Sıcaklar sizi bunaltıyorsa çaresi var

Sıcaklara karşı hazırlıklı olun Yaz mevsiminde iş yerinde karşılaşılabilecek sorunlarla baş etmenin ve mevsim değişikliklerine uyum sağlamanın yolları. Güneşin çok daha yoğun bir şekilde kendini gösterdiği bu aylarda nefes alamama, ateş basması, baş dönmesi, yorgunluk, halsizlik gibi şikayetler herkesi rahatsız ediyor. Özellikle sıcakta çalışmak gerçekten çok zor. Acıbadem Hastanesi Check up Kliniği Sorumlu Hekimi Dr. Şirin Parkan çalışanlar için sıcakların yarattığı etkileri ve başa çıkmanın yollarını anlatıyor. Yaz mevsimi ile birlikte gelen sıcak hava, hangi sağlık sorunlarını beraberinde getirmektedir? İnsan vücudu ısıyı, kan dolaşımı oran ve miktarını değiştirerek, deri ve ter bezleri ile su kaybederek ve vücut sıcaklığı 37 °C’nin üzerine çıktığında solunumdaki artışla dağıtır. Kalp daha fazla kan pompalamaya başlar, kan damarları artan kan akışını düzenlemek için genişler ve çok ince kılcal damarlar yığınları derinin üst tabakalarına doğru sokularak işleme başlar. Vücut kanı deri yüzeyine yakın olarak dolaşır ve fazla ısı daha serin olan atmosfere atılır. Aynı zamanda su deri içerisinden ter olarak dışarı verilir. Deri, vücut ısısını yayma fonksiyonunun % 90’ını sağlar. İnsanın tolere edebileceği, rahat edebileceği dış hava sıcaklığının artması durumunda oluşan termal stres çok büyük rahatsızlık, fizyolojik stres, hastalık ve hatta ölüme bile yol açabilir. Sıcaklık, birçok klinik sendroma neden olur. Sıcak vurgunları, vücutta sıcaklığın 40.6°C’yi aşması durumunda ölümle sonuçlanan olaylara neden olurken, bu değere vücudun yaklaşması durumunda ölümcül olmayan ama vücutta tuz ve su kaybıyla ortaya çıkan ağır zararlar gözlenebilir. Bu zararlar özellikle çocuklarda ve çok yaşlı insanlarda ölümlere neden olmuştur. Mevsim değişimlerine uyum sağlayabilmek için önerileriniz nelerdir? Hareketlerinizi yavaşlatın: Ağır çalışmalar yavaşlatılmalı veya günün en serin zamanında yapılmalıdır. Risk altında bulunanlar en uygun serin yerlerde bulunmalıdırlar. Yaz kıyafetleri giyin: Hafif açık renkli kıyafetler ısıyı ve güneş ışınlarını yansıtır ve vücudun normal sıcaklığını korumasına yardımcı olur. Sentetik kıyafetler yerine pamuklu kıyafetler tercih edilmelidir. Vücut sıcaklığını artıracak yiyeceklerden kaçının: Protein gibi metabolik ısı üretimini ve aynı zamanda su kaybını artıran yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Su veya alkol içermeyen sıvıları bol miktarda için: Vücudumuz serin kalmak için suya ihtiyaç duyar. Kendinizi susamış hissetmiyor olsanız dahi bol bol su tüketin. Ancak, epilepsi, kalp, böbrek ve karaciğer hastaları, sıvı kısıtlayıcı diyet yapanlar, idrar tutma problemleri olanlar sıvı tüketimlerini artırmadan önce bir doktora danışmalıdır. Alkollü içecekleri de içmemekte fayda var. Doktor tarafından önerilmemişse tuz tabletlerini almayın: Tuz kısıtlayıcı diyette olanlar tuz tüketimlerini arttırmadan önce mutlaka bir doktora danışmalıdır. Klima bulunan alanlarda daha fazla zaman harcayın: Evlerdeki ve işyerlerindeki klimalar ısı kaynaklı tehlikeleri azaltır. Güneş altında fazla kalmayın: Güneş yanıkları ısı dağıtım işlemini çok güçleştirir. Çocukları ve küçük ev hayvanlarını kapalı otomobilde asla yalnız başlarına bırakmayın: Kapalı bir araçta sıcaklık 60 °C’ye çıkabilir. Böyle bir sıcaklığa maruz kalma ölümle sonuçlanabilir. Sıcak havalarda yoğun iş temposunda çalışanların beslenme açısından dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir? Hava ısısının yüksek olduğu dönemlerde bol bol sıvı alınması, susama