Soğan neden göz yaşartır? Yaşartmaması için yapılması gerekenler

Yumrusu ve yeşil yaprakları yemeklere tat vermek için kullanılan soğan herkesin gözlerini yaşartır. Hatta kimileri ağız kokusu yaptığı nedeniyle soğan yemekten bile çekinir. Peki soğan neden gözleri yaşartır?

Soğan kesildiğinde hücreleri yırtılır ve alinaz enzim ve amino asit sülfoksit gibi bir sürü şey salar. Alinaz enzim, amino asit sülfoksitleri sülfenik asitlere parçalar. Bu da, gözlerin yaşarmasına yol açan o kokuyu üreten tiosülfinatlara dönüştürülür. Bu asitler ayrıca LF-sintaz enzimler tarafından sin-propanetial-S-oksit denen ve gözleri yaşartan bir gaza dönüştürür.

Lifler yanmaya başlar
Sin-propanetial-S-oksit hava yoluyla gözlerine ulaşır. Gözün gazla temas eden ilk kısmı korneadır; korneada gözyaşı pınarlarına giden otonomik motor lifleri vardır. Sin-propanetial-S-oksit göz tarafından algılandığında, korneadaki bütün lifler yanmaya başlar ve gözyaşı pınarlarına akmaları sinyalini verir.

Ellerinizi ovuşturmayın
Gözler de otomatik olarak açıp kapanmaya ve yaşarmaya, sonra da gözyaşı dökmeye başlar. Böyle bir durumda çoğumuz gözlerimizi ovduğumuz için de gözlerimiz daha çok yaşarır çünkü soğanın göz yaşartıcı gazı aynı zamanda ellerimize de sinmiştir.

Peki soğan keserken gözlerimizin yaşarmaması için ne yapmalıyız?
1- Soğanları kesmeden önce soğutun ya da hafif dondurun. Soğuk ya da dondurulmuş soğanın kimyasal tepkimeleri değişecek, gaz salınımı azalacaktır.
2- Hızlı kesin. Gaz gözlerinize erişmeden doğrama işlemini bitirin.
3- Ağzınıza bir dilim ekmek koyun ve soğanı doğrarken ağzınızda tutun. Ekmek, soğanın göz yaşartıcı gazını çeker.
4- Soğan doğrarken sakız çiğneyin. Sakız çiğnerken ağızdan nefes aldığınız için, soğan gazı gözlerden uzak tutulmuş oluyor.