SSK'da hatalı hastalar toplatılıyor

Sağlıkta akıl almaz bir skandala daha imza atıldı. Bugüne kadar Türkiye çapında binin üzerinde hastaya takılan Brezilya üretimi TRI marka kalp kapakçıkları'nın iki hastanın komaya girmesi üzerine hatalı olduğunu farkeden Sağlık Bakanlığı bunların kullanımını yasakladı. Yeni Asır Gazetesi'nin haberine göre, Bakanlık, TRI kapakçığı takılmış hastalar için Valiliklere "gizli alarm" genelgesi gönderdi. Hastaların, "fabrika hatalı" otomobiller gibi tek tek toplanıp kontrole gönderilmesi istendi. İnsan otomobil mi? SSK Ege Bölgesi'nde dünyanın hiçbir ülkesinde standardlara uymadığı için kullanılmayan 800 dolarlık ucuz kalp kapakçığı takılan 150 hastasını acil koduyla hastaneye çağırdı. Otomobil parçası ithal edilirken TSE standardı bile aranırken, insanın yaşamını, sağlığını etkileyecek bir protezin kağıt üzerindeki bilgilerle yurda sokulduğunu belirten hekimler, "Bu bir skandal. Kapakçık takılmış bütün hastalar diğerleri gibi komaya girmeden kontrol edilmeli, gerekirse kapakçıkları değiştirilmeli. Maalesef insanımızın araba kadar değeri yok, yazıklar olsun" dedi. Ucuz olanı aldılar SSK'nın hizmet satın aldığı sağlık kuruluşları tarafından yapılmayan tetkik ve tedavilerin yapılmış gibi gösterilerek faturaların şişirilmesine, sarf malzemelerinin çok pahalıya mal edilmesine tepki olarak geçen yıldan itibaren tıbbi malzeme alımlarında "ucuz fiyat" politikasına yöneldi. Nitekim özellikle kalp-damar hastalıklarında kullanılan katater, stent, kapakçık gibi malzemelerin alımında ucuz olan benimsendi. Kalp kapakçığında da 1500-2000 dolar arası satılan sdart belgeli olanların yerine 800 dolara satılan Brezilya malı TRI marka kapakçıklar tercih edildi. Ortak protokol gereği SSK'lıların yanısıra Emekli Sandığı ve Bağ-Kur'lu hastalara da bu kapakçıklar takıldı. Uyarı 4 ay sonra Bu arada geçtiğimiz aylarda İzmir'de TRI marka kapakçık takılmış iki SSK'lı hasta arka arkaya komaya girdi, ikisinde de takılan kapakçıkların koptuğu saptandı. Bunun üzerine doktorlar durumu Sağlık Bakanlığı'na rapor etti. Aynı türdü bir çok şikayet alan Sağlık Bakanlığı, TRI marka kalp kapakçıklarının kullanımını yasakladı. Kalp kapakçığı skandalının patlak vermesi üzerine Sağlık Bakanlığı da TRI marka kapakların kullanılmasını yasakladı. 6 Haziran 2002 tarihinde bu kapakçıkların kullanılmaması kararını aldı. Ancak bakanlık, bunu hastanelerinde kapak nakli yapılan Ankara, İzmir, İstanbul, Edirne, Kayseri ve Malatya Valiliklerine gönderdiği genelgede, Türk insanın yaşamının "sudan ucuz" görüldüğünü bir kez daha kanıtladı. Sağlık Bakanlığı'nın bu sürede bilgi toplamak için başvurduğu kalp nakli merkezlerinde hiç kimsenin Avrupa Standartlık Belgesi (CE) ile ABD Standartlık Belgesie (FDA) olmadığı bilmediği ortaya çıktı. 'Hayatımızın değeri de yok' Hatalı kalp kapakçığı takılan hastalar listesinde yer alan 42 yaşındaki kalp hastası Gülay Coşkun, kendilerine yeterli bilgi verilmediğinden yakındı. Kalp kapakçık takılırken, 20 sene garantisi olduğunun söylendiğini belirten Gülay Çoşkun şöyle konuştu: "Ege Üniversitesi Hastanesi'nde ameliyat oldum. İnsan vücuduna en uygunu domuz dokusundan yapılan kapakmış ancak bize takılan metalik kapakların daha uzun ömürlü olduğu, en az 20 yıl dayandığı söylendi. Normalde bile üç ayda bir kontrol olmamız gerekirken ancak 7-8 ayda bir randevu veriliyor.Hayatımızın hiç bir değeri yok." Hastaneler genelgeye uymuyor Bakanlık genelgesi doğrultusunda Sağlık İl Müdürlüğü Ege Üniversitesi, Özel Ege Sağlık, Şifa, Central, Atakalp Hastanelerine "alarm durumu" bildirilip, hasta listelerini topladı. Hastalara tek tek ulaşılıp, en kısa sürede nakil yapılan hastaneye giderek kontrol olması istendi. Ancak kapak nakli yapılan hastanelerin hiçbirinin hatalı kalp kapakçığı takılan hastaların, bu yöndeki kontrollerini yapamadığı ortaya çıktı. Bu durumun hastaneler açısından normal olduğunu savunan bir yetkilisi, şöyle konuştu; "Bu hastalar paket anlaşma yapılan hastalar. Dolayısıyla kontrol için ya da kalitesiz kapakçığı değiştirmek için hastanın çağrılması, bakılması, yeniden ameliyat edilmesi mümkün değil. Bunun için ya bağlı olduğu sosyal kurumun (Bu hastaları çağırın, bakın, gerekirse kapakçığı değiştirin. Ben parasını ödeyeceğim' demesi yada hastaların cebinden karşılaması gerekir. Bugüne kadar herkes kulağının üstüne yattı. Oysa zaman geçirilmeden gereği yapılmalı. Böyle bir olay Amerika'da olsaydı hastalar evlerinden özel olarak alınıp tetkikleri yapılmış hatta riske girilmemesi için kapakçıklar olması gerekenler ile değiştirilmiş olurdu" Dakikada 80 kez açılıp kapanıyor Hem ucuz olsun diye kalitesiz kapakçık kullanımına yol açan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın hem de bu kapakçıkların standardı olup olmadığına bakmayan Sağlık Bakanlığı'nın bu skandalda büyük payı olduğunu belirten hekimler, "Kalp kapağı dakikada ortalama 70-80 kez açılıp kapanıyor ve oldukça önemli derecede kan basıncı altında çalışıyor. Kapakçık yılda 42 milyon kez aynı görevi yapıyor. Bunu yıllara vurduğunuzda ortaya muazzam bir sayı çıkar. Kopan, bozulan bir kapakçık ölümcül tablolara yol açar" dedi. En uyumlu kapak domuzdan yapılan Üç çeşit kalp kapakçığı var. Bunlar mekanik (titanyum- karbon karışımından), biyoprotez (domuz ve sığır dokusundan) ve homogreft (kadavradan) elde edilen kapakçıklar. Mekanik kapakçıklar ucuz. Tüm dünyada 2 ana tip mekanik kapakçık var. Bunlardan biri diskli (menteşeli ve menteşesiz diye ikiye ayrılıyor), diğeri toplu denilen iki tipi var. Diskli üretim dünyada medtronik markasıyla tek. Toplu kapakçık ise 6 firma tarafından üretiliyor. Medtronik, Saint Jude, Carbomedix, Sorin, Nira ve TRI markaları.