ihtiyacının olmadığı dönemlerde bile sıvı tüketimini eksik etmemek gerekiyor. Öncelikli su, daha sonra taze meyve suları, soda, bitki çayları gibi sıvılar almakta fayda var. Toplam sıvı miktarı 2 litrenin altında olmamalıdır. Beslenmede de bazı düzenlemeler yapmak şart. Ağır et yemekleri ve yağlı hamur işleri hem günlük tempoyu yavaşlatır, hem de tansiyon ve kalp hastalıkları riskini artırırlar. Bu nedenle yemek seçerken çok dikkatli olunmalıdır. Öncelikle ağırlıklı olarak sebze ve meyve tüketilmelidir. Yine sofralardan yoğurt ve ayran gibi süt ve türevleri eksik olmamalıdır. Tansiyonu sıcaktan düşenler için ayranı tuzlu içmelerini öneririm. Enerjiyi tamamlamak açısından karbonhidrat yeteri kadar alınmalıdır. Et ve türevlerinin sebzenin içinde olması tercih edilmelidir. Isınan havaya bağlı olarak iş yerlerinde klima sistemleri kullanılıyor. Klima kullanımı sağlık sorunlarına neden olabilir mi? Klimalar allerjik zatüreye ve Legionella pnömonisi denilen bir zatüre tipine neden olabilirler. Alerjik zatürreeye, klima sistemlerinin nemlendirme bölümlerinde üreyen küf mantarları yol açar. Akut alerjik zatürre küf mantarları bulunan havanın solunmasından 4-6 saat sonra ateş, baş ve kas ağrıları, halsizlikle gribal enfeksiyon gibi başlar, daha sonra da öksürük, balgam, nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi gibi akciğerlerde belirtiler ortaya çıkar. Kronik alerjik zatürre ise sinsi olarak yavaş yavaş gelişir, tipik belirtisi de nefes darlığı, yorgunluk ve kilo kaybıdır. Bu hastalıkların tedavisi için hastanın allerjenle temasının kesilmesi gerekmektedir. Ayrıca klimalardan bulaşan ve sık seyahat edenlerde, otellerde kalanlarda salgınlara neden olduğu için Lejyoner Hastalığı diye bilinen “Legionella pneumoniae” adlı bakterinin neden olduğu, “Legionella pnömonisi” de klimaların neden olduğu hastalıklar arasındadır. Legionella pnömonisi atipik veya tipik bulgular verebilir ya da atipik tabloyla başlayıp tipik pnömoni tablosu özellikleri de gösterebilir. ilk 24-48 saat içinde halsizlik, kırıklık, kas ağrıları ve şiddetli baş ağrısıyla ortaya çıkan, daha sonra ani yükselen ateş, göğüs radyografisinde yamalı infiltrasyon, kuru öksürük, bazen yan ağrısı, bulantı, kusma ve ishal gibi belirtilerin saptandığı pnömoni tablosunda Legionella düşünülmelidir. 39-40°C’nin üstünde ateş, rölatif bradikardi, konfüzyon, hiponatremi varlığı, ekstrapulmoner belirtiler ve beta-laktam antibiyotik tedavisine yanıtsızlık Legionella pnömonisi için diğer ipuçlarıdır. Klimalar yüz felci, burun kanaması ve üst solunum yolu hastalıkları da yapabilirler. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmiş kişiler ile çocuk ve yaşlılar klima kullanımına çok dikkat etmelidir. Yanlış kullanım sinüzit rahatsızlığı olan kişilerde göz dibi iltihabı, beyin iltihabı ve akciğer problemlerine yol açar. Orta kulak rahatsızlığı geçirmiş kişilerde yüz felci, işitme sorunları gelişir. Yaz mevsiminde iş yerlerinde sağlık açısından dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir? İşyerlerinde ısının kişilerin rahat çalışabileceği düzeyde olması elbette gereklidir. Bu nedenle klimalar teknolojinin bize sunduğu faydalı araçlardandır. Ne var ki, dışarıdan gelen birisinin aniden çok düşük bir ısıya girmesi sağlık tercih edilen bir durum değildir. Isı birden düşürülmemeli, kademeli olarak azaltılmalıdır. Ayrıca klimaların düzenli olarak temizliği yapılmalıdır. İşyerlerinde ayrıca sıvı ihtiyacının karşılanmasına özen gösterilmeli, içme suyu kolay ve herkes için ulaşılabilir olmalıdır. www.acibademhastanesi.com.tr