Şenerden son 4 yıla not
Abone olAbdüllatif Şener, düzenlediği basın toplantısında, genel ekonomik konuları değerlendirdi.
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, 2005'de
gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 7,4, gayri safi milli
hasılanın (GSMH) ise yüzde 7,6 oranında arttığını hatırlatarak, ''4
yıllık dönemler itibarıyla değerlendirildiğinde son yarım asırda
Türkiye en yüksek büyüme performansını geçtiğimiz 4 yıl içinde
göstermiş olmaktadır'' dedi.
Şener, düzenlediği basın toplantısında, genel ekonomik
konuları değerlendirdi. Geçtiğimiz günlerde açıklanan 2005
yılı büyüme rakamlarına ilişkin olarak Şener, 2005 yılı büyüme
rakamlarındaki artışın, 2005 ile ilgili tahminlerin üzerinde
gerçekleştiğini, 2005'deki büyüme ile birlikte son 4 yılda sürekli
yüksek oranlı büyüme hızlarına ulaşıldığının görüldüğünü
bildirdi.
Son 4 yılda GSYH yüzde 33,57, GSMH'nin ise yüzde 35,1 oranında
arttığını, GSMH artışının yüzde 35'i aşmış olmasının ekonominin
içinde bulunduğu performansı ve dinamizmi göstermesi açısından
önemli olduğunu belirten Şener, şöyle devam etti:
''2002-2005 döneminde yıllık ortalama GSYH artış hızı yüzde 7,5,
GSMH artış hızı yüzde 7,8 olarak gerçekleşti. Rakamlara
bakıldığında 1998 ile 2002 arasındaki 5 yıllık dönemde yıllık
ortalama büyüme oranının yüzde 0 olduğunu görüyoruz. 1992-2002
arasındaki dönemde yıllık ortalama büyüme oranının ise yüzde 2,9
olduğu görülüyor. 1990'lı yıllardan bugüne Türkiye yıllık ortalama
düşük bir büyüme performansı gösterirken, son 4 yılda toplam yüzde
35'lik bir GSMH artışına ulaşmış olmak önemli bir gelişmedir.
2002 yılında 182 milyar dolar olan GSMH, 2005 yılında 362 milyar
796 milyon dolara yükseldi. Kişi başına gelir ise 2001 yılında
2,109 dolar iken 2005 yılında 5 bin doları aşmıştır. Bunu büyüme
rakamı belli olduğunda Cuma günü 5,008 dolar olarak ifade etmiştik.
DPT'nin hesapları küçük bir farklılık gösteriyor, kişi başına milli
gelir 5,034 dolar düzeyine yükselmiştir. Dolayısıyla son 4 yılda
kişi başına gelir 2,38 kat artış göstermiştir.''
SEKTÖR BAZINDA BÜYÜME
Üretim yöntemi ile değerlendirildiğinde GSMH'ya sektörel
katkılarını da hatırlatan Şener, özellikle sanayi, ticaret ve
ulaştırma sektörlerinde yüksek oranda katma değer artış oranlarına
ulaşıldığını bildirdi.
Tarımda program çalışmaları sırasında yüzde 1,7'lik bir küçülme
yaşayacağı düşünülen bir sektör olduğunu belirten Şener, Türkiye'de
tarımda üst üste iki yıl büyümediğini 1 yıl varlık yılı, diğer
yılın ise yokluk yılı olarak ortaya çıktığını ifade etti.
Son yıllarda da bu trendin böyle olduğunu ama yıl sonu itibarıyla
yüzde 5,6'lık bir büyüme gerçekleştiğini, sanayide program
çalışmalarında da yüzde 6,5'lik bir büyüme gerçekleşeceği
öngörülürken, yıl sonu yine bu rakamla tamamlandığını kaydeden
Şener, şu bilgileri verdi:
''Hizmetler sektörü program çalışmalarında yüzde 5,3'lük büyüme
öngörülen bir sektördü. Bu yüzde 8,2 olarak gerçekleşti. Bunda en
önemli etki inşaat sektöründeki büyümeden kaynaklandı. İnşaat
sektörü hep düşük büyüme seyretti, 2002-2003'de ekonomi büyüdüğü
halde inşaat sektörü küçülmüştür. 2004'de ekonomi yüzde 9,9
büyüdüğü halde inşaat sektörü ancak bunun yarısı kadar büyüdü.
2005'de ise inşaat sektöründeki büyüme yüzde 21,5 oldu. En yüksek
büyüme inşaatta gerçekleşti. Bu sektör geçmiş yıllarda büyümeyi
aşağı çeken sektör görünümü verirken, ilk kez 2005 yılında inşaat
sektöründeki büyüme genel büyümeyi yukarı çeken bir etki ortaya
çıkarmıştır.''
BÜYÜMENİN KAYNAKLARI
Şener, büyümenin kaynaklarına da değinerek, 2005'de büyümenin yine
özel tüketim ve yatırım kaynaklı olarak geliştiğini söyledi. 2004
yılının baz etkisine rağmen özel yatırımlar yüzde 23,6, özel
makina-teçhizat yatırımlarının ise yüzde 21,4 oranında arttığını
hatırlatan Şener, dolayısıyla yatırımlarda da önemli ölçüde artış
olduğunu, 2005 yılında toplam sabit sermaye yatırımlarının 95,3
milyar YTL olarak gerçekleştiğini kaydetti.
Şener, bunun ekonominin performansı açısından önemli olduğunu
belirterek, ''çoğu kez (bu büyüme oranı sürdürülebilir bir büyüme
midir?) sorusu yöneltiliyor. Yatırım harcamalarının büyüklüğüne
baktığımızda bunu rahatlıkla yorumlayabiliriz. Stok değişimleri ile
birlikte sabit sermaye yatırımlarının toplam GSMH içindeki payının
yüzde 25'e ulaştığı bir ekonomik yapı içinde, yüksek oranlı bu
büyümenin sürdürülebilir bir büyüme olduğunu rahatlıkla ifade
ediyoruz'' şeklinde konuştu.
2006, 2007 ve önümüzdeki dönem Türk ekonomisinin büyümeye devam
edeceğini temel bir gösterge olarak vurguladıklarını ifade eden
Şener, toplam sabit sermaye yatırımının 74,6 milyar YTL'lik
bölümünün özel sektöre ait olduğunu da bildirdi.
Şener, ''yani özel sektör büyük bir yatırım
performansı göstermiştir, bu niteliği itibarıyla ile de
ekonominin geleceği hakkında olumlu yorumlar yapmamız mümkündür''
dedi.