Tanrı Yanılgısı kitabına bir yanıttır

Erhan Ayşan'ın "" adlı kitabını rafta gördüğümde çok şaşırmadım. Çok satan bir şarlatanlık metnininden prim yapmak isteyecek "karşı şarlatanların" eninde sonunda böyle bir kitap çıkartmasını bekliyordum zaten. O yüzden para ödeyip ödememek konusunda uzun süreli bir tereddüt yaşadım.

Çünkü, doğal olarak, ateist tezleri onların inanmadığı Allah'ın ayetleri ile yalanlamaya kalkışacak kadar bilimsel tartışmadan nasipsiz, konu hakkında kafa yoranlar ile kafası karışık olanlara "bu dindarlar da gerçekten sığ düşünüyor" dedirtecek metinler okumaktan korkuyordum. Lise seviyesinde biyoloji okuyanların bile okurken gülmeden sayfa çeviremediği bilgilerle atezim ve evrim karşıtı kitap yazanların alim geçindiği bir ülkede böyle kaygılar taşımamak mümkün mü?

O yüzden kitaba para vermek yerine kitap-kafede bir şeyler içerken incelemeyi tercih ettim önce. Gerçi yeni çıkan kitapların kafede okunmasına satıcı izin vermek istemiyordu ama ben de yılların verdiği tecrübe ile zorlukları nasıl aşacağımı çok iyi biliyordum.

Fakat çay içerken karşılaştığım ilk metin beni şaşırttı ve "Aha, işte aradığım yaklaşım" dedim. Yazar, oldukça iddialı bir söylemle başlıyordu çünkü işe:

"...Hiçbir teist Tanrı'nın var olduğunu hiç bir ateist de var olmadığını kanıtlayamadı bugüne kadar.

"Peki ya bundan sonrası" derseniz.. Yani bundan sonra kanıtlayacak biri çıkar mı? Bu soruya iki yanıt vermem gerekir:

Teistler için olan yanıt: Tanrının varlığını hiçbir zaman kanıtlayamayacaksınız. unutmayın, Tanrının varlığı kanıtlandığı anda, Tanrı'nın bizzat yaptığı iman/inanç tanımı çöker. Ve artık siz Tanrı'ya inanan değil, onu bilen olursunuz.

Ateistler için olan yanıt: Eğer bu soruyu teist inanç gömleğimi çıkartmadan yanıtlarsam size "asla" derim. Asla Tanrı'nın var olmadığına dair bir kanıt bulamayacaksınız.

Ama eğer soruya bir an için teist gömleğimi çıkartarak yanıt verirsem, derim ki Büyük olasılıkla bulamayacaksınız ama ümit ederim bulursunuz..."...

Daha sonra kitap Richard Dawkins'in kim olduğunu ve neden önemli olduğuna dikkat çekerek ona vereceği cevabın yöntemini izah ediyordu.

Yaptığım tetkik sonucu kalkarken kitabın parasını ödemeye karar verdim ve okuduktan sonra kütüphanemde Richard Dawkins'in Tanrı Yanılgısı kitabının yanına bu eseri de koyarak bir eksikliği gidermiş oldum. Çünkü o eseri okuyan ama orada sergilenen akıl ve ayak oyunlarını fark edememiş olanların mutlaka bu eseri de okumalarında yarar olduğuna ikna olmuştum. Peki ama Tanrı yanılgısına niye para vermiştin diyeceksiniz doğal olarak. Onun cevabı da Erhan Ayşan'ın neden Richard Dawkins kısmında yer alıyor...

Erhan Ayşan'ın Richard Dawkins'e cevap olarak yazdığı "Tanrı Yanılgısı'nın Yanılgısı" adlı eseri Dawkins okumasa da onun hayranı olanların okumasında yarar var. Çünkü bu kitap The Economist tarafından "herkesin okuması gereken eser" olarak nitelenen adlı eseriyle Yılın Yazarı seçilen Dawkins'i ve tezlerini aşagılamadan, o görüşlerin savunulmasının doğal bir hak olduğuna inanarak eleştiriyor ve sadece onun mantık hatalarını gözler önüne seriyor. Tabi zaman zaman Dawkins'in haklı mantık yürütmelerini de savunmayı ihmal etmiyor.

"Hiç bir teist Tanrısının var olduğunu ve hiç bir ateist de var olmadığını karşı inançta olanlara kanıtlayamadı." diyen Erhan Ayşan, teist bilim adamlarının akademik kaygılar nedeniyle din ve tanrı lehine konuşmaktan kaçındıklarını, pek çok ilaiyatçının da "ne yanılgısı kardeşim" diye konuyu savsakladıklarına dikkat çektikten sonra "Kusura bakmasınlar ki bu, ilahiyatçıların sıklıkla sergilediği bir tavır. Hep kendi görüşlerini destekleyen kitaplar okurlar, sıklıkla ayrıntılarla uğraşırlar, temele hatta en temele (Tanrının varlığına) pek değinmezler. Bütün bunların üzerine çevremdeki ateistlerin de "işte, din ve Tanrı hakkında en son söylendi" yaklaşımı bende bardağı taşıran damla oldu. Her şeyi bir yana bıraktım ve neredeyse kitabı okuduktan bir yıl sonra ona bir yanıt yazmaya karar verdim" diyor.

Gerek teist gerekse ateist konularda ortaya koyduğu argümanlarda dürüst davrandığını belirten yazar amacını net olarak şu ikelde özetliyor: "Bu kitap, çağımızın en ünlü, tüm zamanların en üretken ateisti Richard Dawkins'in, en az onun kadar ünlü olan "" kitabına bir yanıttır. Bu kitabı "ne olursa olsun ateizme (Tanrı'nın var olmadığı inancı) karşı teizmi (Tanrı'nın var olduğu inancı) savunmak zorundayım" düşüncesiyle yazmadım.

Tanrı'nın var olmadığına dair ortaya atılan ve doğru olan herhangi bir argümana "sözüm ona" bir yanıt vermek de değildir amacım. Ateistler iyi bilmelidirler ki; eğer bir Tanrı yoksa, bunun, başta bilim olmak üzere herhangi bir disiplinle kanıtlanmasını biz teistler, onlardan çok daha fazla isteriz. Doğaldır ki, hiçbir teist, olmayan bir Tanrı için hayatını dinsel ritüeller ve kurallar arasında geçirmek istemez..."

Uzun lafın kısası Tanrı Yanılgısını okumuşsanız bu kitabı da okumanızı salık veririm.

Öte yandan Tanrı Yanılgısı kitabına gösterilen ilgi ve yapılan satış kampanyalarının ardında bir art niyet olduğuna inanıp, arkasındaki düşünce ile mücadele etmeye kararlı olanlara da hiç değilse usul ve yöntem öğrenmeleri için bu kitabı okumalarını öneririm. Çünkü onlar düşünceye saygı anlayışlarını "bizden olan ve zararsız olanla" sınırlı tuttukları sürece Dawkinslerin daha çok at koşturacağına şahitlik edecekler...
(Yaşar İliksiz)