Sıra yaya güvenliğinde

Avrupa Birliği’nde 2005 yılından itibaren üretilen tüm otomobillerde yaya güvenliğini sağlayacak teknolojilerin uygulanması zorunluluğu getiriliyor. Buna göre Avrupa’da 2005 yılından sonra yaya olmak var; zaten bugünden daha siz yola adımınızı atar atmaz 10 metre beride duran otomobiller, iki yıl sonra üzerine 10’a yakın teknoloji ekleyerek ‘kazara’ çarptıkları yayanın ‘canına’ bir şey gelmemesini sağlayacak. Otomobil üreticileri başta ön kaput üzerine yerleştirilecek ‘yaya hava yastıkları’ olmak üzere, insanı algılayan sensörlere, eriyen tamponlara kadar birçok teknolojiyi geliştirmekle meşgul. Son dönemlerde yapılan çarpışma testlerinde yaya güvenliği alanında alınan zayıf notlar da üreticileri ziyadesiyle gaza getirmiş durumda. Bu konuda Ar–Ge çalışması yapmayanlar çok değil iki yıl sonra ya kendileri ‘yaya’ kalacaklar ya da daha büyük paralar ödeyip mevcut teknolojileri satın alacaklar. Çünkü, Avrupa Birliği’nin kararı kesin; ‘araç içindekileri koruduğunuz kadar, yoldan geçen yayaların da canını korumak zorundasınız.’ Tabii, bu uygulamanın Türkiye versiyonu ne olur ve ne zaman uygulanabilir şimdilik belli değil. Üstelik, Türkiye yollarında çok yaşanan ‘inek, köpek çarpmalarına karşı da bir teknoloji geliştiriliyor mu?’ o da belli değil... AB’nin bu sert kararı en ciddi rakip firmaları bile birlikte çalışmaya yöneltti. İki Alman otomotiv devi Mercedes Benz (artık Daimler Chrysler oldu) ve BMW, bir süre önce yaya güvenliği alanında ortak çalışmaya başladılar. Japon Honda şirketi ise İngiltere’de bir enstitü ile ortak bu konu üzerinde projeler geliştirmeyi sürdürüyor. Yayanın hayatı önemli Yaya güvenliği için geliştirilen en önemli teknolojilerden birini kaput üzerine ya da tamponlara yerleştirilen hava yastıkları oluşturuyor. Otomobilde en alt sınıfta bile sürücü ya da yolcu hava yastığı standart hale geldi. Bunun yanında yanlarda, camlarda arkada ve hatta dizde ya da bacak altında hava yastıkları ile araç içindekiler güvene alınmaya çalışılıyor. Bundan sonra otomobillere ‘yaya hava yastığı’ da standart hale gelecek! Yaya kazalarında genellikle çarpışmanın yaşandığı yerlerden biri olan motor bölümü de yaya güvenliği kapsamında değişime uğrayacak. Motorun biraz daha aşağı çekilmesi, motor kaputunun yukarı kalkarak çarpşmayı hafifletmesi gündemde. Yaya güvenliği teknolojisinde hassas sensörler, radar önemli yer tutacak; cismin insan olup olmadığını ya da çarpımanın muhtemel oluş biçimini bu sistemlerle algılamak mümkün. Yayaların çarpışmada minimum zarar görmesi için kırılmayan farlar, yumuşak tamponlar, gizlenebilen silecekler de otomobillerin yeni teknolojileri olarak karşımıza çıkabilecek.