Sıtmada yolsuzluk skandalı

Dünyanın en büyük yardım örgütü hile, mücadele etmede tıbbi yetersizlik nedeniyle sıtma nedeniyle binlerce çocuğun ölümüne ortak olmakla suçlanıyor. 20 milyar dolarlık bütçesiyle yoksulluğu azaltmak misyonu üstlenen Dünya Bankası'nm, yanlış istatistik hesapları yayımladığı, yanlış yönlendiren ekonomik önermeler ile yüzde 90'ı çocuklar olmak üzere her yıl bir milyonun üzerinde insanın ölümüne neden olan bu hastalıkla mücadelede etkisi olmayan ilaçlara para harcadığı iddia edildi.

Dünyada yarım milyardan fazla insan sıtmaya yakalanmış durumda ve bu sayı da giderek artıyor. Sekiz yıl önce, Dünya Sağlık Örgütü ile birlikte, Dünya Bankası, sıtma nedeniyle ölümleri 2010 yılına kadar yarıya indirmeyi hedefleyen bir program başlattı. Buna karşın, sayı giderek azalacağı yerde bazı yerlerde yüzde 50 oranında arttı. Dünya Sağlık Örgütü her gün 3 bin çocuğun sıtma nedeniyle ölmekte olduğunu bildirdi.

Dünyanın farklı ülkelerinden 13 uzman, Dünya Bankası'nı Afrika'da sıtmayı önlemek için 300 milyon dolar harcama sözünden dönmekle suçluyor. Uzmanlar, 2000 ve 2005 yılları arasında harcama miktarının saklı tutulduğunu, ama Dünya Bankası'nm söz verdiğinin yarısını bile harcamadığını öne sürüyor.

'ÇALIŞMA YOK'
Uzmanlar ayrıca Dünya Bankası'nı sıtma konusundaki çalışanlarının neredeyse sıfıra indirdiğini, projelerinin başarısını abarttığını, 'tıbbi olarak eskimiş uygulamalara' kaynak sağlamakla suçladı.

Uzmanlar, bağımsız bir araştırma grubu oluşturup Dünya Bankası'nm hatalarının araştırılmasını, Dünya Bankası'nm projelerinin yeniden gözden geçirilip, bir milyar dolarlık bir kaynağı, BM AİDS, Tüberküloz ve Sıtma Dünya Fonu gibi bu konuda etkin olan örgütlere vermesi gerektiğini ifade ettiler. Ottova Üniversitesi profesörlerinden, avukat ve sıtma uzmanı Amir Attaran'm önderliğindeki tıp dergisi Lancet'in internet sayfasının yazarları, Dünya Bankası'na bu konuyu ilettiklerini, fakat bu konuda bir araya gelme önerilerinin reddedildiğini yazdı. Dünya Bankası ise bu konudaki iddiaları reddediyor.

'YETERLİ FON AYRILMADI'
Lancet dergisinin internet sayfasında "Kimse Dünya Bankası'nm ne kadar para dağıttığını bilmiyor. Sıtma için ayırdığı fondaki her doları dağıtmış olsa bile, Afrika için söz verdiği 300-500 milyon doların çok çok altında" deniliyor.

İLAÇLAR ULAŞMIYOR
Dünya Sağlık Örgütü'nün yaygınlaştı-rılmaları uyarısını yapmasından 5 yıl sonra ve yardımlardaki büyük artışa rağmen dünyadaki milyonlarca sıtma hastasının çoğu hayat kurtaran ilaçlara ulaşamıyor.

BM sağlık örgütünün 2001 yılında ülkelere sıtma ile mücadalede öldüren sivrisinek kaynaklı enfeksiyonun klorokin gibi gelenkesel ilaçlara bağışıklık kazanması nedeniyle ACT olarak bilinen artemisinin temelli ilaç karışımlarına geçmelerini salık vermişti. 34 Afrika ülkesi ACT tedavisine geçtiğini bildirirken, sıtma ile mücadele işbirliği sadece 17 ülkenin sağlık sistemlerinde bu ilacı kullandığını belirtti.

Afrika ülkeleri Dünya Sağlık Örgü-tü'nce sıtma tedavisi için geçilmesi salık verilen ACT ilaçlarına geçseler dahi, bu ilaçlara ulaşmak Afrika'nın yoksul halkı için oldukça zor. Örneğin Togo Sağlık Bakanlığı DSÖ'nün kararını uyguladı ancak ilaçların fiyatları insanların ulaşmasını sağlamaktan oldukça uzak.

ACT ilaçlarının sıtmada daha etkili olduğu belirlendi ancak bu ilaçlar Togo başkenti Lome'de 6 ila 16 dolar arasında fiyatlarla satılıyor. Bu paranın yoksul Afrika ülkelerinde 5 kişilik bir ailenin 5 günlük geçimini sağlayabildiği düşünülürse sıtma tedavisi bu insanlar açısından oldukça pahalı bir tedavi haline geliyor.