Semiha Berksoy toprağa verildi
Abone olİlk Türk kadın opera sanatçısı ve ressam Semiha Berksoy (94), İstanbul’da toprağa verildi. Semiha Berksoy düzenlenen törenlerin ardından Çengelköy'de toprağa verildi.
Semiha Berksoy için Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen
törende konuşan Berksoy’un sanatçı kızı Zeliha Berksoy, annesinin
son dönemde Nazım Hikmet’in “Paydos” adlı şiirini söylediğini de
anımsatarak, “Annem, Nazım Hikmet’in ‘Elveda güzelim dünya ve
merhaba kainat’ diye diye gitti. Mutlu ve tatmin olmuş bir şekilde
hayata veda etti. Bir kuyruklu yıldız kaydı. Onun kuyruğundaki
pırıltılar dünyayı her zaman aydınlatacak” dedi. Semiha Berksoy
için ilk tören, Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) düzenlendi. Semiha
Berksoy’un Türk Bayrağı’na sarılı naaşı, sahnede hazırlanan
platforma konuldu. Semiha Berksoy’un Türk Bayrağı’na sarılı naaşı
önünde, sanatçı dostları saygı duruşunda bulundular. Teşvikiye
Camii’nde kılınan namazdan sonra Berksoy’un naaşı Çengelköy
Mezarlığı’nda toprağa verildi. Törene, Berksoy’un ailesi ve
yakınlarının yanı sıra Yaşar Kemal, Nejat Uygur, Meltem Cumbul,
Genco Erkal ve Hadi Çaman’ın da aralarında bulunduğu sanatçı
dostları katıldı. Törende konuşan Berksoy’un sanatçı kızı Zeliha
Berksoy, annesi ile aynı sahnede bu şekilde birlikte olmaktan büyük
üzüntü duyduğunu vurgulayarak, Semiha Berksoy’un, Atatürk’ün sanat
devrimlerine sonuna kadar bağlı olduğunu hatırlattı. Semiha
Berksoy’un ölene kadar sanatla yaşadığını dile getiren Zeliha
Berksoy, annesinin sahibi olduğu Atatürk Ödülü’ne önem verdiğini
kaydetti. Zeliha Berksoy, “Türk halkına inanıyordu. Memleketini çok
seviyordu” dedi. Zeliha Berksoy, annesinin her zaman “Türk
operasını dünya çapına çıkaracağım” dediğini anımsattı. Berksoy,
annesinin bir Atatürk kızı olarak ve O’na hayranlığını son nefesine
kadar sürdürdüğüne işaret ederek, “Türk sanatına vasiyeti vardı. O
da, Atatürk’ün opera, tiyatro ve sanat devrimlerinin kesintisiz
devam etmesiydi. Genç opera sanatçılarına destek olunması ve
Türkiye’nin de dünyaya modern tanıtılmasıydı” diye konuştu. Zeliha
Berksoy, annesinin son dönemde Nazım Hikmet’in ‘Paydos’ adlı
şiirini söylediğini de anımsatarak, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Annem, Nazım Hikmet’in ‘Elveda güzelim dünya ve merhaba kainat’
diye diye gitti. Mutlu ve tatmin olmuş bir şekilde hayata veda
ettiğine inanıyorum. Bir kuyruklu yıldız kaydı. Onun kuyruğundaki
pırıltılar dünyayı her zaman aydınlatacak.” Sözlerine “O bir
yıldızdı, Türkiye’nin bir yıldızı kaydı, gitti” şeklinde başlayan
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmet
Vildan Alptekin, Semiha Berksoy’un çağdaşlığı ve Atatürkçülüğü ile
kalplerde taht kurduğunu vurguladı. Prof. Dr. Alptekin, Semiha
Berksoy adına üniversitelerinde bir müze açtıklarını anlatarak,
O’nu çağdaşlığın sembolü olarak daima yaşatacaklarını bildirdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Opera ve Bale Genel Müdürü Remzi
Buharalı da Türk operasının duayenini kaybettiğini belirterek,
“Türk operasının temeli Semiha Berksoy’dur” dedi. Sanatçı Bedri
Baykam ise “O’nu hiç tanımayan ve O’nunla hiç çalışmayanların da
‘Semiha dostu’ olduğunu” dile getirerek, Berksoy’un Atatürk
döneminin en uzun ömürlü simgesi olduğunu söyledi. Baykam, “Bundan
sonra iş bize, devlete düşüyor. Ona ait her şeyin biriktirilmesi,
müze yapılması şart” diyerek Kültür ve Turizm Bakanlığı’na çağrı
yaptı. Bedri Baykam, “sanatçının ömrünün son dönemlerinde ölüme
meydan okuduğunu ve ölümü yenerek artık ölümsüzlüğe kavuştuğunu”
kaydetti. Törende ayrıca, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in
Zeliha Berksoy’a gönderdiği taziye telgrafı da okundu. Konuşmaların
ardından, din görevlisi dua ederek, Berksoy için törene
katılanlardan helallık aldı. Törenden sonra Berksoy’un naaşı,
alkışlarla omuzlara alınarak cenaze arabasına konuldu ve ardından
Teşvikiye Camii’ne götürüldü. Törene, İstanbul Vali Yardımcısı
Cumhur Güven Taşbaşı, Semiha Berksoy’un torunu Oğul Aktuna, eski
damadı Yıldırım Aktuna, ÇYDD Genel Başkanı Türkan Saylan, son kalp
ameliyatını gerçekleştiren Prof. Dr. Bingür Sönmez ile çok sayıda
sanatçı katıldı. Semiha Berksoy’un geçen ay Memorial Hastanesi’nde
ameliyatını gerçekleştiren Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı
Prof. Dr. Bingür Sönmez, Cumartesi akşamı Meltem Cumbul ve eşinin
Berksoy’u ziyarete geldiğini belirterek, “Şakalaştılar. Hatta
Semiha Hanım, Meltem Cumbul’un eşine espiriler yaptı. Ani ölümün
nedeni muhtemelen akciğer embolisi” diye konuştu. Türkiye’nin ilk
kadın opera sanatçısı Semiha Berksoy, geçtiğimiz ay kalp ameliyatı
olduktan sonra basının karşısına çıkmış ve çok iyi olduğunu,
önümüzdeki aylarda yapılacak Viyana Bienali’ne gideceğini
açıklamıştı. Basın mensuplarına poz verirken bir arya da söyleyen
Berksoy, “Ben mesleğime aşığım. Gece gündüz mesleğimle meşgulüm”
diye konuşmuştu. İlk Türk kadın opera sanatçısı ve ressam Semiha
Berksoy, 1910 yılında İstanbul’da doğdu. Yüksek dramatik soprana
olarak Ankara Devlet ve Opera Balesi’nin başsolistlerinden olan
Berksoy, ‘Mezardan Gelen Mektup’ hikayesinin de yazarıydı. Sanatçı,
İstanbul Konservatuarı’nda ve Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail
Atölyesi Resim ve Tiyatro Okulu’nda eğitim aldıktan sonra, İstanbul
Şehir Tiyatrosu’nda sesiyle üne kavuştu, Türk ve Avrupa
operetlerinde oynadı. Ulu Önder Atatürk tarafından 19 Haziran 1934
tarihinde takdir edilen Berksoy, ilk Türk operası olan Adnan
Saygun’un bestelediği ‘Özsoy’da Ayşim başrolünü oynadı. Aynı yıl
devlet bursuyla gittiği Almanya’da Berlin Devlet Yüksek Müzik
Akademisi Opera Bölümü’nü birincilikle bitiren Berksoy, 1939’da
Richard Strauss’un ‘Ariadne Auf Naxos’ operasında Ariadne rolünü
oynayarak, Avrupa’da sahneye çıkan ilk Türk opera primadonnası
oldu. Türkiye’ye 1940 yılında dönen Semiha Berksoy, Ankara
Halkevi’nde, Carl Ebert’in rejisini yaptığı ‘Tosca’ ve ‘Madame
Butterfly’ operalarında oynadı. ‘Il Travatore’ operasındaki rolüyle
30. sanat yılı jübilesini kutlayan Berksoy, Devlet Tiyatrosu’nda da
dram bölümünde çeşitli oyunlarda rol aldı. ‘Deli Dolu’ ve ‘Lüküs
Hayat’ operetlerinin ilk icrasını da gerçekleştiren sanatçı, Türk
kadınına seçme ve seçilme hakkı verilişinin 50. yılında, TBMM
tarafından ilk kadın opera sanatçısı olarak ‘Atatürk Opera Ödülü’ne
layık görüldü. Sanatçı Berksoy, ayrıca 1961 yılından başlayarak
Türkiye ve yurtdışında birçok resim sergisi açtı. 1998 yılında
‘Devlet Sanatçısı’ unvanı alan Berksoy, 2003 yılında Viyana’da
Samlung Esly Modern Müze’de sergiye katıldı. Aynı yıl Viyana’da
Salome performansını gerçekleştirdi. Semiha Berksoy, son alarak İş
Sanat Kibele Galerisi’nde retrospektiv resim sergisi açtı. Kaynak:
www.ntvmsnbc.com