Sıfır otomobilde al-sat yapmaya karşı yıl sınırı ve kilometre sınırı geliyor

Yaşanan yüksek enflasyonla birlikte, araç ve konut fiyatları zirvenin zirvesine çıktı. Ortalama ilçelerde bile ev kiraları 10 bin liraya çıkarken, sıfır araçlarıda da fahiş fiyat artışı kıskaç altına alınıyor. Satış için Ticaret Bakanlığı yeni önlemlerin alınacağını paylaşırken, masa da mevcutta yapılan kilometre veya yıl sınırının da olduğu tahmin ediliyor. Sektör temsilcileri de bakanlığın bu konuda ciddi çalışmalarının olduğunu fakat detayların net olmadığını bildiriyor.

Türkiye’de yaşanan yüksek enflasyonla birlikte, evden otomobile-iğneden ipliğe her şeyin fiyatı arttı. Özellikle konut ve otomobil satışlarında hiç görülmeyen ve bu zamana kadar duyulmayan rakamlar artık telaffuz edilirken, ihtiyaç sahipleri için bunlara ulaşmak artık hayal oldu. Dünyada yaşanan çip sorunuyla birlikte otomobil arzında büyük bir sorun yaşanırken, Türkiye’de sıfır araç kuyrukları neredeyse 6 ayları buldu. Buna bir de fırsatçılar eklenince deyim yerindeyse ‘parayı veren düdüğü çaldı’. Uzun bir süredir ikinci el araç sitelerinde görülen sıfır otomobillerin sayısı gün geçtikçe artmaya başladı. Aracı alanlar daha üstünden günler geçmeden sıfır etiketinin üzerinde bedeller yazarak ‘bizde hemen teslim’ sloganlarıyla pazarlamaya başladı. Kur ve vergi ekseninde tüketici de istediği araç için 3-6 ay gibi bir süreçte sıra beklemek yerine fahiş fiyata satın aldı. Böylece ortaya yeni bir talep dengesi çıktı. Fakat bu durum fazla sürdürülebilir değildi. Hem enflasyonu hem de alım gücünün erimesini tetikleyen durum için şimdi de bakanlık devreye girdi. Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un geçen hafta yaptığı açıklamalar dikkat çekti. Muş, otomobil satışlarında bayi, galeri ve filo üçgeninde yapılan operasyona dikkat çekti. Muş, bayilerin otomobili galeriye satmış gibi fatura kestiğini ve ‘araç yok’ dediğini belirten Muş “Galeride araç katmerli fiyata satılıyor. Şişirilmiş fiyatı kırışıyorlar. Aslında işlem kağıt üzerinde” diye konuştu. Araç kiralama şirketlerinin de (Rent a Car) ana bayiden araç almış gibi görünüp aracı yüksek fiyattan elden çıkardığını ifade eden Muş sözlerine şöyle devam etti: “Onlara belli kilometre dolmadan veya belli süre geçmeden satış kısıtlaması getireceğiz.” Bu sözler üzerine önceden yapılan denetimlere şimdi de ikinci el araç ilan siteleri dahil edildi.

Bakanlığın bir çalışması var ama detaylar net değil
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Genel Sekreteri Çınar Noyan Karar gazetesine açıklamalarda bulundu. Noyan “Bakanlığın sıfır araç satışında ciddi bir taslak çalışması var. İkinci elde sıfırın üzerinde gelen fiyatlar sonrasında buna mecbur kaldılar. Alınan sıfır aracın hemen satılmamasını şart koymak istiyorlar. Ama detaylarını bilmiyoruz. Ne bir zaman ne de kilometre bilgisi verildi. Buna sadece tüzel kişiler mi dahil onun hakkında da net bir açıklama yok. Gerçek kişileri kapsayıp kapsamadığı konusunda bir net açıklama da şimdilik yok. Eğer gerçek kişiler de tespit edilirse onların da detaylı incelemesi yapılır diye düşünüyorum. Zaten uzun bir süreden beri bayi ile tüzel kişiler arasında bir alım satım sözleşmesi yapılıyor. Birçok bayi tüzel kişilere satış yaparken, 6 ay 10 bin kilometre satış sözleşmesi yapıyor. Bunun en büyük nedenleri arasında aracın hemen ikinci ele daha yüksek bir fiyattan düşmemesi için. Bu zaten bizim sözleşmelerimizde uzun bir süredir var. Şimdi esas konu bunu artık bakanlığında devreye girerek yapması. Markaların bu ve benzeri uygulamaları uzun zamandır var. Bayilik sözleşmelerinde zaten yeniden satıcıya mal sarmak açık şekilde yasaktır” dedi. İkinci el ilan sitelerine açılan soruşturmayı da değerlendiren Çınar Noyan “Bakanlık ikinci el regülasyonun da ciddi bir şekilde ele almaya başladı” diye konuştu.