Sezer belediye kanununu onayladı
Abone olCumhurbaşkanı Sezer, ''Belediye Kanunu''nu onayladı. ''Belediye Kanunu'', nüfusu 5 bin ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye kurulmasını öngörüyor.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamada,
Sezer'in, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce 9 Temmuz 2004 tarihinde
kabul edilen ''Belediye Kanunu''nu 3., 14. ve geçici 4.
maddelerinin bir kez daha görüşülmesi için 22 Temmuz 2004 tarihinde
Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne geri gönderdiği anımsatıldı.
Açıklamada, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce 7 Aralık 2004
tarihinde yeniden görüşülerek kabul edilen yasanın yayımlanmak
üzere Başbakanlığa gönderdiği kaydedildi. Açıklamada, Sezer'in,
yasanın 14. maddesinin 2. fıkrasının iptali için Anayasa
Mahkemesi'nde iptal davası açacağı kaydedildi. Cumhurbaşkanı Ahmet
Necdet Sezer'in onayladığı ''Belediye Kanunu'', nüfusu 5 bin ve
üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye kurulmasını öngörüyor.
Yasaya göre, bağlı olduğu il, ilçe belediyesi ile nüfusu 50 bin ve
üzerinde olan bir belediyenin sınırına 5 kilometreden daha yakın
duruma gelen belediye ve köyler bu belediyeye katılacak. Nüfusu 2
binin altına düşen belediyeler, Danıştay'ın görüşü alınarak,
İçişleri Bakanlığı'nın önerisi üzerine müşterek kararname ile köye
dönüştürülecek. Tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerin tasfiyesini
il özel idaresi yapacak. Bu belediyelerin taşınır, taşınmaz malları
ile hak, alacak ve borçları köy tüzel kişiliğine devredilecek. Yasa
ile ''hemşehri hukuku'' uygulaması getiriliyor. Herkes ikamet
ettiği beldenin hemşehrisi sayılacak. Hemşehrilerin, belediye karar
ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme
ve belediye idaresinin yardımlarından yararlanma hakları olacak.
Belediyenin görev, yetki ve sorumluluklarını yeniden düzenleyen
yasaya göre, hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırası,
belediyenin mali durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak
belirlenecek. Belediye, belde sakinlerinin belediye hizmetleriyle
ilgili görüş ve düşüncelerini tespit etmek amacıyla kamuoyu
yoklaması ve araştırması yapabilecek. Büyükşehir belediyeleri ile
nüfusu 50 bini geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için sığınma
evi açacak. Belediyeler kentsel ve coğrafi bilgi sistemi kuracak.
Görevini yaparken zabıtaya karşı gelenler, devlet zabıtasına karşı
gelenler gibi cezalandırılacak. EMLAK VERGİSİ Yasaya göre,
büyükşehir sınırları ve mücavir alanları içinde belediyelerince
tahsil edilen emlak vergisi tutarının tamamı, ilgili ilçe ve il
kademe belediyeleri tarafından alınacak. Bunlardan büyükşehir
belediyesine veya özel idareye pay verilmeyecek. Belediye, görev ve
hizmetlerinin gerektirdiği giderleri karşılamak amacıyla
borçlanmaya gidebilecek ve tahvil ihraç edebilecek. Dış kaynak
gerektiren projelerde, Hazine Müsteşarlığı'nın görüşü alınacak.
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde kendisine, eşine veya 18
yaşından küçük çocuklarına ait konutu olmayan dar gelirli kişiler
ile afete maruz kalanlara, sanayi bölgelerinden nakledileceklere ve
üyelerinin tamamı bu durumda olan kooperatiflere arsa tahsisi
yapılabilecek. Belediye kendisine verilen görev ve hizmet
alanlarında, ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre şirket
kurabilecek. Belediye, özel gelir ve gideri bulunan hizmetlerini
İçişleri Bakanlığı'nın izniyle bütçe içinde işletme kurarak
yapabilecek. Hazine alacakları hariç olmak üzere belediyenin genel
bütçeli kuruluşlardan, sosyal güvenlik kuruluşlarından, mahalli
idarelerden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından olan özel hukuk
ve kamu hukukuna tabi alacak ve borçları takas ve mahsup edilecek.
