Serdengeçti büyümeyi değerlendirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, 2002 yılından bugüne kadar Türkiye'deki reel büyümenin yüzde 26.9 düzeyinde olduğuna işaret ederken, ''bu sanırım dünyada bir rekordur'' dedi. 2005 itibarıyla büyüme oranının ise program tahminlerine (yüzde 5) yakın gerçekleşmesinin beklentiğini anlatan Serdengeçti, büyümenin şu anda ''yüzde 5.3 seviyesinde'' olduğunu bildirdi. Serdengeçti, Merkez Bankası, Dünya Gazetesi ve Kocaeli Sanayi Odası'nca düzenlenen ''Para Politikaları'' konulu konferansta, 2005 yılı ilk çeyreğinde büyüme sürecinin devam ettiğini, ancak 2004 yılının ilk yarısına oranla yavaşlama olduğunu belirtti. Ekonomideki büyümenin özel sektöre dayalı olduğunu ve en çok katkının da verimlilik artışından geldiğini, buna bağlı olarak dışa açıklılığın arttığını ifade eden Serdengeçti, şunları söyledi: -3 YILLIK REEL BÜYÜME ''2002 yılından itibaren bugüne kadar Türkiye'deki reel büyüme yüzde 26.9 mertebesindedir. Bu sanırım dünyada bir rekordur. 1953 yılından beri Türkiye'de 3 yıllık bir dönemde bu oranda büyüme görülmemiştir. İstatistiklere baktık, tablo bu. Büyüme özel sektöre dayalıdır. En çok katkı verimlilik artışından gelmektedir. İhracatın önemli katkısı olmuştur. Türkiye ekonomisi giderek dünya ekonomisiyle bütünleşmektedir.'' -''BÜYÜME ŞU ANDA YÜZDE 5.3 SEVİYESİNDE'' Serdengeçti, 2005 yılı ilk çeyreğinde büyüme sürecinin devam ettiğine işaret ederken, devamla şöyle dedi: ''(büyüme) şu anda yüzde 5.3 seviyesindedir. Büyümenin kaynaklarına, 1990'lardaki bölümüne baktığımızda artış yüzde 4.1 olarak görüyoruz. İstihdamın buna katkısı yüzde 23.5, sermaye skokundaki artışın katkısı yüzde 73.2, toplam faktör verimliliğin katkısı ise yüzde 3.3. 2002-2004 arasında ise büyüme artışı 7.5. İstihdam artışının katkısı 2.4, sermaye stokundaki artışın katkısı 46.2, toplam faktör verimliliğin katkısı ise yüzde 51.3 dür.'' Serdengeçti bu arada, 2005 yılının ilk çeyreğindeki büyümenin, geçen yılın ilk yarısına kıyasla yavaş olduğunu söyledi. Ticaret ve sanayi sektörlerinin büyümesinde, Kamu harcamaları ve yatırımlarında bütçe hedefleri ile tutarlı artış, özel tüketim ve yatırım harcamalarında göreli yavaşlama olduğunu belirten Serdengeçti, inşaat sektöründe ise hızlı büyüme görüldüğünü belirtti. -BÜYÜMEDE BAZ ETKİSİ VE MEVSİMLİK ETKİ ''Büyüme analizlerinde dikkat edilmesi gereken iki önemli unsur var. Bunlardan birisi baz etkisi, diğeri ise mevsimlik etki'' diyen Serdengeçti, şunları kaydetti: ''2004 yılı ilk yarısında çok hızlı büyüme, 2005 yılı ilk çeyreğinde baz etkisini kuvvetli hissettirmiştir. Mevsimlik etkiler arındırıldığında, büyüme eğilimi daha da güçlüdür. 2005 yılı ilk çeyreğinde, özel nihai tüketim harcamaları ve özel sektör yatırım harcamalarında bir önceki döneme göre artış, makine techizat üretiminde bir önceki çeyreğe göre artış, istihdam yaratan bina ve konut yatırımlarında, özellikle sınai yapı ruhsatlarında artış, devletin tüketim harcamalarında bir miktar azalma, yatırımlarında ise sınırlı artış olmuştur. 2005 Haziran ayı itibariyle, sanayi üretimi artış eğilimini devam ettirmekte, ara malı ve yatırım malları üreten sektörler de kuvvetli.'' -BUNDAN SONRA NE OLACAK? Serdengeçti, ''bundan sonra ne olacağı'' konusunda ise şöyle konuştu: ''Baz etkisi nedeniyle, 2005 yılı ikinci çeyreğinde yıllık büyüme oranları daha düşük çıkabilecektir. 2005 üçüncü çeyreğinden itibaren ise baz etkisinin ortadan kalkması söz konusu. Krizden çıkış sürecinin büyümeye yaptığı büyük katkı, 2004 yılının sonuna doğru sona ermeye başlamıştır. Güven endeksleri ve yatırım eğilimlerinde bir miktar gerileme ve duraklama gözlenmektedir. Sonuçta 2005 yılı itibariyle büyüme oranının, program tahminlerine yakın gerçekleşmesi beklenmektedir.''