Tarihi kışla müze olacak

Tunceli’de bulunan tarihi kışla binası, müzeye dönüştürülecek.
Tunceli merkez Moğultay Mahallesi’nde bulunan tarihi kışla binasının kent müzesine dönüştürülmesi için ödenek arayışına girilirken, projenin hayata geçirilmesiyle kent merkezinde müze, Seyit Parkı ve Dersim Kültür Merkezi ile kültür adası oluşturulması da hedefleniyor. Yapımına 1937 yılında başlanan ve projesi Alman mimarlar tarafından çizilen kışla, kısa sürede tamamlanarak 1939 yılına kadar askeri bina olarak kullanıldı. 1939 yılından sonra Milli Savunma Bakanlığı’nın binayı boşaltmasıyla kışla, günümüze kadar memur lojmanları olarak kullanıldı. Kışla binasında şu anda da 60 aile yaşıyor.
4 bin 304 metrekare üzerine kurulu olan kargir yapının Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından "Erken Cumhuriyet Dönemi Yapısı" olarak tescillendiğini belirten Kültür ve Turizm İl Müdürü İsmet Hakan Ulaşoğlu, "2005 yılında Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından burası ‘Erken Cumhuriyet Dönemi Yapısı’ olarak tescil edilmiştir. 2005 yılından sonra plan safhasında olan düşüncelerimiz projeye bağlandı. Geçtiğimiz yıl itibariyle buranın kent müzesine dönüştürülmesi noktasında Fırat Kalkınma Ajansı’ndan sağlanan finansman ve Merkez Köylere Hizmet Götürme Birliği’nin ihale yoluyla yükleniciye vermiş olduğu projenin Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından uygunluğu onaylandı ve şu anda projenin uygulanma safhasına geldik. Finansal sorunların çözülmesiyle buranın kent müzesine dönüştürülmesi noktasında çalışmalara başlayacağız" dedi.
Tunceli’nin müzesi olmayan iller arasında olduğunu hatırlatan Ulaşoğlu, "İlimiz Türkiye’de müzesi olmayan sayılı illerden biri. Bölgemizde diğer illerde müze olmasına karşın kentimizde bir müze bulunmamaktadır. Keban Baraj Gölü sularının altında kalacak olması nedeniyle 1968-72 yılları arasında yapılan kurtarma kazıları sonrasında çıkarılan eserler hala Elazığ Müzesi’nde muhafaza edilmekte ve sergilenmektedir. Kent müzesinin bitirilmesi halinde ilimizdeki çok ciddi bir ihtiyaç olan müze ihtiyacı giderilmiş olacak ve Elazığ’da bulunan ve ilimize ait olan eserlerin geri getirilmesi de gündeme gelecek" diye konuştu.
Yapının kent müzesine dönüştürülmesinin il için sosyal ve psikolojik açıdan da önemli olduğunu kaydeden Ulaşoğlu, "Bu yapının kent müzesine dönüştürülmesi, ilimiz için sosyal ve psikolojik açıdan da büyük bir önemi vardır. Özellikle 1937-38’de ilimiz genelinde yaşanan bir takım acı olaylar var. Bu olayların hem hatırlatılması hem de o izlerin silinmesi ve günümüzde bu konuların yerli yerine oturtulması bakımından sosyal-psikolojik öneme sahiptir. 1937’de hep askerle tanışan insanımız, bu defa bu konunun derinliğinin araştırılmasıyla karşılaşacak. Özellikle sözlü tarih uygulamaları konusunda bu yapının en üst katında yapılması düşünülen alanda Dersim’e ait bütün bilgiler, belgeler toplanarak araştırmacıların hizmetine sunulacak. O zamana gerçekler daha yerli yerine oturtulmuş olacak" şeklinde konuştu.

KÜLTÜR ADASI OLUŞTURULACAK
Müzeyle Seyit Rıza Parkı ve Dersim Kültür Merkezi ile kent merkezinde bir kültür adası oluşturulmasının amaçlandığını dile getiren Ulaşoğlu, “Bu yapının bir özelliği de yan tarafında Tunceli Belediyesi tarafından planlanan, projesi yapılmış olan fakat henüz uygulamaya geçilmemiş olan Dersim Kültür Merkezi ve yanı başımızda yer alan Seyit Rıza Parkı’yla burası bir kültür adası haline geliyor. İlin bütün sosyal, siyasi, inançsal, ideolojik her türlü aktivitesi bu alanda gerçekleştirilmeye başlanacak. Bu ilimiz açısından çok önemli bir gelişmedir. İlin dizaynı, gelişimi açısından önemli bir gelişme olacaktır" ifadelerini kullandı.

"TUNCELİ’NİN ESKİ UYGARLIKLARA EV SAHİPLİĞİ YAPTIĞINA DAİR BULGULAR VAR"
Yaptıkları çalışmalarda Tunceli bölgesinin eski uygarlıklara ev sahipliği yaptığına dair bulgulara rastladıklarını aktaran İsmet Hakan Ulaşoğlu, "Tunceli kent merkezinin yerleşim yeri olarak genç bir geçmişi var. Geçmişimiz 1920’lere kadar dayanmakla birlikte bizim alanda yapmış olduğumuz araştırmalar binlerce yılın ötesine giden bir tarihi gerçekliği gün yüzüne çıkarıyor. Özellikle Mazgirt tarafından tarihi tapınma alanlarının ortaya çıkması, Rabat’ta farklı dönemlere ait bulguların ortaya çıkarılması coğrafyanın çok eski geçmişe dayandığını, buranın çok önemli uygarlıklara ev sahipliği yaptığını gösteriyor. Bu anlamda bizim çalışmalarımız devam ediyor. Her alana çıkışımızda çok farklı tarihi bulgularla karşılaşıyoruz. Bunların tescili noktasında imkanlarımız yettiği ölçüde personelimizin ve araçlarımızın el verdiği ölçüde bunları tescilleme çalışmalarını sürdürüyoruz. Dersim, çok farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmış bir coğrafya. Bu konuda biz her seferinde çok etkileniyoruz. Son bir aylık çalışmalarımız kapsamında Dersim’de bulunan tarihi mezarlıkları envanterini çıkarmaya çalışıyoruz. Bu çalışmalarımız sırasında da çok farklı bulgulara da rastlıyoruz" dedi.
Tuncelililerin hafızasında 1937/1938 askeri harekatını çağrıştıran kışla binasının müzeye dönüştürülmesi projesi, kaynak bulunması halinde hayata geçirilecek. Mevcut binanın restore edilmesiyle üç katlı şekilde düşünülen müzenin en alt katında gelir getirici iş yerleri, ikinci katında müze ve sergi salonları, üçüncü katında ise Dersim üzerine yazılmış bilgi ve belgeler yer alacak.
(İHA)