Sezer'in o vetosu tarihi hata mıydı?

Oktay Sağlam
İNTERNETHABER.COM- AK Parti karşıtları o yasayı "özerklik" iktidar yanlıları ise "yerel yönetim reformu" olarak gördü Tartışılan o yasa gündeme bomba gibi düşen MİT-PKK görüşmesinde adı geçti.

İnternete düşen PKK-MİT görüşmesine ait ses kaydının yankıları sürüyor. MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın PKK'lı Sabri Ok'a iktidarın niyeti hakkında verdiği örnek çok çarpıcı.

Fidan dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in veto ettiği ve belli yetkileri yerel yönetimlere devreden Kamu Yönetimi Temel Yasa Tasarısı'nı anlatıyor. 

Halen güncelliğini koruyan o yasanın tam metni için tıklayın

DİYARBAKIR'A DA TRABZON'A AYNI YETKİ

2004 yılında Sezer'in "üniter yapıyı tehdit eder" gerekçesiyle iade ettiği o yasa geçseydi Türkiye bugün nasıl bir tabloyla karşılaşacaktı? Kesin olan bir şey vardı ki, cumhuriyet tarihihin en radikal yerel yönetim yasasıydı. Yasa ile mahalli idarelere muazzam yetkiler veriliyordu. Yetki Diyarbakır’a da Trabzon’da da aynı yetkiyi tanıyordu. Kimileri de yerele güç kaydırmanın Kürtlere güç kaydırmakla eş değer gördü.

Fidan'ın "Aldı anayasa mahkemesine götürdü o zaman kaldı gitti" dediği o yasa terör sorunuyla birlikte güncelliğini korumaya devam ediyor. Kamuoyunun içeriğini pek de bilmediği maddeler nelerdi? 7 yıl önce böylesi bir cesur adım atan hükümet, o dosyayı raftan indirmiş değil.

KORKTUK GERİ ÇEVİRDİK

AK Parti'nin Anayasa hukukçusu Burhan Kuzu, geri çevrilen yasa ve Sezer için yıllar sonra "Ahmet Necdet Sezer’in bunu geri çevirmesi kadar tarihi bir hata olmamıştır. Ogün bunlar yapılsaydı Türkiye bunlarda ciddi yol almış olurdu.” ifadelerini kullandı. İşte Kuzu'nun "Türkiye’de ise biz korktuk, geri çevirdik. O zaman yapsak bu noktaya gelmeyebilirdi" dediği yasanın ana hatları genel hatları:

-Merkezi yönetim adalet, güvenlik, istihbarat, dış politika, eğitim ve diyanet dışındaki sağlık, kültür, spor, çevre ve orman, tarım ve köy işleri, sanayi, ticaret ve bayındırlık Bakanlığı görev ve yetkilerini yerel yönetimlere bırakıyor.

-Merkezi yönetim maliye konusunda sadece hazine, dış ticaret, gümrük hizmetleri ile piyasalara ilişkin ise 'düzenleme' görev ve hizmetlerini yapacak.

-Kanunlarla yalnızca merkezi idareye bırakılmayan konularda yetki tamamen yerel yönetimlerin olacak. Tasarı "Görev, yetki ve sorumlulukların, hizmetten yararlananlara en uygun ve en yakın birime verileceği" ilkesine de yer veriyor.

FİDAN NE DEMİŞTİ?

Ses kaydında Hakan Fidan Sabri Ok'a şunları söylemişti:

"Şimdi bizim yaşadığımız bir sıkıntıyı anlatayım size. Her sene on bin tane öğretmen alınır adamı alıyorsun güneydoğuda öğretmen açığı var. Adam ertesi sene gitmek istiyor dört sene beş sene duruyor batıya gitmek istiyor. Niye benim orada yaşam şartlarım iyi değil. İktidar beş sene önce dedi ki biz dedi yerel yönetimler yasasını geçiriyoruz belli şeylerin mahalli teşkilatlarını kaldırıyoruz. Milli Eğitim şunlar bunlar bakanlıklarını kaldırıyoruz valiliklere ve belediyelere veriyoruz. İlk önce valiliklere uzun vadede belediyelere gidecek. Aslolan şudur yani şimdi hakkaride yol yapılacak ankaradan devlet planlama teşkilatından görüşülüp şeye çıkıyor işte çemişkezekte ne olacak şurada ne olacak. Bu adamı şimdi öğretmen alacaksınız oradaki valiliğe kontenjan verilecekti. Valilik bu öğretmeni alacak adam oraya gidecek kardeşim bilinçli olarak geliyor ben burada öğretmenlik yapacağım. Daha sonra adamın tayin derdiyle başka yerde başka pozisyon açılır oraya gitmek ister o ayrı. Biz bunu yapamadık yani cumhurbaşkanı iki defa geri çevirdi. Aldı anayasa mahkemesine götürdü o zaman kaldı gitti. Şimdi bu son derece verimliliğe dayalı bir şeydi. Hani bunun siyasi ideolojiyle falan filanda alakası yok bunun aklın yoludur bu."