mediterranean Airways'in geçici uçuş lisanslarının askıya alınması istenirken, ''bu havayolu şirketlerinin faydalandığı vergi muafiyetlerinin yasal dayanağı olmadığı'' savunuluyordu. Kararda, 9 Ekim 1999'da Cumhurbaşkanı tarafından imzalanan Kararname'nin de herhangi bir Gürcü şirketiyle çalışmayan yabancı havayolu şirketlerinin Airzena'ya ücret ödemesini öngördüğü ifade edilerek, söz konusu iki şirketin vergi muafiyetiyle çalışmasının ulusal havacılığın gelişmesine engel olduğu ve ülke bütçesinde önemli kayba yol açtığı savunuluyordu. Parlamento Dışilişkiler Komisyonu Başkanı Zviad Mukbaniani ise konuyla ilgili açıklamasında, Türk ve İngiliz şirketlerinin durum netlik kazanıncaya ve yasal temel oluşturuluncaya kadar uçuşlarını yapamayacaklarını belirtirken, Sivil Havacılık İdaresi Başkanı Zurab Çankotadze de, sorunun olumlu bir şekilde çözülmemesi durumunda gerekli işlemleri gecikmeden tamamlayabileceklerini kaydetti. Parlamento ayrıca, Maliye Bakanlığı'nın THY'den 1992, İngiliz şirketinin de 1997 yılından bu yana vergi borçları belirlenerek ödenmenin sağlanmasını istedi. Maliye Bakanlığı Vergi İdaresi Başkanı Iase Zautaşvili, söz konusu karara göre. THY'nin geçen süre için Gürcistan'a yaklaşık 8 milyon dolar, British Mediterranean Airways'inse 6,1 milyon dolar ödemesi gerektiğini açıkladı. Sorunu çözmek amacıyla Gürcü yetkililerle yapılan görüşmelerin sürdürüldüğünü ifade eden Büyükelçi Kopuz, THY'ye geçmişe yönelik borç çıkarılmasının da kesinlikle yasal olmadığına işaret etti. Anlaşmanın imzalandığı 1992'de ülkede henüz yazılı bir anayasa bulunmuyordu. Gürcü basınında konuyla ilgili yer alan haberlerde, gelişmelerin Gürcistan'ın dünya ile ulaşımını daha da güçleştireceğine işaret edilerek, ülkenin dış dünyayla en önemli iki havayolu bağlantısı olan İstanbul ve Londra seferlerinin artık yapılamayacağı olasılığının endişeyle karşılandığı belirtiliyor. Gürcü gazetelerinde yer alan haberlerde, Gürcistan'ın uluslararası uçak seferleri açısından zaten şanslı olmadığına işaret edilerek, söz konusu iki şirketin seferlerini durdurması durumunda yerine hangi havayolunun çalışacağı sorularının da yanıtsız olduğu vurgulandı. Tiflis'e 30 Mart'tan önce haftada üç sefer yapan THY ve British Mediterranean Airways, uçuş sayısını önce haftada ikiye indirirken, görüşmelerin anlaşmazlıkla sonuçlanması durumunda bugünden itibaren seferler tamamen durdurulacak. THY, Tiflis'teki bilet satışlarını, uçuş lisansının uzatılması konusundaki görüşmeler sona erinceye kadar durdurmuştu. British Airways'in ''franchising'' (acentelik) yöntemiyle ortağı olduğu British Mediterranean Airways'in Tiflis'teki temsilciliğinden bugün yapılan açıklamada da, Londra'dan Tiflis'e bugün son sefer yapılacağını ve daha sonra seferlerin askıya alınacağı bildirildi. Öte yandan, THY'den tazminat talebiyle ilgili duruşmanın da yarın Tiflis'te başlaması bekleniyor.