Susuzluk tehlikesi büyüyor

Kastamonu’ya içme suyu sağlayan Karaçomak Barajı’ndaki su miktarının en düşük seviyeye inmesi nedeniyle beliren susuzluk tehlikesi giderek büyüyor. Konuyla ilgili geçen günlerde yapılan değerlendirmelerde içme suyu sıkıntısına çözüm olarak öne sürülen tarımsal sulamanın kesilmesi önerisi çiftçilerin tepkisini çekti.
Şehrin ihtiyacı olan içme suyunun kaynaktan alınması, arıtılması, depolanması ve tüketiciye ulaştırılmasına kadar gerekli tüm yatırım ve işletmecilik hizmetleri Kastamonu Belediyesi KASKİ Müdürlüğü tarafından yerine getiriliyor. Şehrin en büyük içme suyu kaynağı olan Karaçomak Barajı’ndaki su miktarının ciddi seviyeye düşmesi ile ilgili açıklama yapan Kastamonu Belediyesi Fen İşleri ve KASKİ Müdürü Tahsin Babaş, Karaçomak Barajı’na yaptıkları Yüzer Dubalı Üstten Su Alma Tesisi sayesinde susuzluk tehlikesinin bir süre için ertelendiğini söyledi. Tahsin Babaş, önümüzdeki kış ve ilkbahar mevsiminde beklenen yağışlar gerçekleşmezse Kastamonu’yu ileride ciddi bir susuzluk tehlikesinin beklediğini anlattı. Babaş, ayrıca gündemde sık sık yer alan ve Kastamonu’nun ihtiyacı olan içme suyunu garanti altına alacak ve hayati önem taşıyan Kırık Barajı Projesi’nin de bir an önce uygulamaya geçirilmesi gerektiğini vurguladı.

KASKİ MÜDÜRÜ BABAŞ, YETKİLİLERİ UYARDI
Karaçomak Barajı’nda bulunan belediyeye ait tesiste yaptığı bilgilendirme ile susuzluk tehlikesine açıklık getiren Kastamonu Belediyesi Fen İşleri ve KASKİ Müdürü Tahsin Babaş, tesis hakkında bilgi vererek, yüzer dubalı bir terfi istasyonu olan tesisle barajdaki suyun en kaliteli yerinden içme suyu alınabildiğini ve tesisin Kastamonu’ya yaklaşık saniyede 400 litre içme suyu ilettiğini söyledi. Barajdaki su kotu hangi seviyede olursa olsun su kotu ile beraber inip çıkabilen su alma yapısı sayesinde suyun en temiz olduğu iki metre derinlikten suyun alınıp arıtma tesisine gönderildiğini belirten Babaş, söz konusu tesisin yapım yılı itibariyle kendi alanında Türkiye’de bir ilk olduğunu kaydetti.
Fen İşleri ve KASKİ Müdürü Babaş, “Tesisimizde ikinci bir avantajımız, tesisimiz barajdaki su ne kadar düşerse düşsün en minimumdan suyu alıp kullanılabilir hale getirmektedir. İkinci bir su alma alternatifi olan dip savaktaki olumsuzluklar burada tamamen giderilmiştir" dedi. Tesislerin tam otomasyon sistemine tabi olup, istedikleri kadar su, otomasyon sistemiyle arıtma tesislerinden alınabilmekte ve sağlıklı bir içme suyunun şehre verildiğini anlatan Babaş, sözlerini şöyle sürdürdü: "Tesisimiz tek bir pompa ile yüzer bir şekilde dubalarla suyun üzerine monte edilmiş ve suyu karşıda bulunan kuleye, su alma noktasına basmaktadır. Buradan su arıtma tesislerine pompalanıp oradan şehre iletilmektedir. Ayrıca, buradaki mekanik aksam, herhangi bir arıza durumunda veya bakım esnasında pompayı alıp çıkarabilmek için özel dizayn edilmiştir”

“KASTAMONU’YU İÇME SUYU TEHLİKESİ BEKLİYOR”
Barajın tam dolu olduğu an 23 milyon metreküp su tutabildiğini söyleyen Babaş, şu anda barajda 9 milyon metreküp civarında su bulunduğunu belirtti. Babaş, yalnız bunun 2,5 milyon metreküpünün savaktan alınamadığını ve ölü rezerv olarak durduğunu bildirdi. Babaş, ayrıca baraja yaptıkları tesis sayesinde ölü rezerv olan bu 2,5 milyon metreküp suyu da alabildiklerini ve kullanabildiklerini ifade etti.
İlerleyen günlerde Kastamonu’da büyük oranda içme suyu tehlikesi bulunduğunu belirten Babaş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Önümüzdeki mevsim kış mevsimidir. Fakat ciddi manada bir kış ayı geçirmezsek, yani kurak bir kış mevsimi yaşanırsa ciddi manada su sorunu yaşarız. Şu an Kastamonu’nun 8 aylık içme suyu bulunmaktadır. Bunun dışında ölü rezerv olan 2,5 milyon metreküp suyun 2 milyon metreküpünü de kullanarak şehrimize 3 ay daha içme suyu temin edebiliriz. Bunun dışında başka alternatif bulamazsak içme suyu sorunu yaşarız. Allah bizlere o günleri göstermesin, dua edelim kış mevsimi yağışlı geçsin ve su sorunu yaşamayalım.”

