Tarihi affın kapsamında kimler var?

Cumhuriyet'in en kapsamlı üzerinde çalışılan tasarıyla özel sektör de borçlusunu affetmeye zorlanacak. TEDAŞ’ın elektrik dağıtımını devrettiği özel dağıtım şirketleri, abonelerinin borçlarını af kapsamında değerlendirecek. Öğrenim ve harç kredisi borçları, TOBB’un alacakları da affın içine dahil edildi.


Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı af tasarısının satır aralarından farklı kesimleri ilgilendiren ilginç detaylar ortaya çıkıyor. Vatan gazetesinin haberine göre,  vergi ve prim borçlarına getirilecek affın yanı sıra, tasarının en önemli özelliği, çeşitli yasalarda düzenlenmiş olsa da “6183 sayılı kanuna göre tahsil edilir” denilen neredeyse tüm kamu alacaklarını kapsama alması oldu. Buna göre, şu ana kadar sayılan alacakların dışında, öğrenim ve harç kredisi borçları da tasarı kapsamına dahil edildi.

Tasarıyla, özel sektör de borçlusunu affetmeye zorunlu tutuluyor. Bu kapsamda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) alacakları af kapsamında değerlendirilecek. Ayrıca TEDAŞ’ın elektrik dağıtım işini devrettiği bölgelerdeki özel dağıtım şirketleri, abonelerinin borçlarını af kapsamına alacak. Üst kurulların cezalarının kapsama alınması Enerji Piyasasası Denetleme Kurulu (EPDK), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Rekabet Kurulu’nun kestiği milyar liraları bulan cezalar hükümetin “beyaz bir sayfa” açmasını sağlayacak.


1 MİLYON ÖĞRENİM KREDİSİ BORÇLUSUNA MÜJDE

Af tasarısı kapsamında öğrenci kredisi ve harçlarına ilişkin borçlar yapılandırmaya girecek. Zamanında ödenmeyen öğrenim ve katkı kredisi borçlarının tahsilatı 6183 sayılı yasaya göre Maliye’ye bağlı vergi daireleri tarafından yapılıyor. Bu nedenle tasarıyla, bu borçların da açılacak “beyaz sayfa” kapsamında değerlendirilmesi öngörüldü. Daha önce getirilen yapılandırmalara rağmen 1 milyon civarında öğrenim kredisi borçlusu var.

TARİHİ AF SADECE KAMUYLA SINIRLI DEĞİL

Tasarının en dikkat çekici yanlarından biri, sadece kamunun alacaklarını değil özel sektöre ait bazı borç kalemlerini af kapsamına alıyor olması. Örneğin TEDAŞ’ın özelleştirme yoluyla elektrik dağıtımını devrettiği bölgelerde, dağıtım işini üstlenen özel şirketlerin vatandaştan ve şirketlerden alacakları tasarıya dahil edildi. Ayrıca TOBB’un alacakları da af tasarısına girdi. Böylece iş dünyasının çatı örgütü olan TOBB, borçlularıyla barışmak zorunda kalacak.

SPK, BDDK VE REKABET KURULU CEZALILARI YAŞADI

Tasarıda üst kurul alacakları af kapsamına alınacak. Buna göre başta EPDK, SPK, BDDK ve Rekabet Kurulu olmak üzere üst kurullar para cezası kestiği binlerce şirket ya da kurumla barışmak zorunda kalacak. Ancak kestiği para cezalarıyla öne çıkan EPDK olunca, gözler de üst kurulun akaryakıt şirketlerine ve bayiilere bugüne kadar kestiği ve 2 milyar liraya ulaşan milyarlarca liralık cezalara çevrildi. Örneğin SPK’nın 2009 yıl sonu itibarıyla kestiği para cezalarının tutarı 4 milyon lirayı geçerken, 102 ayrı para cezası kesmişti. BDDK ise 2009 yıl sonu itibarıyla 197 ayrı para cezası kararı almıştı. BDDK’nın kararlarının yüzde 90’ını para cezaları oluşturuyor.

TOBB HEM MAĞDUR HEM ALACAKLI OLARAK YARARLANACAK

AF tasarısında hem alacaklı hem de borçlu olarak yararlanacak kurum TOBB oldu. TOBB hem kendi alacaklarını tahsil edebilmek için hem de Rekabet Kurulu’nun kendisine kestiği 11.5 bin TL idari para cezası nedeniyle aftan yararlanacak. Böylece TOBB düzenlemeden hem mağdur hem de alacaklı olarak yararlanmış olacak. Rekabet Kurulu TOBB’a, TOBB ETÜ Sağlık Hizmetleri A.Ş. üzerinden Mesa Hastanesi’nin taşınır ve taşınmaz malları ile diğer tüm haklarını, kurul izni olmadan devraldığı için 11 bin 446.4 TL idari para cezası kesmişti.

50 MİLYAR LİRAYLA EKONOMİK DENGELER ZİRVE YAPAR

Hükümetin beyaz sayfa operasyonundan hedeflediği 50 milyar liralık gelirin, Türkiye ekonomisine yapacağı katkı heyecan yarattı. Merkezi yönetim bütçesinin 2010’u 44.2 milyar liralık bütçe açığıyla kapatacağı açıklanmıştı. Hükümet 2011 yılı için ise 33.5 milyar liralık bütçe açığı hedefi koydu. Söz konusu gelirin 3 yıllık bir dönemde sağlanacak olmasına rağmen bütçeye girecek tutar Hazine ile Maliye hariç, Milli Eğitim, Sağlık, Çalışma ve diğer tüm bakanlıkların bütçesinin birkaç katına karşılık geliyor. Bazı ekonomi bürokratları 50 milyar liralık hedefin tutturulmasını, “Ekonomik dengeler zirve yapar” şeklinde yorumladı.