Sezer'in veto gerekçesini açıkladı

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, veto ettiği yasalarla getirilen düzenlemelerin "af" niteliğinde olduğunu, bu nedenle TBMM'nin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun oyuyla (nitelikli çoğunluk) kabul edilmesinin anayasal gereklilik olduğunu bildirdi. Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Sezer, 5023 sayılı "Olağanüstü Hal Bölge Valiliği İhdası Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Bir Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun"u TBMM'ye iade gerekçesinde; düzenlemenin, Olağanüstü Hal uygulamasının sona erdiği tarihten itibaren 45 gün içinde silah taşıma ruhsatlarını bulundurma ruhsatına dönüştürmeyenlere, 6 ay daha süre tanınması ve bunlar hakkında devam eden soruşturma ve davaların düşmesini öngördüğüne işaret etti. Bu düzenlemedeki "bunlar hakkında devam eden soruşturma ve davalar düşer" kuralının "af" niteliğinde olup olmadığının irdelenmesi gerektiğine kaydeden Sezer, düzenlemede "af" sözcüğünün geçmediğine dikkati çekti. Cumhurbaşkanı Sezer, ancak Anayasa Mahkemesi'nin çeşitli kararlarında da belirtildiği gibi, hukuksal metinlerin niteliklerinin saptanabilmesi için o metinlerin adına ya da sözcüklerine değil amacına, içeriklerine, etkilerine bakılması ve değerlendirmenin buna göre yapılması gerektiğini vurguladı. İncelenen yasada 6136 sayılı Yasa'ya aykırı davranma suçundan açılan ve süren soruşturma ve davaların düşeceğinin öngörülmesinin ise "af" niteliğinde olduğunu belirten Sezer, bu nedenle TBMM Genel Kurulu'nda kabulünde, Anayasa'nın 87. maddesi uyarınca üye tamsayısının beşte üçünün oyunun aranması gerektiğini kaydetti. TBMM tutanaklarında oylama sonucuna ilişkin oy sayılarına yer verilmediği gibi maddenin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile kabul edildiğine ilişkin herhangi bir kaydın da yer almadığını ifade eden Sezer, Anayasa'da genel kuraldan ayrılarak toplantı ve karar yeter sayısı için özel düzenlemeler bulunan durumlarda herhangi bir itiraz olmasa da sonradan ortaya çıkabilecek duraksama ya da tartışmalara yer bırakmamak için toplantı ve karar yeter sayılarının tutanaklara geçirilmesi gerektiğini bildirdi. Cumhurbaşkanı Sezer, 5022 sayılı "At Yarışları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 4. maddesini de bir kez daha görüşülmek üzere TBMM'ye iade etti. Sezer, iade gerekçesinde, getirilen düzenlemenin, af niteliğinde olup olmadığının irdelenmesi gerektiğini vurguladı. Sezer, Anayasa Mahkemesi'nin af kararlarına atıfta bulundu. Disiplin cezalarının, At Yarışları Hakkında Yasa ve bu yasaya dayanılarak çıkarılan At Yarışları Tüzüğü'ne dayanılarak verilen cezaların, yarış dürüstlüğü ile yarış usul ve kurallarına aykırı davranışları kapsadığını belirten Sezer, at yarışlarında oynanan "müşterek bahislerin" büyük tutarlara ulaşması ve yarış kazanan at sahibine, yarış gelirleriyle orantılı ikramiye ödenmesi, yarışların dürüstlüğünün sağlanmasına yönelik bu cezaların aynı zamanda "kamu düzeni" ile doğrudan ilgili olduğunu gösterdiğini kaydetti. 5022 sayılı Yasa'daki düzenlemenin "disiplin cezası affı" niteliğinde olduğunu ifade eden Sezer, TBMM'ye genel ve özel af yetkisi verilirken, "hürriyeti bağlayıcı ceza-para cezası" ya da "adli ceza-idari ceza" ayrımı yapılmadığını bildirdi. İdari cezaların da diğer cezalar gibi kendi alanında kamu düzenini sağlamaya yönelik "cezai" yaptırımlar olduğunu vurgulayan Sezer'in iade gerekçesinde, "Bu nitelikleri nedeniyle, idari cezalara ilişkin af kararlarının da Anayasa'nın 87. maddesine girdiğinde kuşku bulunmamakta ve nitelikli çoğunlukla alınması gerekmektedir" denildi. Cumhurbaşkanı Sezer, düzenlemenin TBMM'nin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun oyu ile kabul edilmesinin anayasal gereklilik olduğuna işaret etti.