Suriye'ye müdahale olmayabilir!

İNTERNET HABER  (ÖZEL İÇERİK) - İstanbul Kültür Üniversitesi himayesinde bulunan Global Political Trends Center kurucusu ve Star Gazetesi köşe yazarı Mensur Akgün, bugün NTV'de katıldığı canlı yayında ABD'nin Suriye'ye askeri müdahale kararı almadan Rusya ve Çin'in siyasi baskısı ile sonuç alınabileceğini ileri sürdü.

Çok yakında Rusya'nın Saint Petograt şehrinde toplanacak olan G-20 zirvesinde Rusya ve ABD aradında bir dizi görüşme olacağını ve sorunun çözülebileceğini anlatan Akgün, batılıların Suriye muhalefetine ekonomik yardım yapması ve böylece Esad sonrası Suriye'nin planlabileceğini ileri sürdü.

İşte Erhan Ertürk'ün soruları ve  Akgün'ün anlattıkları:

MÜDAHALE'NİN OLASI TEHLİKELERİ NELERDİR?

- Müdahalenin olası sonuçları tehlikeli bulunuyor. O sonuçlar nelerdir.
- Tehlikeli silahların en başında kimyasal silahların komşu ülkelere karşı kullanılması geliyor. Ama müdahale caydırıcı olduğu için böyle bir şeyi tahmin etmiyorum. Biliyorsunuz 6 tane NATO üyesi ülkeden patriotlar geldi. Yapılacak müdahalenin arkasında rejim çökerse ne olacağı tartışması var. Suriye'nin bölünebileceği söyleniyor. Bunu engellemek uzun dönem siyasi planlama ile mümkün. Meşru Suriye muhalefetinin güçlenmesi için çalışma yapılırsa bu sorun da önlenir. Ekonomik destek verilmesi gerekiyor o muhaliflere. Ama müdahalenin en önemli sonucu bir füzenin insanların üzerine düşmesidir. ama bu risklere rağmen müdahale edilmezse insan ölümleri sona ermeyecek. Obama topu kongreye attı. Kongre de Obama'yı ciddi şekilde eleştirmiş bir kongreydi. siz de söylediniz, Suriye konusunda tezkere kapsamını büyük veya küçük bulanlar da var, müdahalenin etkili olmayacağını söyleyenler var. ABD'deki İsrail lobisi de müdahale için kararsız. Obama ise müdahale değil de, müdahaleyi engelleyen Rusya ve Çin'i harekete geçirmeyi hedefliyor belki de. Bu düşünülebilir. Müdahale tehdidi ile Rusya ve Çin'i harekete geçirmeye çalışıyor olabilir.

MÜDAHALE OLMAMA İHTİMALİ VAR MI?

- Olmama ihtimali var mı hala?
- Var böyle bir ihtimal. Rusya, Çin, Suriye yönetimi müdahale sözünü blöf olarak okumazsa geri adım atabilir. Kongre diyelim ki hayır dedi, ama bir kere daha benzer bir şey olursa müdahale gerçekleşir. Hukuki gerekçeleri tartışmalı ama meşruiyeti tartışmalı değil müdahalenin. Koruma Sorumluluğu Doktorini var. Egemenlik bir hak değil sorumluluk. Devletler ülkelerinde suç işlenmemesinden sorumlu. Eğer suçlar işlenirse uluslararası toplum tedbir alır. Bu doktorin hukuken değil insani açıdan da meşru.

- Deliller tartışması da sürüyor. Olayın failini bilmiyoruz. Yeni deliller bulunursa ne olur?
- Eğer Kongre karar vermeden önce yeni deliller ortaya çıkarsa meşruiyet sistemi daha farklı çalışır. Ama benim görebildiğim, öncelik siyasi çözümden yana. Rusya çok yakında G-20 zirvesinde ABD ile buluşacak. Bu sorunun siyasi yollardan çözümü için çaba sarfedilecektir.

SURİYE KRİZİ UZAR MI?

- Kriz daha da uzar mı? İki yıldır sürüyor…
- Muhalefet güçleri çok yakına kadar sokuldu. Müdahaleden kaçınılma sebeplerinden biri de füze bombardımanı sonrası rejimin yıkılabileceği korkusu. İstenmeyen muhalifler iktidarı devirebilir diye korkuluyor. Daha uzamaz bence kriz.

- Türkiye açısından ne denilebilir.
- Türkiye bundan önce duygusal yönü ağır basan açıklamalar yapıyordu. BM sistemi yıkılsın diyorduk. Büyük devletleri suçluyorduk. Ama son dönemde tutarlılık arttı.

- Sular durulurda nasıl bir Suriye olacak.
- Eğer yapılacak müdahalenin arkasında bir planlama olmazsa, her halde kaos olur. Irak'taki gibi tüm devlet mekanizması yıkılırsa Suriye'de, her halde Irak'takinden kötü bir sonuç olur. Suriye'de çok uzun dönemli ve kapsamlı bir stratejiye ihtiyaç var. Ben böyle bir stratejinin var olduğunu görmüyorum. Esadın çökmesi planlandı, ama sonrası hiç planlanmadı gibi geliyor. 

SURİYE MUHALEFETİ BİRLEŞİR Mİ?

- Hollande'ın Suriye politikası değişir mi?
- Zannetmiyorum. Büyük ölçüde Fransız politikası ABD'ninkine uyumlu olacaktır. Tüm bu tartışmalar 21 Ağustos olaylarına, 1400 kişinin öldüğü kimyasal silaha karşı tepkiler. Başka bir trajedi yaşanırsa ABD de İngiltere de tavır değiştirebilir. Herkes bir siyasi çözüm bekliyor. Yumuşak bir geçiş bekliyor. Askeri güç kullanma tehdidi ile gerçekleşsin istiyorlar.

- Suriye muhalefetinin tek çatı altında birleşmesi mümkün mü?
- Büyük kısmı birleşti ama mali imkanlar sağlanmadan devlet yapısını yürütemez muhalefet. Maaşlarını veremezse muhalifler çalışanların onlara sadakati olmaz kimsenin. Uluslararası topluma sorumluluk düşüyor bunda.

TÜRKİYE BU FIRSATI DEĞERLENDİRMELİ

- Suriye krizi bölgesel dengeleri nasıl etkiledi?
- Çok etkiledi. Lübnan'dan askerlerimizi çektik, pilotlarımız hala rehin. Hizbullah ile ilişkilerimiz gerildi. Lübnan'ın içinde iç savaş çıkma olasılığı belirdi. Suriye parçalanırsa Irak'ın etkilenmesi söz konusu. Ürdün etkilenmiş durumda 500 bin mülteci var deniliyor ama bence daha çok var. Ürdün'ün kendi iç sorunları da var. Bu sorunların hortlaması mümkün. Bölgeselleşebilir savaş. İran son derece özenliydi tavırlarında bu güne kadar. Ama sorunun sürmesi bölgesel aktörleri daha fazla içeri çekebilir. 10bin'in üzerinde İranlı gücün Suriye'de olduğu söyleniyor. Suriye bir çılgınlık yapıp, İsrail'e karşı silah kullanabilir. İsrail ağır bir karşılık verebilir. Bu arap dünyasında kırılmalara yol açabilir. Biz de Türkiye olarak askeri güç kullanma tehdidini fırsat olarak kullanıp siyasi süreci desteklemek durumundayız.