Son moda 'pos cihazından tefecilik'

Küresel krizi fırsat bilip tefeciliğe soyunan işletmelere ceza yağdı. POS cihazıyla tefeci avı başlatarak riskli bin 182 mükellefi mercek altına alan Maliye, denetimin ilk ayağına ilişkin sonuçları tamamladı. Zaman'ın haberine göre, incelenenler için Gelir İdaresi Başkanlığı ekipleri, bugüne kadar 553 rapor düzenledi. 81 ilde kuyumcular ve kontör satıcılarına yapılan denetimlerde 23 milyon 470 bin liralık matrah farkı bulundu. 4 milyon 498 bin liralık vergi ziyaı tespit edilirken bu işletmelere 2 milyon 431 bin liralık özel usulsüzlük cezası kesildi. İncelemelerin devam ettiğini aktaran Maliye kaynakları, kayıt dışı ile mücadeleden taviz vermeyeceklerini söyledi.

Denetim birimlerinin tespitlerine göre POS cihazıyla tefecilik, kuyumculuk ve kontör satıcılarının yanı sıra son dönemde beyaz eşya sektöründe de görülmeye başlandı. Kredi kartı ile ödünç para verme işlemini bu sistemde kayıtlara bir mal alım ve satımı şeklinde gösteriliyor. Örneğin 10 bin lira nakit paraya ihtiyacı olan vatandaş için kredi kartıyla satış yapılmış gibi POS cihazından 13-14 bin TL'lik çekim yapılıyor. Vatandaş 10 bin lirayı alıyor, geriye kalan 3-4 bin TL ise faiz ve vergi karşılığı olarak tefeciye kalıyor. Vatandaş ise borcunu bankaya taksitler halinde ödüyor.

Yapılan tespitlere göre kuyumcular, tüketiciye altın alım ve satımı yapar gibi belge düzenleyerek veya diğer mükelleflerle belge alışverişi yaparak kaydi envanter dengesini düzenlemeye çalışıyor. Kontör üzerinden tefecilik yapanlar ise tüketiciye herhangi bir belge vermezken diğer mükellefle belge alışverişi yaparak yasal kayıtlarını denkleştiriyor. 'Banka ve Kredi Kartları Kanunu' ile kredi kartlarının mal ve hizmet alımı haricinde kullanılmasının yasaklanması ile 'Ödünç Para Verme İşleri Hakkındaki Kanun Hükmündeki Kararname'ye aykırı bir şekilde yapılacak ikrazatçılık faaliyetleri 'tefecilik' olarak kabul ediliyor. Konu ile ilgili çeşitli illerde yapılan incelemelerde borç faizi belirlenirken, yapılan vadenin dikkate alındığı, vade uzadıkça ödenen faiz tutarının da arttığı ve tefecilerin bu sistemde yüzde 3 ile yüzde 5 arasında faiz karşılığı nakit temin ettikleri tespit edildi.

Banka hesapları incelendi

Denetleme çalışmalarında öncelikle kuyumculuk ve kontör satışı faaliyetiyle uğraşan mükelleflerde kullanılan POS cihazları ile bu cihazların bağlı olduğu banka hesapları tespit edildi. İlgili bankalarla yapılan yazışmalar sonucunda bu hesapların detaylı ekstreleri ve bu POS cihazlarından alışveriş yapanların bilgilerine ulaşıldı. Bankalardan elde edilen müşteri bilgileri ile mükelleflerin bildirimleri karşılaştırıldı. Karşılaştırmada bankalardan alınan kredi kartı sahibi bilgilerini ihtiva etmeyen, farklı olan, yüksek oranda eksiklik bulunan veya bildirimi olmayanlar tespit edildi. Ayrıca mükelleflerden bazılarının genel olarak satış yaptığı mükelleflerle aralarında yüksek tutarlarda alış ve satış faturaları düzenledikleri görüldü.

POS'lu tefecilik nasıl yapılıyor?

Bu yöntemde tüketiciye ait kredi kartı gerçekte mal veya hizmet satışı olmadığı halde bir satış işlemi varmış gibi POS cihazından geçiriliyor. Satıcı tarafından komisyon ve faiz düşüldükten sonra kredi kartı sahibinin nakit ihtiyacı karşılanıyor. Vatandaş, öncelikli olarak kuyumcu veya kontör satıcısına gidiyor. Örneğin 800 TL'ye ihtiyacı varsa önce paranın faizinde anlaşılıyor, vergiler de eklenerek vatandaşa maliyeti çıkarılıyor. Daha sonra kredi kartıyla satış yapılmış gibi POS cihazından bin liralık çekim yapılıyor. Vatandaş işletmeden nakit 800 lira alıyor, bankaya ise taksitli şekilde bin liralık ödeme yapıyor.