“KIRIK BARAJI YAPILMALI”
İçme suyunun şehir ve insan hayatı için çok önemli olduğuna dikkat çeken Babaş, şöyle konuştu: “Biz bunu düstur edinerek bu tesisleri gerçekleştirdik. Bunun yanında Karaçomak Barajı’nda su seviyesi şu an yüzde 30 civarındadır. Ama ileriye yönelik içme suyunu karşılayabilmek için yeni bir baraj yapılması kaçınılmazdır. Burada DSİ’nin projelendirmiş olduğu Kırık Barajı’ndan içme suyu ihtiyacını karşılamak istiyoruz. Kırık Barajı’nın bir an önce projelendirilip inşaatına başlanılması ve faal hale getirilmesi Kastamonu halkı için elzemdir ve çok önemlidir.”
Karaçomak Barajının üzerinde bulunan arazilerde tarımsal faaliyet yapıldığını belirten Babaş, bu tarım alanlarında sülfatlı gübre kullanıldığını hatırlatarak, bunun da yağmurla beraber baraja geldiğinde kimyasal olarak olumsuz etki gösterebildiğini ifade etti. Ancak yapımı planlanan Kırık Barajı’nda bu olumsuz etkenlerin olmayacağını söyleyen Babaş, Kırık Barajı’nın planlandığı bölgede tarım yapılmadığını ve yerleşim alanları olmadığını anlattı. Kırık Barajı suyunun hem İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği’ne tam uygun olması, hem de kimyasal olarak herhangi bir zararı bulunmaması nedeniyle çok büyük bir etken olduğunu anlatan Babaş, Babaş, sözlerine şöyle devam etti: "Özellikle içme suyu, insan hayatında önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu yüzden Kırık Barajı, birinci derecede insan sağlığı açısından mutlaka gereklidir. Çünkü Kırık Barajı’ndan alınan içme suyu çok daha temiz ve çok daha içilebilir olacaktır."
Son yılların en kurak mevsimini yaşayan Kastamonu’da hem içme suyu, hem de sulama suyu temini ve taşkın koruma amaçlı olarak projelendirilip 1973 yılında hizmete sunulan Karaçomak Barajı, tarihinin en düşük su seviyelerinden birine ulaştı. Normal su kotunda 23 milyon metreküp göl hacmi, 1.54 kilometrekare göl alanı olan Karaçomak Barajı’nda doluluk oranının yüzde 30 seviyesinin altına düştüğü öğrenildi. Su seviyesinin düşüklüğü yüzünden barajın üst tarafında en az beş futbol sahası büyüklüğünde bir alan açığa çıkarken, kış mevsiminde yeterli kar yağışının olmaması, barajın eski doluluk seviyesine ulaşmasına yönelik umutları tüketmiş olacak. Karaçomak Barajında 9 milyon metreküp su miktarı bulunurken, doluluk oranının yüzde 30 olduğu belirtildi. Ayrıca barajda bulunan su miktarının şuan itibariyle 2.5 milyon metreküpün kullanılamadığı ve içme suyu olarak 6.5 milyon metreküp suyun kullanılabildiği belirtildi. Normal su kotunda göl yüzeyinin deniz seviyesinden yüksekliği 889.50 metre iken, şuanda göl yüzeyinin deniz seviyesinden yüksekliği 877.25 metreye kadar düştü. Buna göre, barajın su seviyesinin 12 metre 25 santimetre düştüğü belirlendi. Karaçomak Barajı, en çok 25 Şubat’ta doluluk oranı yüzde 43 ile ulaşırken, barajın her geçen gün giderek su seviyesinin düşmesi Kastamonuluları endişelendiriyor. 2 bin 596 hektarlık bir alana sulama hizmeti veren Karaçomak Barajı’nın beş futbol sahası yani yaklaşık olarak 300 metre kadar su seviyesinin çekilmesiyle çevre köylerde yaşayan vatandaşlar barajın içerisinde hayvanlarını otlatmaya başladı.
2 bin 596 hektarlık bir alana sulama hizmeti veren Karaçomak Barajı’ndan ayrıca yılda 9 milyon metreküp içme suyu sağlanıyor. Günlük 25 bin ton içme suyu sağlanan barajdan Kastamonu Belediyesi Su Arıtma Tesisine aylık 750 bin ton içme suyu veriliyor.
Öte yandan Karaçomak Barajını besleyen dereler ile çay, tamamen kurudu. Karaçomak Barajına akan çay ile derelerin tamamen çekilmesi önümüzdeki günlerde yaşanacak susuzluğun tehlike boyutunu gözler önüne bir kez daha sermiş oldu.
(İHA)