Posta gazetesi köşe yazarı Candaş Tolga Işık, bugün Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’a son aylarda dünyayı hızla etkisi altına alınan Coronavirüs hakkında sorular sordu. İşte Candaş Tolga'nın 'İşte korona yalanları ve gerçekleri' başlıklı kaleme aldığı yazısı: Sosyal medyada, WhatsApp gruplarında öyle yalanlar, uydurmalar dolanıyor ki artık korona mı daha tehlikeli yoksa bu şehir efsaneleri mi bilemiyorum. Sanırım bu süreçte yapılacak en doğru iş bu yalanları ifşa etmek. Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’a o soruları sordum.■ Koronavirüs insan vücudunda 4 gün boğazda kalıp mı akciğere iniyor? Herhangi bir şekilde (tuzlu su, vesaire…) gargara yaparak ya da çok su içerek boğazdan akciğere inmesini önlemek mümkün mü?✔ Hayır. Virüsler o anda bağışıklık sistemi zayıfsa ciğerlere iner zatürre yapar, değilse boğazda ölürler. Tuzlu su veya belli derecede sıcaklıkta kalma kısmı daha vahim yalanlar. Virüs ancak 56 derecede birkaç saat kalırsa ölebilir o da insan için mümkün değil. Tuzlu su ortamında virüs ölmez aksine bulunduğu ortamda daha uzun kalmasını sağlar.■ Korona güneş ışığını sevmiyor, bilmem kaç derece sıcaklıkta yaşamıyor… Bunlar doğru mu?✔ Bu virüs çok yeni bir virüs, hangi sıcaklık derecesinde ne kadar yaşadığını bilmiyoruz. Güney yarımkürede yazın ortasında virüs yayılıyor. O yüzden ‘sıcaklık arttıkça virüs ölecek’ doğru bir önerme gibi durmuyor.■ Yüksek doz C vitaminin koronavirüsün tedavisinde etkili olduğu doğru mu? ✔ Vücudunuzda eksik değilse ekstra vitamin almak hiçbir işe yaramaz.■ Evcil hayvan beslenen evde koronavirüs olma ihtimali daha az mıdır? ✔ Hayvandan insana geçtiğine dair hiçbir veri yok. Ama insandan evcil hayvana geçtiğine dair bir tane vaka oldu. Orada şunu biliyoruz köpeğe bulaştığında köpekte hastalık yapmıyor.■ Gün içinde üzerimize giydiğimiz kıyafetlerin virüs taşıma riski nedir? ✔ Üzerinizdeki kıyafete herhangi bir hasta öksürükle, hapşırıkla virüslü damlacıkları bulaştırdıysa sonra eve getirdiğinizde elbiselerin üzerinde kalır. Siz o elbiselere elinizle dokunup, ağzınıza, burnunuza, gözünüze bulaştırmazsanız o virüsün havadan başkasına geçip hastalık oluşturması söz konusu değil.■ Çamaşır, bulaşığın makinede ya da elde yıkanması fark ediyor mu? ✔ 60 derecenin üzerinde yıkamak gerekir virüsü öldürmek için, 30-40 derecede yıkamak virüsü öldürmez.■ Dışkı yoluyla bulaşır mı koronavirüs? ✔ Hayır. Dışkıda virüsün genetik madde kalıntısının bulunması bu anlama gelmez. Mide asidi virüsü öldürür. Bulaşmaz.■ Dışarıdan sipariş ettiğimiz gıdayla virüsün bulaşması mümkün mü? ✔ Dışarıdan sipariş ettiğiniz gıdayı taşıyan kişi öksürük, hapşırıkla o pakete bulaştırırsa risk var. Bu gıdaları tüketirken solunum yolunuza dahil ederseniz teorik olarak böyle bir risk mümkün. Bu süreçte mikrodalgada ya da tavada ısıtabileceğiniz şeyler sipariş edin. Kesinlikle dışarıdan salata sipariş etmeyin. Çok riskli! Meyvenizi evde kendiniz yıkayıp soyarak yiyin.■ Sahillerde, yazlıklarda virüs bulaşma riski daha mı az? ✔ Hayır. Gidecek kişiler arasında virüs taşıyan varsa, gittiği her yere taşır. İtalya’da tam da böyle oldu. İtalyanlar salgın yasaklarını tatil zannedip tatil yörelerine akın ederek bu hale geldiler.