Sezer bir kanunu onayladı

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Sezer tarafından onaylanan 5520 sayılı “Kurumlar Vergisi Kanunu” yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi.

Kanuna göre, sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler, iş ortaklıklarının kazançları, kurumlar vergisine tabi olacak.
Kurumlar vergisinden muaf tutulan kurumlardan bazıları şöyle:

“Kamu idare ve kuruluşlarınca, tarım ve hayvancılığı, bilimi, fenni ve güzel sanatları öğretmek amacıyla işletilen okullar, okul atölyeleri, konservatuarlar, kütüphaneler, müzeler, sergiler, kitap, gazete, dergi, yayınevleri, yetkili idari makamların izniyle açılan yerel, ulusal veya uluslararası nitelikteki sergiler, fuarlar, panayırlar, ÖİB, Özelleştirme Fonu, TOKİ, Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü ile askeri fabrika ve atölyeler, yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek, her bir hisse için bir işyeri veya konut elde etmeleri.”

VERGİDEN MUAF KAZANÇLAR

Türkiye'de kurulu menkul kıymetler yatırım fonları ile menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları, portföyü Türkiye'de kurulu borsalarda işlem gören altın ve kıymetli madenlere dayalı yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları, gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları, emeklilik yatırım fonları, konut finansmanı fonları, varlık finansmanı fonlarının kazançları, kurumlar vergisinden muaf olacak.
Okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim özel okulları ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden, faaliyete geçilen ilk 5 hesap dönemi itibariyle elde edilen kazançlara da vergi istisnası getirilecek.

SPORA DESTEK

Vergi indirimleri kapsamında; mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik harcamalarının yüzde 40'ı oranında AR-GE indirimi yapılacak.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu teşkilat kanunları kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için ise yüzde 50'si indirime tabi olacak.
Kamu kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, öğrenci ve yetiştirme yurtları, huzurevi ve rehabilitasyon inşası dolayısıyla yapılan harcamalar ile bağış ve yardımların tamamı vergiden indirilebilecek.
Doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı da vergiden düşürülecek.

ÖRTÜLÜ SERMAYE

Kurumların, ortaklıklarından veya ortaklarla ilgili kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin edilerek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin 3 katını aşan kısmı, “örtülü sermaye” sayılacak.
Kurumların İMKB'de işlem gören hisselerinin edinilmesi durumunda, söz konusu hisse nedeniyle ilişkili kişi sayılanlardan temin edilen borçlanmalarda, en az yüzde 10 ortaklık payı aranacak.
Kurumlar, ilişkili kişilerle, emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak belirledikleri bedelli veya fiyat üzerinden mal ya da hizmet alımı, satımında bulunursa, kazanç tamamen ya da kısmen “transfer fiyatlandırması” yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacak.
Kurumlar, ilişkili kişilerle yaptığı işlemlerde uygulayacağı fiyat veya bedelleri, “karşılaştırılabilir fiyat”, “maliyet artı yöntemi”, “yeniden satış fiyatı” yöntemlerinden birini kullanarak tespit edecek.

BEYAN DÖNEMİ UZUYOR

Kanunla, 1-15 Nisan olarak düzenlenen beyan dönemi değişiyor. Kurumlar vergisi beyannameleri, 1-25 Nisan arasında verilecek.
Kamu idare ve kuruluşları, iktisadi kamu kuruluşları, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar ve bunların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek sahipleri, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin, kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden ve hesaben yaptıkları ödemeler üzerinden, kurumlar vergisine mahsuben yüzde 15 kesinti yapılacak. Ayrıca kar ve zarar ortaklığı belgesi karşılığı ödenen kar paylarından da yüzde 15 kesinti uygulanacak.
Tasfiye haline giren kurumların vergilendirilmesinde, hesap dönemi yerine tasfiye dönemi geçerli olacak.
“Vergi cenneti” olarak tanımlanan ülkelerde, tam mükellef kurumların işyerleri de dahil olmak üzere, burada faaliyette bulunan kurumlara, yapılan her türlü ödemeler üzerinden yüzde 30 vergi kesilecek.

VERGİ ORANI

Kurumlar vergisi oranı yüzde 30'dan yüzde 20'ye indirilecek. Kurumlar vergisi mükelleflerince, cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, kurumlar vergisi oranında geçici vergi ödenecek. Bakanlar Kurulu, geçici vergi oranını 5 puana kadar indirmeye yetkili olacak.

Kar payı dağıtımına kaynak oluşturan yüzde 25 yurtdışı iştirakinin, kazançları üzerinden ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler, Türkiye'de ödenecek kurumlar vergisinden mahsup edilecek.

Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen kurumların 2006 takvim yılı içinde biten hesap dönemlerine ait kazançlarının vergilendirilmesinde, 1 Ocak 2006 tarihinden önceki aylara yüzde 30, sonraki aylara ise yüzde 20 oranının aritmetik ortalaması uygulanacak.
1 Ocak 2006'dan sonraki geçici vergi dönemlerinde yüzde 30 oranına göre hesaplanan ve tahsil edilen geçici verginin, aynı dönemler için bu kanuna göre hesaplanan tutarı aşan kısmı, takip eden dönemler için hesaplanan geçici vergiden mahsup edilecek.

Kanunun, “transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” başlıklı 13. maddesiyle, “muafiyet, istisna ve indirimlerin sınırı” başlıklı 35. maddesi, 1 Ocak 2007'den itibaren geçerli olacak.