Televizyonun 40 yılı

Sabah Gazetesi Yazarı Ali Kırca, Türkiye'de 40. yılını dolduran Televizyon macerasını taşıdığı köşesinde 40 yılı 40 ayrı olgu ile izah etmiş okuyucularına. Kırk yılın “kırk”ı... Türkiye'de “televizyon” bugün kırk yaşında... Televizyon yayıncılığı ilk kez 1964 yılında çıkarılan yasayla “hukuki” kimlik kazandı... Yasanın kabulüyle birlikte kırk yıl sürecek televizyon macerasının da önü açılmış oldu... Önce TRT; 1990'lardan sonra da “kendi mecrasını bulan” özel kanallar... Hiç şüphe yok ki; geçen yıl kırk yılda, önce siyah-beyaz sonra da renkli ekranlardan yansıyan ışıklar, bu coğrafyada yaşayan insanların yaşamlarını derinden etkiledi... Pek çoğu unutulup gitse de, her biri yayınlandığı döneme damgasını vuran sayfalardan oluşan bir “televizyon tarihi” yazıldı kırk yıl boyunca... Bu yazıyla, kırk yılın içinden, televizyon tarihinin “kilometre taşları”nı hatırlama denemesi yapacağız... Tümüyle “kişisel” tercihlerle... Unuttuklarımız bir yana, başkalarının da başka başka “kırk”ı olabilir elbette... Bizimkisi bu işte: (Sıralama rastgeledir!...) 1. Söz Meclisten İçeri-1975... Örsan Öymen'in ilk kez “canlı” telefon bağlantıları kurduğu “siyasi-magazin” programı. 2. Kıbrıs Barış Harekatı yayınları-1974 3. TRT'nin, Semiha Yankı'dan Sertab Erener'e; oradan İstanbul Finalleri'ne uzanan 29 yıllık “Eurovision” macerası... 4. Televizyonun ilk “gerçek star”ı Zafer Cilasun ve erken yaşta (36) ölümü-1976 5. Sovyet yapımı “Ankara” belgeselinin TRT'de yayını-1968 6. Türkiye'nin kaderini değiştiren ve Hüsamettin Çelebi'nin yönettiği “Liderler” Açık Oturumu (Özal-Calp-Sunalp)-1983 7. İlk ekran bağımlılıkları: Dallas ve Kaçak dizileri 8. Siyah-Beyaz televizyonda ilk renkli görüntüler: Kenan Evren'in mitinglerinin “renkli” yayını-1982 9. İlk Yerli Dizi: Yaşar ne yaşar, ne yaşamaz! (Aziz Nesin)-1975 10. Muhammed Ali'nin maçlarının sabaha karşı naklen yayını 11. Papa 2. Jean Paul'ün Türkiye gezisinin siyah-beyaz TRT'den 35 ülkeye renkli yayını-1978 12. Güne Bakış (Can Akbel)- 1975-80 13. Aşk-ı Memnu-Kartallar Yüksek Uçar ve Küçük Ağa üçlemesiyle nitelikli yerli dizi hegemonyası. 14. Zengin ve Yoksul-Karamazof Kardeşler-Kaptanlar ve Krallar üçlemesiyle nitelikli yabancı dizi hegemonyası 15. Bülent Özveren'in sunduğu, televizyon tarihinin en çok iz bırakan “Bilgi” yarışması-1979-1980'ler... 16. Tele Pazar'da ilk maç naklen yayını-1974 (GS-FB) 17. Sunuculukta Halit Kıvanç-Orhan Boran-Cenk Koray üçlemesi 18. Bizimkiler-Televizyon tarihinin en uzun ömürlü dizisi 19. Kırk yılın habercilik skandalı: Kırım Türkleri'nin lideri Mustafa Cemiloğlu'nun “açlık grevinde öldüğü” haberi (1975) ve beş yıl boyunca ölü sayılması. (Bugün de hayatta!...) 20. İslamcı kanalların çıkışı-1996 21. Türkiye'nin ilk “Özel Televizyon Kuruluşu: URT” ve televizyon yayıncılığında Türker İnanoğlu olgusu. 22. “Özal Suikastı”nın naklen yayın aracıyla kaydı-1988 23. Televizyonun dünyaya açılışı: 32. Gün ve Mehmet Ali Birand olgusu. 24. İnterstar'da Körfez Savaşı yayınları-1991 (Simültane tercümeler çağı) 25. Yalan Rüzgarı-Pembe diziler zamanı-1990-2000 26. Aziz Üstel'le “Gecenin İçinden”. Ekranda ilk “talk- show”-1988 27. Barış Manço'yla “7'den 77'ye” 28. İcraatın İçinden - Bir Özal Klasiği 29. Televizyonda araştırmacı gazetecilik ve Uğur Dündar olgusu. 30. Televole ve ekranda magazin patlaması 31. Hıncal Uluç ve Erman Toroğlu'yla “Kale Arkası”-Futbol maçlarında “pozisyon yorumları”nın başlaması 32. Siyaset Meydanı 33. İlk Haber Kanalı denemesi: NTV ve Nuri Çolakoğlu olgusu 34. Ekranda Kemal Sunal filmleri 35. Haberde “anchorman” dönemi ve Ali Kırca'yla ATV Haber. 36. Star Haber ve Ufuk Güldemir olgusu. 37. Show Haber ve Reha Muhtar olgusu. 38. Sokak hikayeleri ve Savaş Ay olgusu. 39. TV'de belgeseller ve Can Dündar olgusu. 40. Pop Star: Ekranda “şarkıcı” yarışmaları ve SMS olayı... İşte bize göre ve hatırlayabildiklerimizle “Kırk yılın kırkı”... Sonuçta... Bir ekranın kırk yıl hatırı var hepimizde!.. Ve de hatırası!..