Tablonun sırrı çözüldü
Abone olNorveçli ressam Edward Munch'ın, "Çığlık" adlı tablosunda gökyüzünün neden kızıl olduğu ortaya çıktı.
Teksas Eyalet Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Donald Olson
ve meslektaşları, Endonezya'nın Krakatoa Yanardağı'nın neredeyse
tüm dünyayı aydınlatan patlamasının Munch'a ilham verdiğini,
yağlıboya resmin, tümüyle üstadın hayal gücüne dayanmadığını
açıkladılar. 1883'teki Krakatoa püskürmesi, yeryüzünde görülen en
büyük yanardağ patlamalarından biriydi. Öyle ki, yerkürenin öbür
yarısında semalar geceleri onun atmosfere püskürttüğü yanan
küllerle aylar boyu kızıl alacakaranlıklara gömülüyordu. Sky and
Telescope dergisinde yayınlanan gökbilimcilerin açıklamasına göre,
Munch'un 1893'te, yani Krakatoa'nın püskürmesinden 10 yıl sonra
yaptığı ve bugün Oslo Ulusal Galeri'de sergilenen başyapıtı, temel
ilhamını, Kasım 1883'den Şubat 1884'e dek, ''20 bin km öteden''
dünyanın öteki ucundan gelen yanardağ fışkırmasının Avrupave
Norveç'in semalarını geceler boyu kızıllara garketmesinden
alıyordu. Önce annesini ve ardından da iki kardeşini ve babasını
kaybeden Munch, veremi, ölümü, ''Hasta Çocuk'' (1886, Ulusal
Galeri, Oslo), ''Ölüm Odası'' (1892, Munch Müzesi, Oslo), ''Ölüm
Döşeği'' (1895, Rasmus Meyers Koleksiyonu, Bergen) ve ''Ölü Anne''
(1899, Sanat Salonu, Bremen) resimlerinde nakletti. Prof. Olson,
tespitlerini doğrulamak için Norveç'in başkenti Oslo'ya yaptıkları
dolaşmanın heyecanını şöyle ''Munch'un Krakatoa ışıklarını
arkadaşlarıyla sokakta yürürken gördüğü dönemeci dolandık ve 120
yıl önce, (resmi yapışından 10 yıl önce) güneybatıdan, dünyanın öte
yarısından gece semadan gelen kızıl ışıltıya baktığı tam noktayı
belirlemiştik.''