Taşıt tutmalarına dikkat! Neler yapılmalı?
Abone olToplu taşıma araçlarında ayaktayken bile rahatsızlık duymadan kitap okuyanlar olduğu gibi baş dönmesi ve mide bulantısı gibi şikayetleri olanlar da var. Peki taşıt tutmasına karşı ne yapmalı?
İç kulakta yer alan ve yarım daire
kanalları denilen hassas bir sistemin bu olayda rol oynadığını dile
getiren Fatih Üniversitesi Göz Hastalıkları Uzmanı Yard. Doç. Dr.
Aydın Yıldırım, "Denge sağlamada yarım daire kanalları içerisinde
bulunan kristal yapılar görev almaktadır. Bu kristal yapıların
pozisyonları bozulduğunda baş dönmesi gelişmektedir"
dedi.
Konuyla ilgili yazılı açıklama yapan Dr. Aydın Yıldırım, taşıt
içerisinde baş karşıya bakar pozisyon dışında herhangi bir yöne
çevrilirse (genellikle öne eğilme) kristallerin pozisyonunun da
değiştiğini dile getirdi. Birçok kişide bu pozisyon değişikliğine
hızla bir adaptasyon geliştiğini ve kristallerin tekrar yerlerini
alarak baş dönmesi gelişmesini engellediğini aktaran Yıldırım,
"Genetik yatkınlığı olan bazı kişilerde ise kristaller yerlerini
alamadığı için baş dönmesi gelişmektedir. Bu olay baş dönmesi gibi
basit bir aşamada kalabileceği gibi bulantı kusma da gelişebilir.
Artık bunun adı ‘taşıt tutması’ dediğimiz daha ileri bir gruba
girmektedir" bilgisini verdi.
Yıldırım, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
TRENDE SORUN AZALIYOR
"Göz, kulak ve beyin sapında bulunan koordinasyon merkezi tam bir
uyum içerisinde çalışmaktadır. Okuma esnasındaki satırların takip
mekanizmasıyla bu sistemin bağlantısı var. Okuma esnasında iç
kulaktaki denge kanalları içerisinde yer alan kristallerin uygun
pozisyonda durmaları gereklidir. Araç içerisindeyken kristaller
uygun pozisyonda tutulmazsa satır takibi ve okuma zorlaşır aynı
zamanda bulantı da ortaya çıkar. Denge sistemindeki kristaller kişi
dik pozisyonda iken olması gereken konumdadırlar. Bu da karşıya
bakış pozisyonudur. Bu durumda kristaller tam görevlerini yaparlar
ve baş dönmesi gelişmez. Araç içerisinde bu pozisyonu koruma en
ideal durumdur. Okunacak materyalin bu hizada tutulması kristalleri
de uygun pozisyonda tutacağı için ideal okunma yakalanmış olur.
Aracın dur kalk yapması esnasında dengeyi sağlayan kristallerin
pozisyonu da hızla değişiyor ve bu durum okumayı zorlaştırıyor.
Eğer kişi de bu sistem genetik olarak zayıfsa problem daha da
artıyor. Aracın sabit bir hızda seyretmesi veya aşırı virajlara
girmemesi bu durumdan daha az etkilenmeye yardımcı olur. Tren
yolculuklarında daha rahat kitap okunması da trenin hızının diğer
araçlara göre sabit olması ve fazla viraj olmamasından
kaynaklanmaktadır."