Su-24 savaş uçakları nasıl özellikleri neler?

Suriye Bayırbucak bölgesinde düşürülen Nato'daki karşılığı 'Fencer' olan Rus savaş uçağı Su-24 mercek altında.

Su-24'ler 1970 ve 1980'li yıllarda Sovyetler Birliği 'nin her türlü hava koşulunda görev yapabilen en gelişmiş havadan tecrit ve saldırı uçağıydı.

1974 yılında hezmete giren iki koltuklu, çift motorlu uçak Rusya 'nın ilk entegre sayısal seyrüsefer/atak sistemiyle donatılmıştı.

Rusya'nın dışında başta Ukrayna, İran ve Suriye olmak üzere birkaç ülkede daha kullanılıyor.

Su-24
İlk üretim modeli. 1971-1983 yılları arasında üretildi.

Su-24M ('Fencer-D')
Havada yakıt ikmali ve daha fazla cephane ile daha yüksek atak kabiliyetlerini kapsayan Su-24 güncelleştirme çalışmaları 1971 yılında başladı. T-6M-8 prototipi ilk olarak 29 Haziran 1977 yılında uçuruldu ve ilk Su-24M üretim modeli 20 Haziran 1979 yılında havalandı. Uçak 1983 yılında hizmete alındı. Su-24M 'nin gövdesi 0.76 m (30 in) uzatıldı ve içine yeni hücum radarı ile yakıt ikmal sondası konuldu. Yeni uçak eskisinden üç parçalı sondanın yerine gelen tekli sonda ile ayırt edilebilmekteydi. Ayrıca yeni bir PNS-24M ataletsel seyrüsefer sistemi ve sayısal bilgisayar da eklendi. Lazer ve TV güdümlü bombalar, ayrıca KH-14 (AS-12 'Kegler') ve Kh-59 (AS-13 'Kingbolt') füzeleri ile uyumluluk için gövde altı iskele tarafındaki bir çıkıntı içine Amerikan Pave Tack benzeri Kaira-24 lazer işaretleme/TV sistemi monte edildi. Yeni eklemeler ile yakıt kapasitesi 85 l (22.4 galon) düştü. Su-24M 1981-1993 yılları arasında üretilmiştir.

Su-24MK ('Fencer-D')
Su-24M daha az aviyonik ve silah kapasiteli ihraç modeli. İlk uçuşu T-6MK adıyla 30 Mayıs 1987'de, Su-24MK adıyla 17 Mayıs 1988'de yapıldı. 1988-1992 yılları arasında üretilmiş ve Cezayir, İran, Irak, Libya ve Suriye'ye satılmıştır.

Su-24MR ('Fencer-E')
Taktik keşif modeli. İlk uçuşu T-6MR-26 adıyla 25 Temmuz 1980, Su-24MR adıyla 13 Nisan 1983'te yapıldı. Arazi izleme radarı da dahil Su-24M'in seyrüsefer sistemlerinin çoğuna sahiptir ancak Orion-A hücum radarı, lazer/TV sistemi ve makinalı tüfek çıkarılmış, yerine 2 adet panoramik kamera, 'Aist-M' ('Stork') TV kamerası, RDS-BO 'Shtik' ('Bayonet') yan izleme hava radarı (SLAR) ve 'Zima' ('Winter') kızılberisi keşif düzeneği yerleştirilmiştir. Diğer alıcılar pod sistemi içinde taşınmaktadır. 1983-1993 yılları arasında üretilmiştir.

Su-24MP ('Fencer-F')
Yakovlev Yak-28 'in yerini almak için geliştirilen elektronik istihbarat modeli. İlk uçuşu T-6M-25 adıyla 14 Mart 1980, Su-24MP adıyla 7 Nisan 1983'te yapıldı. Su-24MP istihbarat alıcılarının yerleştirildiği ilave antenlere sahiptir. Laser/TV sistemi iptal edilmiş ancak makinalı tüfek ve savunma amaçlı 4 adet R-60 (AA-8) füze sistemi muhafaza edilmiştir. Sadece 10 adet üretilmiştir.

Halen kullanılmakta olan Su-24M ve Su-24MK modelleri için içlerinde GLONASS, çok işlevli göstergeler ile güncelleştirilmiş kokpit, Head-Up Display (HUD), sayısal hareketli harita üreteci, kaska monteli görüş sistemi, R-73 (AA-11 'Archer') havadan havaya füzesi de dahil olmak üzere son teknoloji güdümlü silahlar için provizyonun da olduğu bir yenileştirme programı yürütülmektedir. Su-24M ve Su-24MK'nin yeni kokpit ve seyrüsefer sistemleri ile donatılıp donatılmayacağı bilinmemektedir. Yenilenmiş uçak Su-24M2 olarak adlandırılmıştır.