Soma'da 301 can bile bile sıfırlanmış!
Abone ol301 madencinin şehit olduğu Soma'da, gaz sensörleri elektiriği kesip üretimi durdurmasın diye defalarca resetlenmiş.
Soma faciasının meydana geldiği madende, işlerin durmaması için
karbonmonoksit seviyesini gösteren sensörlerin defalarca sinyal
vermesine rağmen ‘yanlış’ diye sıfırlandığı (resetleme) ortaya
çıktı.
Soma'da 301 canın yitirildiği maden faciasında savcılık
soruşturması sürerken ihmaller zinciriyle ilgili ayrıntılar da
aydınlanmaya başladı. Savcılığın cihaz bakımı görevlilerine
yönelttiği sorulara verilen yanıtlar, sensörlerin defalarca sinyal
verdiğini ancak işlerin durmaması için cihazlara resetleme
(sıfırlama) yapıldığını ortaya koydu.
SENSÖR, GAZ YÜKSELİRSE ELEKTİRİĞİ
KESER
Normal şartlarda gaz sensörleri karbonmonoksit seviyesi 50 pp’yi
gösterdiğinde elektriği kesip, çalışmayı durduruyor. Sensörleri
sıfırlayarak işlerin aynen devam etmesi sağlanırken, kazanılan bu
ekstra zaman içinde korbonmonoksit seviyesi temiz hava basılarak
temizleniyor, gaz oranı artınca tekrar aynı işlemler
gerçekleşiyor.
SENSÖRLER SIK SIK
RESETLENMİŞ!
Facianın ardından hazırlanan ön bilirkişi raporunda, ocaktaki
karbonmonoksit gazı seviyesinin sensörlerin en üst sınırı olan 500
PPM’ye defalarca yükseldiği belirlenmişti. Bu rapor üzerine
savcılık cihazlarda yapılan resetleme, demontaj ve kalibrasyon
işlemlerine yoğunlaştı. Hürriyet’in ulaştığı cihaz bakım
görevlilerinin ifadelerinde savcılığın neden defalarca resetleme
yapıldığı, talimatı kimin verdiği ve bu işlemlerin neden sık sık
yapıldığı sorusu dikkat çekti.
FACİA GÜNÜ SENSÖRLER HİÇ
ÇALIŞMAMIŞ
Sabit gaz sensörlerinin bakımı ile görevli Y.A.’nın anlattıkları
olay günü cihazların çalışmadığını, uyarı verdiğini ancak facianın
gelişinin dikkate alınmadığını gösterdi. Y.A şunları söyledi: “Olay
günü 340 panosunun hava çıkış ve nefeslik bölümünde yer alan
oksijen sensörünün değişmesi gerekiyordu. Bunun söküm işleri ile
uğraştım. Bu esnada iş güvenliği uzmanımız olan Mehmet Efe, benim
bulunduğum yere geldi. Bana metan sensörü cihazını da değiştirmemi
söyledi. Ben de kabul ettim. Metan sensörünü hemen bağladım. Ancak
oksijen sensörü ilk bağladığımda oksijen oranını düşük gösterdi.
Ben de bunun üzerine oksijen sensörünü sökerek tahlisiye
istasyonuna götürerek bakım yaptım ve tekrardan taktım. Ancak bu
sefer de oksijen sensörü oksijen miktarını yüksek gösterdi. Ben de
bunun üzerine sensörü tekrardan sökerek tahlisiye istasyonuna
götürüp bakımını yapıp geri taktım. Sensör Mehmet Efe’nin elinde
bulunan cihazın gösterdiği rakam yüzde 19,9’u gösterdi. Ben de
bunun üzerine cihazın doğru ölçmeye başladığını düşünerek buradaki
işimi bitirerek tahlisiye istasyonuna gittim. Bu esnada saat 14.30
sıralarıydı.
SENSÖRLER EKRANDA GÖRÜNMEZ OLDU
Ben istasyonda oturduğum sırada izlemeden O.E. isimli
arkadaş beni arayarak ‘A ve H panolarının
sensörlerini ekranda göremiyorum’ dedi. Ben de
bunun üzerine tamam diyerek A ve H panosunun bulunduğu yere gitmek
üzere ana nakliye yolunu takip ederek ilerlediğim sırada anayol
3’üncü bant boyunda karşılaştığım arkadaşlar bana ‘Çok duman var
ileride, gitme’ dediler. Ben de ‘kurve’nin orada bulunduğum sırada
siyaha yakın gri renkli çok yoğun bir dumanın anayolu kapladığını
gördüm. Daha sonra S panosunda bulunan arkadaşlara haber vermek
için madende bulunan telefondan aradığımda telefonu açan olmadı.
Diğer panoları da aramaya başladım ancak aradığım panolardan
telefona cevap veren olmadı. Ben de izleme merkezini aramak istedim
ancak izleme merkezinin telefonu hep meşgul çalıyordu. Ben de bunun
üzerine tahlisiye istasyonunu arayıp olayla ilgili olarak bilgi
verdim.”
VARDİYA AMİRİ SENSÖR DEĞERLERİNİ
TUTTURUR(!)
Sabit gaz sensörü cihaz bakımından sorumlu C.S. savcılığın “Sabit gaz sensöründe tarafınızdan veya cihaz bakımcılarla değer girilme suretiyle elle ölçüm yapılan gaz sensörü değerini tutturulma işleminin yapılıp yapılmadığını açıklayınız” sorusuna şu yanıtı verdi: “Bizim bu konuda bir yetkimiz yoktur. İzlemeden, sabit sensör değerine müdahale edilebildiğini biliyorum, ne kadar değerde müdahale edilebileceğini bilemem.”