Spam İmparatorluğu’nun 10. yılı

NTV-MSNBC'nin haberine göre, İnternet trafiğini işgal eden ve e-posta kutularının şişmesine yol açan spam postanın internette ortaya ilk çıkışından bu yana 10 yıl geçti. İnternet tarihinin ilk spam postası bundan on yıl önce 12 Nisan 1994 tarihinde Arizona’da atılmıştı. İnternetin ilk spam postasını Canter&Siegal hukuk bürosu online mesaj atma yoluyla ilk spam postayı göndermişti. Mesajı alan kullanıcılar anında şirkete yanıt atarak internet mesaj şebekesini “pazarlama” amacıyla kullanılmasını protesto ettiler. Binlerce protesto mesajının gelmesi ise diğer şirketlerin iştahını kabartmıştı. Gelen protesto mesajlarından birinde “hindistan cevizi ve spam kutularını size yollayacağız” diye bir cümle vardı. ABD’de düşük fiyat kategorisinde satılan konserve salam ürünü markası olan ‘spam’ sözcüğü internette böylece girmiş oldu. Aradan geçen on yılda, ticari reklam içeriğinin ucuz marka ile özdeşleştirilmesi sonucu postalar bir süre sonra ‘spam’ olarak anılmaya başladı. SPAM İMPARATORLUĞU Spam postaların hızla artması sonucunda Arizona’daki ilk olayı şiddetle protesto eden kullanıcıların direnci yıllar içerisinde kırıldı. Artık milyonlarca spam posta her gün e-posta kutularını şişiriyor ve internetin yavaşlamasına neden oluyor. Kullanıcılar ise buna mecburen kayıtsız kalıyorlar. Spam postanın önüne geçilemiyor, 1990’ların gündemini “internet çağı” kavramı meşgul ederken, artık “spam hükümdarlığından” söz ediyoruz. YASALAR ABD’DE DAHİ YETERSİZ Sarfedilen tüm çabalara, hükümetler tarafından çıkarılan yasalar ve cezalara karşın spam postalar hala önemli bir iş kolu olmaya devam ediyor. Kullanıcılar spam postanın çilesini çekerken, bazı belli başlı göndericiler de spam üzerinden büyük servetler elde ettiler. Hatta ilk spam postayı gönderen şirketin yapıtığı açıklamaya göre, ilk gönderilen spam posta sayesinde şirket 200 bin dolar gelir elde etti. Araştırmalara göre spam postaların ağ şebekelerinde bıraktığı hasar yıllık 20 milyar doları aşıyor. Geçen haftalarda yakalanan ve Buffalo Spammer olarak bilinen spamci, internet servis sağlayıcısı EarthLink üzerinden gönderdiği 800 milyon spam ve bunun temelinde kimlik hırsızlığı suçundan yedi yıl hapis cezasına mahkum oldu. ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞART Son yılda spam teknolojilerindeki gelişmeler, spam postayı uluslararası organize suç haline getirdi. Spam göndericileri denizaşırı ülkelerdeki diğer suç şebekeleri ile işbirliği içinde bilgisayarlara spam saldırıları düzenliyorlar. Spam göndericileri önce kullanıcıların bilgisayarlarında arka kapı açıyorlar. Bu şekilde, uzaktan kumanda yolu ile bu makinelerin kontrolü ele geçiriliyor. Daha sonra spamci bu makineler üzerinden istediği spam postaları internete dağıtıyor. Bu durumdaki bilgisayarlara ‘zombi’ deniyor. Uluslararası suç şebekeleri bu noktada devreye girerek, zombi durumuna getirilen makineleri spam posta ile reklam yapmak isteyen şirketlere kiralıyorlar. Spam postalara itibar edip de bir firmanın malını satın tüketici sayısı belki az olabilir, ancak firmalar bu müşteri kitlesi için spam çeteleri ile işbirliği yapmayı seçebiliyorlar. Belki bir çok kullanıcı spam postalara yanıt atmadan siliyor, ancak bazıları ise bu mesajlara kanabiliyorlar. Spam şebekeleri de belki binde bir çıkan bu kullanıcıları kandırabilmek pahasına milyonlarca spam atıyorlar. GÜVENİLİRLİĞİ ZEDELİYOR Spam nedeniyle elektronik ortamda yapılan iletişim genel olarak bir tehdit altında. Şirketler artık kullanıcılar ile e-posta yoluyla iletişim kurmak istemiyor. Kullanıcılar bu tür kurumsal mesajları ciddiye almıyor ve siliyorlar. Bunların başında da bankalardan gelen ve müşteriye kullanıcı adını ve şifresini doğrulamalarını isteyen e-postalar var. Bu tür mesajlar görünürde kullanıcıyı bankanın sitesine linkliyor gibi olsa da, aslında kullanıcının linklendiğini sayfa esasen bankanın ana sitesinin görünümünde sahte bir başka site. Pek tabii ki bu e-postalar girilen kullanıcı ad ve şifrelerini hackerlara ulaştırıyorlar. BİR SALAM MARKASI Spam sözcüğünün ilk ortaya çıkması ise internetten oldukça eski. 1937 yılına, Hormel Foods adlı hazır yiyecek firması Hormel Spiced Ham ürününe yeni bir ad bulunması için bir yarışma açar. Kenneth Daigneau isimli bir vatandaş ‘SPAM’ adını takarak 100 dolarlık ödülü kazanmıştı. Daha sonra 1970’lerde İngiliz komedi grubu Monty Python, 15 Aralık 1970’te yayınlanan şovlarında Spam salamlarını konu alan bir skeç hazırladı. Spam gibi ucuz ve düşük kalite konserve salamın önemli bir yemek malzemesi gibi işlenmesi ABD halkının ilgisini çekmiş ve şov izlenme rekorları kırmıştı. ARPANET’TE İLK SPAM 3 Mayıs 1978’ta Gary Thuerk isimli bilgisayar eşyası satıcısı, internetin ilk hali olan ve o zamanlar sadece askeri ve akademik üyeler tarafından kullanılan Arpanet şebekesine kendi ürünleri tanıtan bir e-posta attı. Bu e-posta Arpanet’in ilk spam postası olmuştu. 1980’lerde internet o zamanlar Arpanet iken, kullanıcılar çok uzun dosyalar içeren mesajları sevilen şovdaki salam metaforundan esinlenerek ‘spam’ olarak nitelemeye başladılar. 1990’ların başında Arpanet sivillere de açıldı ve internet adını aldı. Canter & Siegel’dan gelen ilk e-postadan sonra da, ‘spam’ adı uzun ve gereksiz e-postalardan esinlenilerek, ticari amaçlı istenmeyen ve uzun olan e-postalar için kullanılmaya başlandı.