Tasfiye halindeki iş yerinde çalışan işçi haklarını nasıl alabilir?

Ticaret hukukunda tasfiye, bir ticaret kuruluşunun batması, kapanması vb. nedenler üzerine hesapların kesilmesi, alacaklılara, ortada kalan mal ve paradan paylarına düşen miktarın verilmesi demek oluyor.

Şevket Tezel sevkettezel1@internethaber.com

Ticaret hukukunda tasfiye, bir ticaret kuruluşunun batması, kapanması vb. nedenler üzerine hesapların kesilmesi, alacaklılara, ortada kalan mal ve paradan paylarına düşen miktarın verilmesi demek oluyor. 

İşyerinin tasfiye süreci olması iki şekilde yürüyebilir, basit usulle veya adi usulle. Bu durumda genel olarak sürecin ana hatlarını belirtelim. İş ilişkisinin iflâs veya tasfiye nedeniyle sona ermesi halinde o işyerinde çalışmakta olan işçilerin kıdem ve ihbar tazminatı alacağı süreye bakılmaksızın imtiyazlı alacak olmaktadır.

Zira iflâsın açılmasından önceki bir yıla kadar doğacak işçi iş ilişkisine dayanan ve iflâsın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dâhil alacakları ile iflâs nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları İcra ve İflas Kanununun 206 ncı maddesine göre öncelikle ödenmesi gereken rüçhanlı alacaklar kategorisindedir. 

Bir yıllık sürenin hesabındaki iflâsın açılma anı İcra İflâs Kaununun165 inci maddesine göre iflâsa hükmedildiği tarih oluyor. İflâsın açılmasından önceki bir yıllık süreden evvel doğmuş işçi alacakları ise imtiyazlı sayılmıyor. 

İflâs kararı verildikten sonra işçi işçilik haklarından doğan alacağının mesnedini ve tutarını bir ay içinde iflâs dairesine bildirmesi gerekiyor. 
Alacaklıların alacaklarını kaydettirmeleri için İcra ve İflâs Kanununun 219/2 maddesinde öngörülen 1 aylık sürenin bitiminden sonra, iflâs dairesi alacakların doğru olup olmadığını inceler ve kabul edilen alacakları sıraya koyar. Kabul edilmeyen alacaklar da reddedilme nedenleri ile birlikte sıra cetvelinde gösterilir. İflâs idaresi alacakların kaydı için muayyen müracaat müddeti geçtikten sonra ve iflâs idaresinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içinde düzenlediği sıra cetvelini iflâs dairesine verir ve alacaklıları ilan yoluyla haberdar eder. 

DAVA AÇMA SÜRESİ

Sıra cetveline itiraz davalarında dava açma süresi ilandan itibaren başlar. Ancak iflâs masasına müracaat eden alacaklılar tebligatı kabule elverişli adres gösterir, yazı ve tebligat masrafları için avans yatırmışlarsa sıra cetveline itiraz davası açma süresi bu alacaklılar hakkında sıra cetvelinin kendilerine tebliğinden itibaren başlar.  
Davanın 15 gün içinde açılması gerekiyor. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden dikkate alınır. Sıra cetveline itiraz davası iflâs kararı veren Ticaret mahkemesinin bulunduğu yerdeki her hangi bir Ticaret Mahkemesinde açılabilir. 

İŞ YERİ DEVİR OLURSA

İş yerinizin tasfiye değil de devri söz konusu olursa o takdirde devir tarihinde işyerinde mevcut olan bütün işçi haklarını ödeme yükümlülüğü devralana geçer.  Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlü olup, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumlu olurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlı olur. Bu şartlarda da kolay kolay kimse o işyerini devralmaz.  

İBRANAMENİN GEÇERLİĞİĞİ

Bu bakımdan işçiler alacaklarını tahsil etmeden ibra etmemelidir. Yeni Türk Ticaret Kanunumuza göre ibranamenin geçerli olması için işçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması gerektiğini belirterek yazımızı bitirelim.  

Bir sonraki yazımızda da iş-işveren anlaşmazlıklarında başlı başına önemli bir konu olan ibranameyi detaylı olarak ele alalım. 

Bu yazının tüm hakları inter'a aittir. "www.inter" biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır.