Sütle ilgili doğru bilinen yanlışlar
Abone olYapısında bulunan besin maddeleri nedeniyle doğada tek olma özelliği taşıyan sütle ilgili doğru bilinen yanlışlar, insanlara faydadan çok zarar getiriyor.
Sokak sütünün besleyici, pastörize ve uzun ömürlü sütlerin katkı
maddesi içerdiğini düşünen birçok insan, süt yoluyla milyonlarca
mikropla karşı karşıya kalıyor. Türkiye Mimar, Mühendis Odalar
Birliğine bağlı Gıda Mühendisleri Odası'nın 21 Mayıs Dünya Süt Günü
nedeniyle başlattığı kampanya sayesinde, sütle ilgili bir çok
gerçek de tartışıldı. Doğada sadece sütte bulunan laktozun beyin ve
sinir dokularının oluşumunda temel öğe olması ve bunun yanında
kemik gelişimin olmazsa olmazı olan süt, yanlış bilgilendirmeler
dolayısıyla hastalıkların tetikleyicisi oluyor. Doğadaki benzersiz
özelliğinin yanında çok hassas bir yapıya sahip olan süt
işlenmemesi durumunda faydasından çok zararlı hale geliyor.
Özellikle Türk toplumunda sütle ilgili doğru bilinen yanlışlar
hastalıkların tetikleyicisi oluyor. Sütle ilgili doğru bilinen
yanlışlar şöyle sıralanıyor: - Uzun ömürlü sütlerin dayanıklılığı,
içlerine koyulan katkı maddelerinden mi kaynaklanıyor? "Hayır,
Sütün dayanıklılığını artırmak amacıyla kesinlikle katkı maddesi
ilave edilemez. Özel teknolojiler uygulanan ısıl işlem, aseptik
dolum ve ambalajlama ile süt uzun ömürlü hale gelir." - İşlenmiş
sütlerin besin değeri daha mı azdır? "Hayır, kontrollü bir ısıl
işlem uygulandığından besin değer kaybı yok denecek kadar azdır." -
İşlenmiş içme sütlerini kaynatmak gerekir mi? "Hayır, işlenmiş içme
sütleri raf ömürleri içerisinde ve ısıl işlem uygulanmaksızın
tüketilmelidir. Isıl işlem görerek Tüketiciye ulaşan bu ürünlere
tekrar kaynatma işlemi uygulandığında besin değerinde ciddi
kayıplar meydana geleceğinden işlenmiş sütler yeniden
kaynatılmamalıdır. İşlenmiş içme sütleri hiçbir ısıl işlem
uygulanmadan doğrudan tüketilebileceği gibi, eğer ısıtılmak
isteniyorsa, kısık ateşte 1-2 dakika tutularak sıcaklığı 30-35
derece olacak şekilde ısıtılabilir." - Süt sadece bebekler hastalar
ve çocuklar için mi gereklidir? "Hayır, süt içerdiği besin
maddelerinden dolayı her yaş grubunun tüketilmesi zorunlu olan bir
gıdadır." - Sokak sütleri besin değeri kaybolmamış taze ve ucuz
sütler midir? "Kesinlikle hayır, Sokaktan alınan sütler evde
kaynatıldığı için besin değerinde önemli kayıplar olur. Bu sütlerin
yağının alınması veya su katılımı ile besin değerinde azalmak olmak
birlikte sokakta elverişsiz koşullarda satılması sırasında
bozulmaları önlemek için içine karbonat gibi katkı maddeleri de
konulmaktadır. İşlenmiş içme sütlerine göre ucuz gibi görünen sokak
sütleri, kaynatma için harcanan enerjinin maliyeti içine katılan
suya ödenen süt parası ve sağıla verdiği zararların tedavisi için
harcanan paralar göz önüne alındığına salında daha pahalıya mal
olur." - İşlenmiş sütlerin kaymağı olmazken sokak sütlerine kaymak
olmaktadır. Bunun nedeni sokak sütlerinde işlenmiş sütlerden daha
çok süt yağı mı vardır? "İşlenmiş sütler için önemli bir işlem
basamağı olan homojenizasyon aşaması, süt yağını küçük parçalara
basınç etkisiyle parçalayarak yağın homojen dağılımını sağlıyor.
Böylece süt yağının yüzeyde birikmesi önleri ve sütün ambalajı
açıldığında yüzeyde kaymak görülmez. Yüzeyde kaymak görülmemesi süt
yağının azaltılmış olduğu anlamına gelmez. Süt yağıyla ilgili
olarak, herhangi bir denetim söz konusu olmadığından sokak
sütlerinde sütün yağı alınıp yerine su katılarak hile yapılıyor." -
Süt yerine aynı miktarda süt ürünü tüketebilir mi ? "Evet, süt
tüketilemiyorsa aynı miktarda yoğurt tüketimi önerilir. Ancak
yoğurt da tüketilmiyorsa, eşdeğer miktarda peynir tüketimi kabul
edilebilir. Burada yenilerin tuz miktarının yüksek olduğu ve fazla
tuzun birtakım sorunlara sebep olabileceği de dikkate alınmalıdır."
- Süte şeker karıştırmanın faydası var mıdır? "Hayır, sütün doğal
bilemişinde yeterli miktarda şeker mevcuttur, süte ayrıca şeker
karıştırılması istenmez. Ancak, başka tüketilmesi mümkün olmuyorsa
az miktarda şeker katılabilir. Bu durumda, diş çürümelerinin önüne
geçmek üzere ağız ve diş temizliğine dikkat etmek gerekir."