Şirket evlilikleri 2005'te rekor kırdı

Ernst and Young’un bu yıl dördüncüsünü hazırladığı "Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2005 Raporu" Swissotel’de düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. Rapora göre, 2005 Türkiye için birleşme ve satın alma faaliyetleri açısından rekor seviyede işlem hacminin gerçekleştiği sıra dışı bir yıl oldu. Türkiye’de geçen yıl toplam 164 adet birleşme ve satın alma işlemi açıklandı, bunlardan 93’ünün işlem değeri kamuoyuna duyuruldu. Tamamlanmış ve işlem değeri açıklanmış olan birleşme ve satın alma işlemlerinin toplam değeri 30.4 milyar dolara ulaşırken, değeri açıklanmamış işlemlerle birlikte 2005 yılında Türkiye’deki "şirket evliliklerinin" 31 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği tahmininde bulunuldu. Bu rakam 2004 yılında 2.5 milyar, 2003 yılında 1.4 milyar dolar, 2002 yılında ise 614 milyon dolardı. ÖZELLEŞTİRMELER 15.5 MİLYAR DOLAR Geçen yılın özelleştirmelerle hatırlanacağı belirtilen rapora göre, 2005’te ihalesi gerçekleştirilen 19 adet özelleştirme işleminin toplam değeri 15.5 milyar dolar oldu. Bu tutar, 2005’te gerçekleştirilen tüm birleşme ve satın alma işlemlerinin yüzde 51’ini oluşturdu. Son on yıldır Türkiye’nin gündeminde olan Türk Telekom, Tüpraş, Erdemir gibi özelleştirmelerin hepsi bir yıla sığdı ve on yıllık ara neredeyse bir yılda kapatıldı. 2005’e damgasını vuran bir diğer gelişme ise Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) gerçekleştirdiği şirket satışları oldu. TMSF, 2005’te toplam değeri 6.4 milyar doları bulan 18 adet satış gerçekleştirdi. TMSF’nin telekomünikasyon, çimento ve medya alanlarında gerçekleştirdiği satışlar, bu sektörlerde önemli değişiklikleri de beraberinde getirdi. YÜZDE 22’SİNİ TELEKOM SATIŞI OLUŞTURDU Raporda, 2005 yılında gerçekleşen toplam işlem hacminin yüzde 22’si tek bir işlemden, 6 milyar 550 milyon dolarlık Türk Telekom özelleştirmesinden geldiği vurgulandı. Türk Telekom’un satışı, raporda yer alan "Türk İş Dünyasının Birleşme ve Satın Alma Ortamına Bakışı" anketinde de yılın işlemi seçildi. İkinci en büyük satın alma işlemi 4 milyar 550 milyon dolarla Vodafone’un Telsim’i, üçüncü ise 4 milyar 140 milyon dolarla Koç-Shell ortak girişim grubunun Tüpraş’ın yüzde 51’ini alması oldu. Gerçekleşen 164 işlemin ilk 10’u ise toplam işlem hacminin yüzde 84’ünü oluşturdu. Birleşme ve Satın Alma İşlemleri raporunda, geçen yıl yabancı yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisine dikkat çekildi. Raporda, 2003 ve 2004 yıllarında yabancı şirketlerin gerçekleştirdikleri işlemlerin sayısı, sırasıyla, 20 ve 18 iken, bu sayı 2005’te 61’e çıktı. Bu işlemlerin açıklanan değeri ise 17 milyar dolar oldu. Değeri açıklanmayan işlemler ile birlikte yabancı firmaların satın almalarının 2005 yılında 17.5 milyar dolara ulaştığı tahmin yapıldı. Bu değerle, ilk kez yabancıların Türkiye’de gerçekleştirdiği işlemlerin hacmi Türk şirketlerinin hacmini aşmış oldu. Türk şirketleri, geçen yıl satın alma operasyonlarını artırarak sürdürürken, Avrupalı şirketlerin geçmiş yıllarda olduğu gibi 2005’te de işlem adedi olarak yabancı şirketler arasında öne çıktığı belirlendi Uzun zamandır Türkiye’deki yatırım fırsatlarını kovalayan Rus şirketlerinin enerji, telekomünikasyon ve turizm gibi önemli bazı sektörlerdeki satın almalarına dikkat çekilen raporda, 2005 Körfez ülkelerindeki yatırımcıların Türkiye’ye ilgisini artırdığı bir yıl olduğu, geçtiğimiz yıl, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Mısır gibi ülkelerden yatırımcılar toplam 6.7 milyar dolar değerinde 5 işlem gerçekleştirdi. Yılın en büyük işlemi olan Türk Telekom özelleştirmesi bir Suudi Arabistan-Lübnan şirketi olan Saudi Oger tarafından gerçekleştirilirken, Körfez sermayesinin yatırım yaptığı diğer sektörler arasında çimento, liman işletmeciliği, oto filo kiralama ve finansal hizmetler yer aldı. ÖNE ÇIKAN ŞİRKETLER Birleşme ve satın alma işlemlerinde, finans ve turizm sektörlerinin işlem adedi olarak ilk sıraları paylaştığı görüldü. Türk bankacılık sektöründeki gelişmeleri izleyen yabancıların bu sektöre ilgisi, toplam değeri 4.7 milyar doları bulan Dışbank, Garanti Bankası, Yapı Kredi, Şekerbank ve C Bank satın almalarıyla sonuçlandı. Turizmdeki hareketlilik ise Swissotel-İstanbul ve Hilton-Konya gibi 5 yıldızlı zincir otellerinin ve Emekli Sandığı otelleri diye bilinen grupta yer alan bazı tesislerin ÖİB tarafından satışından kaynaklandı. TMSF tarafından gerçekleştirilen satışlarla, medya sektöründe 10, çimento sektöründe ise 8 satın alma işlemi gerçekleştirildi. 2004 yılında madencilik sektöründe başlayan hareketlilik ise 2005 yılında gerçekleşen 8 işlem ile devam etti.