Sezer'e gezisini iptal ettiren iki kriz

Finlandiya'nın, Sezer onuruna verilecek yemeğe Rum büyükelçiyi davet etmesi, ilk krizi yaşattı. Sezer, polisin dayak görüntülerinden sonra ise geziyi tümden iptal etti. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Finlandiya'ya ziyaretinin iptalinde "çifte kriz" yaşandığı ortaya çıktı. İstanbul'dan dünyaya yansıyan kadına dayak görüntüleri öncesinde, gezi programı yapılırken Sezer onuruna verilecek resmi yemeğe Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Büyükelçisi'nin davet edilmesinin iptal kararını hazırlayan ilk kriz olduğu ortaya çıktı. Milliyet'in yabancı diplomatik kaynaklardan edindiği bilgilere göre, hazırlıkları aylar önce başlayan, 14 - 16 Mart tarihlerinde gerçekleşecek geziyle ilgili ilk sorun, Finlandiya Cumhurbaşkanı Tarja Halonen'in 15 Mart akşamı Sezer ve eşi Semra Sezer onuruna vereceği akşam yemeğinin hazırlığında yaşandı. Finlandiya'ya yapılan devlet ziyaretlerinde, 'Konuk liderin ülkesinin komşularının Helsinki'deki büyükelçilerinin' de resmi yemeğe davet edilmesi geleneği doğrultusunda Halonen, GKRY'nin Helsinki Büyükelçisi'ni de akşam yemeğine davet etti. Davetlileri öğrenen Türkiye, GKRY'nin 'komşu' sıfatıyla yemeğe davet edilmesine şiddetle karşı çıktı ve bu durumda Türk heyetinin yemeğe katılmayacağını Finlandiya'ya bildirdi. 1 gün kısaldı Türkiye'nin hassasiyeti üzerine geçen hafta Finlandiya Cumhurbaşkanlığı ile Türk Dışişleri Bakanlığı arasında yapılan görüşmelerde gezinin akşam yemeğini kapsamayacak şekilde bir gün kısaltılması konusunda uzlaşma sağlandı. Uzlaşma doğrultusunda Halonen'in, aralarında GKRY'nin Helsinki Büyükelçisi Loria Markides'in de bulunduğu 150 davetliye gönderdiği davetiyeler iptal edildi. 14 Mart'ta başlayacak gezinin 15 Mart'ta iki liderin yapacağı görüşmelerin ve diğer temasların ardından bitmesi üzerinde mutabakat sağlanmışken, İstanbul'daki dayak görüntüleri Avrupa kamuoyuna yansıdı. Gezinin ertelendiği kararı, Türkiye ile AB troyka toplantısının yapıldığı 7 Mart Pazartesi günü Finlandiya Büyükelçiliği'ne bildirildi. Türkiye'nin gezinin ertelendiğini iletmesinin ardından dün Sezer'e bir mektup gönderen Halonen, "Ertelenen ziyaretin ileride gerçekleşmesini umut ettiğini" bildirdi. Utku Çakırözer/Milliyet