Stres, sporcu performansını etkiliyor
Abone olStresin, belirli derecenin üzerine çıkması halinde, organizmayı yıpratıcı faktörleri harekete geçirebileceği belirtildi.
Erciyes Üniversitesi Beden Eğitim ve Spor Yüksekokulu Müdürü ve
Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem
Süer, stresin, organizmayı içinde bulunduğu fizyolojik koşullardan
uzaklaşmaya zorlayan faktörlerin tümü olarak tanımlanabileceğini
belirtti. Stresin, sporcunun performansını artırabileceği gibi
belirli derecenin üzerine çıkması halinde organizmayı yıpratıcı
faktörleri harekete geçirebileceğini kaydeden Prof. Dr. Süer,
şunları söyledi: “Stresin olumlu etkileri arasında ilk olarak
solunum sistemini ve dolaşım sistemini harekete geçiren etkileri
akla gelebilir. Örneğin, solunum frekansını artırıcı, solunumu daha
derin hale getirici etkileri söylenebilir. Kalp atışlarını ve
dolaşımı hızlandırdığı, bazı özel damar yataklarında yaptığı
daralma sonucu organizmanın performansını artırıcı organları
etkilediği söylenebilir. Bunun dışında stresin en bilinen özelliği,
kandaki bazı hormonların düzeyini artırmasıdır. Bunların başında
adrenalin gelmektedir. Böbrek üstü bezinden salgılanan bazı
hormonların salgılanma düzeyini artırmasına bağlı olarak da bir
takım metabolik etkiler ortaya çıkabilir. Bütün bunlar, stresin
performansı olumlu yönde etkileyen faktörleridir." Süreyya Ayhan'ın
derecesi Prof. Dr. Süer, uzun yıllar atletizm alanında önemli
başarı kazanamamış ve bu başarıyı kazanmasını tek bir kişinin
üzerine bağlamış Türkiye karşısında, Süreyya Ayhan’ın elde ettiği
derecenin hiç kolay olmadığını kaydetti. Süreyya Ayhan’ın koşu
sırasında üzerindeki strese bağlı olarak taktiği doğru kullanamamış
olabileceğini ifade eden Prof. Dr. Süer, şunları anlattı: "Süreyya
Ayhan’ın elde ettiği dereceyi, psikolojik faktörler etkilemiş
olabilir. Bence Süreyya Ayhan son deparını biraz erken yaptı. Belki
bunu biraz daha geciktirebilirdi. Karar verme sürecinde stresin
olumsuz etkisi olabilir. Bir anlamda doğru kararı, yüklenen stresin
etkisiyle verememiş olabilir." Süer, literatürde, kadınların özel
dönemlerinde performanslarının ne yönde etkilendiğine yönelik
çalışmalar olduğuna işaret ederek, şu bilgiyi verdi: “Bu
çalışmaların bir kısmı olumsuz etkilenmeden, bir kısmı da hiç
etkilenmenin olmadığından bahsediyor. Ancak bir takım hormonal
değişiklikler olduğuna göre, atletin ve sporcunun performansının o
dönem içinde az ya da çok bir değişikliğe uğraması fizyolojik
anlamda beklenir. Bunun tıbbi önlemleri de önceden alınabilir.
Fakat tüm önlemlere rağmen stres faktörlerinin etkisiyle bu
önlemler istenen sonucu vermemiş olabilir."