Serdengeçti cari açığı önemsemedi

Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, cari işlemler dengesini kontrol altında tutacak şeyin sıkı maliye politikaları olduğunu söyledi. Serdengeçti, Ankara Sanayi Odası'nın (ASO) Aylık Meclis Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye ekonomisinde yaşanan gelişmeleri değerlendirdi. Serdengeçti, dış ticaretin 2003 yılında ilk defa 100 milyar doları geçerek 110 milyar dolara ulaştığını bildirdi. Böylelikle birçok gelişmekte olan ülkenin üzerine çıktıklarını belirten Serdengeçti, Türkiye ekonomisinin küresel ekonomi ile bütünleşmesini hızlı bir şekilde sürdürdüğünü, giderek daha önemli bir rol aldığını ifade etti. Türkiye ihracat ürün çeşitliliği konusunda gelişmekte olan birçok ülkenin üzerinde olduğunu kaydeden Serdengeçti, bunun büyük bir avantaj olduğunu, bu durumun ihracatın sürdürülebilir olduğunu gösterdiğini bildirdi. İhracatın döviz cinsine göre bakıldığında dolar ve eurodaki gelişmelere, dışarıda gelişen piyasa koşullarına ve Türkiye ekonomisinin Avrupa ekonomisi ile bütünleşmesine paralel olarak değişim gösterdiğini belirten Serdengeçti, ihracatta 2000 yılında euronun payı yüzde 31 iken, şu anda yüzde 49'a çıktığını, doların payının aynı dönemde yüzde 47'den yüzde 42'ye indiğini söyledi. VERİMLİLİK ARTIŞI Türkiye ekonomisinde özel sektörde büyük bir verimlilik artışı görüldüğünü anlatan Serdengeçti, ''İthalattan endişe etmiyor musunuz?'' şeklindeki soruların kendilerinde gülümseme yarattığını hatırlattı. Tüketim mali ithalatında bir patlamanın, söz konusu olmadığını, ara malı ithalatının olduğunu, bir zaman sonra sermaye malı ithalatının olması gerektiğini belirten Serdengeçti, Türkiye'de büyüme ile ithalat arasında bir ilişki olduğunu kaydetti. Türkiye'de vergi reformunun gerçekleştirerek verginin tabana yayılması, herkesten alınması gerektiğini belirten Serdengeçti, vergi reformunun Merkez Bankası'nın en önem verdiği iki yapısal reformdan biri olduğunu söyledi. Serdengeçti, Türkiye'de tasarruf oranının düşük olması nedeniyle yüksek büyüme oranına ulaşabilmek için doğrudan yabancı sermayenin çekilmesi gerektiğini bildirdi. ÇİN ÖRNEĞİ Bazı çevrelerin Çin ekonomisinde görülen büyümeyi dikkat çektiklerini ifade eden Serdengeçti, şöyle devam etti: ''Çin planlı bir ekonomiye sahip. Sermaye hareketleri Türkiye kadar serbest değil. Enflasyonun 2002 yılında eksi yüzde 0.1, Türkiye'de 2002 yılını yüzde 29.7 ile bitirdik. Şimdi yüzde 16 faizler yüzde 2. Bizde o tarihlerde yüzde 57, kısa vadeli faizler hala yüzde 24, hala kıyaslanmayacak kadar yüksek. Çin'de yurtiçi tasarruf oranı yüzde 40, Türkiye'de yüzde 22. Doğrudan yabancı yatırım oranının milli gelire oranı yüzde 36. Çin'de kamu açığı yok. Bunları bilmeden nasıl kıyaslama yapıla bilinir? Çin enflasyon problemini halletmiş tabii ki kur politikasını ayarlayabilir. Aynı koşullara gelelim, aynı göstergeler ortaya çıksın pekala farklı kur politikası burada da uygulanabilir. Ama bizim koşullarımız o değil.'' CARİ DENGE Cari dengenin bozulduğunu bunun sonunun devalüasyon olduğu yolundaki iddiaların olduğunu hatırlatan Serdengeçti, ''Cari dengenin bozulduğunu düşünüyorsanız, daha da bozulacağını düşünüyorsanız; o zaman döviz alırsınız. Kurları nereye götürecekseniz. Oraya götürürsünüz. En azından samimiyet bunu icap ediyor. Ama, bunu dedikten sonra piyasadan sadece döviz alıyorsa, burada samimiyet yoktur. Maalesef bu durumdan şikayet edenlerde döviz satıyorlar'' diye konuştu. Açık pozisyonun geçmiş dönemlere göre kıyaslanmayacak kadar düşük olduğunu, Merkez Bankası'nın yaklaşık 1 yıldır döviz aldığını, döviz rezervini yüksek seviyeye getirdiğini söyledi. Kısa vadeli sermayenin hiçbir şekilde teşvik edilmediğini anlatan Serdengeçti, ''Uluslararası toplantılarda adamlara açık açık size kur garantisi veren yok. Gelirsen bunu da hesaba katın diye söyledik'' dedi.