Sigarada cezayı kim kesecek?

Türkiye yeni bir döneme bugün merhaba diyecek. 4 ay önce çıkarılan sigara yasağına ilişkin yasa bugün uygulamaya giriyor.

Yasa ve konuya açıklık getirmek üzere yayımlanan Başbakanlık genelgesine göre, bugünden itibaren tütün ve tütün mamülleri her yerde tüketilemeyecek.

Sigara içilemeyecek alanlar

Kamu hizmet binalarının kapalı alanları. Koridorları dahil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği (ikamete mahsus konutlar hariç) binaların kapalı alanları.

Taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçları.

Okulöncesi eğitim kurumlarının, dershaneler, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk ve ortaöğrenim kurumlarının, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanları.

Cezaları böyle kesilecek

Yasağa uymayanlara Kabahatler Kanunu'nun 39'uncu maddesi uyarınca 62 YTL para cezası uygulanacak. Yasaklarla ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyen işletme sorumluları, işletme iznini veren kurum yetkilileri tarafından önce yazılı olarak uyarılacak. İşletmelere uygulanacak cezalar 5 bin YTL'den başlayıp 250 bin YTL'ye kadar çıkabiliyor.

Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün mamulü tüketenlere ilgili idari birim amirinin yetkili kıldığı kamu görevlisi tarafından, özel kişilere ait toplu taşıma araçlarında sigara içenlere ilk başvurulan kolluk birim yetkilileri tarafından, kamuya ait toplu taşıma araçlarında ise ilgili idari birim amirinin yetkilendirdiği kamu görevlisi tarafından ceza kesilecek. Özel hukuk kişilerine ait ve herkesin girebileceği binaların kapalı alanlarında sigara tüketenlerin cezası da, en yakın kolluk birimi yetkilileri tarafından uygulanacak.

Özel mekanlar oluşturulacak

Yaşlı bakım evlerinde, ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinde, cezaevlerinde, şehirlerarası veya uluslararası güzergahlarda yolcu taşıyan denizyolu araçlarının güvertelerinde sigara içmeye mahsus alanlar oluşturulabilecek. Ancak bu alanlara 18 yaşını doldurmayanlar giremeyecek.

Otelcilik hizmeti verilen işletmelerde, tütün ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş odalar oluşturulabilecek.

Açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerlerinde sigara içilemeyecek, fakat bu tesislerde, tütün ürünlerinin tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilecek. Bu alanların koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmesi ve havalandırma tertibatı ile donatılması gerekecek.

Her türlü reklam yasak

Kanun uyarınca tütün ürünlerinin ve üretici firmaların isim, marka veya alametleri kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve tanıtımı yapılamayacak. Bu ürünleri teşvik eden kampanyalar düzenlenemeyecek. Bu mamulleri üreten firmalar, hiçbir etkinliğe isimlerini, amblemlerini veya ürünlerinin markalarını kullanarak destek olamayacak.

Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların isimleri, amblemleri veya ürünlerinin marka ya da işaretleri, bunları çağrıştıracak kıyafet, takı ve aksesuar taşınamayacak.

Firma araçlarında da markaların tanınmasını sağlayacak uygulamada bulunulamayacak. Firmalar, üretilen ve pazarlaması yapılan tütün ürünlerini bayilere veya tüketicilere, teşvik, hediye, eşantiyon, promosyon ve yardım olarak dağıtamayacak. Tütün ürünlerinin isim, logo ve amblemleri kullanılarak bildirim yapılamayacak, basın-yayın organlarına ilan verilemeyecek.

Filmlerde gösterilmeyecek

Televizyonda yayınlanan programlarda, dizilerde, filmlerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamayacak, görüntülere yer verilemeyecek. Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde de tütün ürünleri satılamayacak.

Çocuklara satanlara hapis cezası

Tütün ürünleri, 18 yaşını doldurmamış kişilere satılamayacak ve tüketimlerine sunulamayacak. Çocuklar tütün işinde çalışamayacak. Tütün ürünleri sadece yetkili satıcılarda satılabilecek. Tane ile satış yapılamayacak.
Otomatik makinelerde satış yapılamayacak. Telefon ve internetle sipariş yapılamayacak. Tütün ürünleri çocukların doğrudan ulaşacağı ve işletme dışından görülebilecek şekilde satışa sunulamayacak.

Kime kaç lira ceza kesilecek?

Sigara yasağı bulunan yerlerde sigara içenlere 50 YTL, sigara izmaritini ve paketini yere atanlara 20 YTL ceza verilecek. Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar, ürünlerini bedelsiz olarak hediye vermeleri, indirimli satmaları, eşantiyon, promosyon veya yardım olarak dağıtmaları, ilan vermeleri, yetkili satıcıyerlerin dışında satış yapmaları halinde 50 bin YTL'den 250 bin YTL'ye kadar cezaya çarptırılabilecek.
 
Ele geçirilecek tütün ürünlerinin kamuya geçirilmesine mahalli mülki amir tarafından karar verilecek.
 
Lokanta, kahvehane ve kafeteryalarda yasak 2009'da
 
Görsel yayın yoluyla film, dizi ve müzik kliplerinde tütün ürünlerinin reklamı yapılması halinde; yerel yayın yapanlara bin YTL ile 5 bin YTL, bölgesel yayın yapanlara 5 bin YTL ile 10 bin YTL, ulusal yayın yapan kuruluşlara ise 50 bin YTL ile 100 bin YTL idari para cezası verilecek.
 
Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde tütün ürünlerini satanlara, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında genel kolluk tarafından 1000 YTL ceza kesilebilecek.