TBMM'den 'başkanlık sistemi' açıklaması

TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı tarafından hazırlanan başkanlık sistemiyle ilgili raporda, görüşlerine yer verilen akademisyenlerden bir bölümü başkanlığa sert eleştiriler getirdi. Söz konusu raporun medyada haberleştirilmesi üzerine TBMM İdari Teşkilatı bir açıklama yaptı.

TBMM, başkanlık sistemini yaptığı çalışma kapsamında akademisyenlere sordu. Ve bu görüşler raporlaştırıldı. ‘Başkanlık Sistemi’ konulu raporda, görüşüne yer verilen akademisyenlerden bazıları, başkanlık ve yarı başkanlık sisteminin Türkiye gibi ülkelerde çözümden çok krize yol açağını ifade etti. Söz konusu rapor Sözcü gazetesi tarafından “Başkanlık sistemi felaket getirir!’ başlığıyla bugün manşetten haberleştirildi.

Meclis İdari Teşkilatı da, ‘TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı’nın hazırladığı raporda başkanlık ve yarı başkanlık sisteminin Türkiye gibi ülkelerde çözümden çok krize yol açacağı’ haberlerine yanıt verdi. TBMM'den yapılan açıklamada, başkanlık sistemiyle ilgili lehte ve aleyhte görüşler olduğu ancak, söz konusu haberde sadece olumsuz görüşlere yer verildiği öne sürüldü.

TBMM Başkanlığı İdari Teşkilatı tarafından şu açıklama yapıldı:

“Haberlere konu olan çalışmada lehte ve aleyhte görüşler varken sadece aleyhteki görüşlere yer verilerek, bu görüşler TBMM Başkanlığının, ilgili birimin ve bu birimde görevli uzmanların görüşüymüş gibi kamuoyuna yansıtılmıştır. Araştırma Hizmetleri Başkanlığı’nın Başkanlık Sistemi ile ilgili olarak 2011 yılında hazırladığı bir bilgi notu ve 2014 yılında da bir kitap, Yarı-Başkanlık ve Parlamenter Sistem konularında da ayrıca iki kitap çalışması bulunmaktadır. Söz konusu rapor ve kitaplarda başkanlık sistemi teorik ve pratik yönleri ile incelenerek sistem hakkında araştırmacı tarafından herhangi görüş ortaya konulmaksızın çeşitli akademisyenlerin lehte ve aleyhteki görüşlerine yer verilmiştir. Araştırma Hizmetleri Başkanlığı çalışmalarında objektiflik ve tarafsızlık ilkelerini gözetmektedir. Haberlerde iddia edildiği gibi herhangi bir görüş öne sürülmesi söz konusu değildir.”

AKADEMİSYENLER NE DEMİŞTİ

Başkanlık sistemine karşı çıkan akademisyenlerin, TBMM raporuna yansıyan görüşleri şöyle:

Prof. Ergun Özbudun: Siyasi geleneğimizde uzlaşma yok. Başkanlık ve yarı başkanlık sistemi ülkeyi krize sokar.,

Prof. Serap Yazıcı: Geniş yetkilere sahip başkan, Türkiye’nin özgül şartları nedeniyle demokrasinin geleceğini tehdit eder.

Pof. Robert Elgie: Türkiye’de zayıf bir başkanın olduğu parlamenter sistem tercih edilmelidir. Aksi durum felaket getirir.

Doç. Levent Gönenç: Mevcut sistem kısmi değişikliklerle başkanlığa dönüştürülürse siyasi krizlere neden olur. Sistem kilitlenir.

Doç. Bülent Yücel: Türkiye gibi dini ve etnik etmenlere bağlı kutuplaşmış bir toplumda, hayati bir siyasi bunalıma dönüşübelir.