Bu amaçla kurum ve kuruluşların bütçelerine yeterli ve gerekli
ödenek konacak. KENTSEL DÖNÜŞÜM VE GELİŞİM PROJELERİ Büyükşehir
belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve
ilk kademe belediyeleri ve il belediyeleri ile nüfusu 50 binin
üzerindeki belediyeler, kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kent
kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek, konut alanları, sanayi
ve ticaret alanları, teknoloji parkları ve sosyal donatılar
oluşturmak, deprem riskine karşı tedbirler almak veya kentin tarihi
ve kültürel dokusunu korumak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim
projeleri uygulayabilecek. Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine
konu olacak alanlar, meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun
kararı ile ilan edilecek. Bir yerin kentsel dönüşüm ve gelişim
proje alanı olarak ilan edilebilmesi için, o yerin belediye veya
mücavir alan sınırları içerisinde bulunması ve en az 50 bin
metrekare olması zorunlu olacak. Kentsel dönüşüm ve gelişim proje
alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve
kamulaştırmasında anlaşma yolu esas olacak. Kentsel dönüşüm ve
gelişim projesi kapsamında bulunan mülk sahipleri tarafından
açılacak davalar, mahkemelerde öncelikle görüşülerek karara
bağlanacak. YURTDIŞI İLİŞKİLERİ Belediye, belediye meclisinin
kararına bağlı olarak görev alanıyla ilgili konularda faaliyet
gösteren uluslararası teşekkül ve organizasyonlara kurucu üye veya
üye olabilecek. Belediye, bu teşekkül, organizasyon ve yabancı
mahalli idarelerle ortak faaliyet ve hizmet projeleri
gerçekleştirebilecek veya kardeş kent ilişkisi kurabilecek. Bu
faaliyetlerin, dış politikaya ve uluslararası anlaşmalara uygun
olarak yürütülmesi ve önceden İçişleri Bakanlığı'nın izninin
alınması zorunlu olacak. Belediye, belediye meclisinin kararı
üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk
alanlarına giren konularda, diğer mahalli idareler, kamu kurum ve
kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli
veya bedelsiz üstlenebilecek veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet
projeleri gerçekleştirebilecek ve bu amaçla gerekli kaynak
aktarımında bulunabilecek. Belediyeler, kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar
Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve Esnaf ve Küçük
Sanatkarlar Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet
projeleri gerçekleştirebilecek. Belediyeler, kendilerine ait
taşınmaz malları, asli görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere
bedelli veya bedelsiz olarak diğer mahalli idareler ile kamu kurum
ve kuruluşlarına devredebilecek veya süresi 25 yılı geçmemek üzere
tahsis edebilecek. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da
verilebilecek. Yasanın yayımlandığı tarihte 2000 yılı genel nüfus
sayımına göre nüfusu 2 binin altına düşen belediyelerin tüzel
kişiliklerinin kaldırılarak köye dönüştürme işlemi, bu yasayla
getirilen birleşme ve katılma uygulamasından faydalanmak isteyen
belediyeler için 31 Aralık 2005 tarihine kadar uygulanmayacak.
Tüzel kişiliğin kaldırılmasında, birleşme veya katılma sonrasında
2000 yılı genel nüfus sayımı sonucuna göre oluşan toplam nüfus esas
alınacak. MAHSUPLAŞMA Belediyeler, bağlı kuruluşlar ile
sermayesinin yüzde 50'sinden fazlası belediyelere ait şirketlerin,
30 Haziran 2004 tarihi itibarıyla kamu kurum ve kuruluşlarına olan
kamu ve özel hukuka tabi alacakları, bunların diğer kamu kurum ve
kuruluşlarına olan borçlarına karşılık olmak üzere kanunun yayımını
izleyen 6 ay içinde mahsup edilecek. Alacak ve borç ifadesi, bu
alacak ve borçlara ilişkin cezaları da kapsayacak. Bu kapsama giren
kuruluşların mahsup işlemine konu olan veya olmayan borçları, genel
bütçe vergi gelirlerinden her ay ayrılacak payın yüzde 40'ını
geçmemek üzere kesinti yapılarak tahsil edilecek. Buna göre
yapılacak mahsup ve kesinti işlemleri, yılı bütçe kanunları ile
ilişkilendirilmeksizin ilgili kuruluş ile uzlaşma komisyonu
tarafından belirlenecek, Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu
bakanın önerisi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından karara
bağlanacak. Bakanlar Kurulu, ilgili kuruluşların borç ödeme
kapasitesi dikkate alarak ödenecek tutarları taksitlendirmeye,
taksitlendirilen kısmına, kanunun yayımını izleyen günden itibaren
zam ve faiz uygulatmamaya, bu borçların feri ve cezalarını geçmemek
üzere indirim yapmaya yetkili olacak. Uzlaşma komisyonu, Hazine
Müsteşarlığı'ndan sorumlu bakan tarafından görevlendirilecek bir
başkan ile Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, DPT Müsteşarlığı,
Hazine Müsteşarlığı, Sayıştay Başkanlığı ile İller Bankası'ndan
birer temsilciden oluşacak. Spor kulübü başkanlığı yapan belediye
başkanları, bu görevlerini en geç 1 Ocak 2005 tarihine kadar
bırakacak. SEZER'İN İPTALİ İÇİN DAVA AÇACAĞI HÜKÜM Öte yandan,
Cumhurbaşkanı Sezer'in iptali için Anayasa Mahkemesi'ne dava
açacağı 14. maddenin 2. fıkrası, belediyenin, ''kanunlarla başka
bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen mahalli müşterek
nitelikteki diğer görev ve hizmetleri yapmasını veya yaptırmasını''
öngörüyor.