Tarihi onçeşmeler onarılıyor

Beykoz'un 500 yıla dayanan tarihi simgesi İshak Ağa Çeşmesi, Beykozluların deyişiyle Onçeşmeler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından restore ediliyor. Onçeşmeler'in çatısı, üst tarafındaki yoldan geçen kamyonet tipi araçların çarpması nedeniyle tahrip olmuş ve tarihi işlemeleri yok olma yolunda... Uzun süreden beri restore edilmesi gündemde olan İshak Ağa Çeşmesi'nin restorasyonu, Beykoz Belediyesi'nin de girişimleriyle İSKİ Genel Müdürlüğü'nün 2005 yılı yatırım programına alındı. Mart ayında ihalesi yapılan çeşmenin restorasyonu, yüzey kazı çalışmalarıyla başladı. İstanbul'un kaynak su havzasının yer aldığı Beykoz'un en önemli çeşmesi olan İshak Ağa Çeşmesi, Türk çeşme mimarisinin de şaheserlerinden biri olarak kabul ediliyor. 500 yıllık tarihi Mimar Sinan'a dayandırılan çeşme, yüzyıllar içinde birkaç defa büyük restorasyonlar geçirmiş. İshak Ağa Çeşmesi'nin (Onçeşmeler) özellikleri... İshak Ağa Çeşmesi, 3 sıra halinde 8 mermer sütunla, sivri kemerlerin taşıdığı geniş saçaklı bir çatı altında, 6 metre eninde, 8 metre boyunda ve 4 metre yüksekliğinde inşa edilmiştir. Çeşmenin ön kısmı yol seviyesinden aşağıda olduğundan mermer zemine yine mermer basamaklarla iniliyor. Onçeşmelerin tunçtan yapılmış on lülesinden 500 yıldan beri gece-gündüz kesintisiz su akmaktadır. Bu lülelerden ortadaki ikisi büyük, iki yandaki dörder lüleler ise küçüktür. Çeşmeden akan suyun tazyiki fazla olmasından dolayı musluk bağlanamıyor. Ünlü Türk Sanat Tarihçisi Prof. Dr. Semavi Eyice, İshak Ağa Çeşmesi'ni "Dünyanın sayılı mimari eserlerinden biri" olarak tanımlıyor. Onçeşmeler ile ilgili Türk edebiyatında şiirler yazılmış ve çaşme meşhur ressamlarımız tarafından resmedilmiştir. Ünlü ressamlarımızdan İbrahim Çallı'nın "İshak Ağa Çeşmesi" tablosu önemli eserlerinden biridir. İshak Ağa Çeşmesi ile ilgili en meşhur şiir ünlü şair Faruk Nafiz Çamlıbel'e aitttir. Faruk Nafiz Onçeşmeler'i şöyle anlatır; İshak Ağa Çeşmesi Nasıl her gün yayarsa davarını bir çoban, Sürükler düşüncemi sükundan tevekküle Sekiz mermer direğe dayanmış bir şadırvan, Bilek kalınlığında su akıtan on lüle... Uzanır ezan vakti musluğa doğru yüzler, içinde bir mum yanan kağıt fenerden sarı; Ve her gelen sükuta ayrı bir sükut ekler, Ve çağlar her tarafta Akif'in mısraları... Bu yerde meyvalaşır uzletin baygın tadı, Ve bir tas şarap olur bir yudum su bu yerde. Kurnada ak köpükler bir güvercin kanadı, Kumrunun dem çekişi, dönen sesler kemerde... Gönlüm yaşar içinde sonu yok bir masalın, Derim, mutlak bir pınar perisidir gördüğüm: Çıplak ayaklarında tahtadan birer nalın, Kollarında boyundan daha yüksek bir güğüm... On lüleden fışkırıp mermeri oyan sular, Asırlarca Kerem'in Aslı'yle dertleşmesi. Mermer bir kalp önünde su kesilmis duygular. Bir gönül destanıdır İshak Ağa Çesmesi!...