Tezkere parayı nasıl etkiler?

İş dünyası tezkerenin kabul edilmesinden sonra şimdi muhtemel 7 senaryonun ekonomiyi nasıl etkileyeceğini tartışıyor.

İŞTE O YEDİ SENARYO VE TÜRKİYE'YE FATURASI

SENARYO 1: TEZKERE KOZ İÇİN KALIR: Türkiye elindeki tezkereye rağmen Kuzey Irak'a müdahalede bulunmaz.

SONUÇ: Piyasalar fazla etkilenmez ancak müdahale sürekli gündemde kalacağı için 1 yıl boyunca baskı yaratır. Yatırımlar ve turizm olumsuz etkilenmez.

SENARYO 2: NOKTA OPERASYON: Geniş kapsamlı askeri harekat yapılmaz. Ancak özel harekat timleri tezkeredeki gibi sınırı birçok kez geçer ve PKK militanlarına yönelik operasyon yapar.

SONUÇ: Sınır geçildiği için piyasalar tedirgin olur. Dolar ve faizde yükseliş baskısı doğar. Yatırımların bir bölümü beklemeye geçebilir.

SENARYO 3: YENİ SINIR ÇİZİLİR: Türkiye 1 Mart tezkeresinde olduğu gibi sınırın 20-40 km içinde yeni bir tampon bölge oluşturur.

SONUÇ: Sıcak çatışma olmazsa piyasalarda başta tedirginlik yaşanır ancak daha sonra etki azalır. Yatırımlar ve turizmde gerileme yaşanabilir.

SENARYO 4: SADECE HAVA BOMBARDIMANI: Türkiye karadan müdahale etmez ancak belli noktaları bombalar.

SONUÇ: Petrol 90 doların üzerine çıkar. Dolar ve faizde yükseliş borsada düşüş olur. Ancak göğüs göğüse çarpışma olmamaması halinde etkileri sınırlı kalır.

SENARYO 5: PKK'YA KARADAN MÜDAHALE: Türk askeri sıcak takiple sınır ötesine karadan girer.

SONUÇ: Peşmerge ve ABD askeri ile de çatışma ihtimali belirirse petrol 100 dolarla yeni rekor kırar. Faiz yüzde 17’yi aşar. Yatırımların bir bölümü rafa kalkar. Dış basın faktörü turizmi kısmen baltalar.

SENARYO 6: PEŞMERGEYLE ÇATIŞMA: Irak kuvvetleri Türk askerine müdahale eder.

SONUÇ: Petroldeki yükseliş sürer. Dolar 1,50 YTL’yi faiz aşar faiz yüzde 20’leri bulabilir. Borsa 50 binin altına düşer. Yatırımların bir bölümü iptal olur. Turizmde rezervasyonlar hissedilir derecede düşer.

SENARYO 7: ABD ASKERİYLE ÇATIŞMA: En kötü senaryo olur. ABD ile savaş durumuna geçilir.

SONUÇ: Piyasalar bu senaryoyu öngörülemeyen risk olarak algılıyor. Petrolün 120 doları doların 2 YTL’ye aşacağını iddia edenler var. Kesin sonuçları bilinmese de sadece borsadaki piyasa değeri kaybının 150 milyar doları bulması, petrolün Türkiye’ye faturasının ise en az 10 milyar dolar artması bekleniyor. Yıllık 20 milyar dolarlık yabancı sermaye girişinin durması, Türkiye’nin en az 10 milyar dolarlık turizm kaybına uğraması da söz konusu.

Kaynak: Referans