'Sayın Öcalan' yasağı AİHM'e takıldı

Türkiye'de en çok tartışma yaratan, zaman zaman küçük çaplı krizler yaşanmasına neden olan ve yasaların kullanılmasını yasakladığı ibarelerden biri olan "Sayın Öcalan" için ceza verilmesi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne takıldı.

Bir kampanya çerçevesinde 18 Temmuz 2008'de Halfeti Cumhuriyet Savcılığı'na "Ben de Sayın Abdullah Öcalan diyorum ve kendimi ihbar ediyorum" ifadelerini içeren dilekçeler gönderen 19 kişi için Türk Ceza Kanunu'nun 53. ve 215. maddeleri çerçevesinde hapis cezası verilmesi AİHM tarafından, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğünü garanti altına alan 10. maddesinin ihlali olarak değerlendirildi.

Şanlıurfa'da ikamet eden 19 davacı, haklarında 75 gün hapis cezası ya da 1500 Türk Lirası ödeme cezası verilmesi nedeniyle, iç hukuk yollarını tüketmelerinin ardından konuyu 2009'da Strasbourg'daki AİHM önüne taşıdılar.

Davacılar, Abdullah Öcalan için "sayın" ibaresini kullanmaları nedeniyle cezaya çarptırılmalarının ifade özgürlüğü ihlali anlamına geldiği tezini işlediler.

Türk hükümeti ise davayla ilgili savunmasını Abdullah Öcalan'ın uluslararası alanda terör örgütü olarak tanınan PKK'nın lideri olduğu, Öcalan isminin bu örgütle özdeşleştiği, bu nedenle de "sayın" ifadesinin kendisinin eylem ve suçlarını övme anlamına geleceği tezi üzerine kurdu.

Tarafların tezlerini ve dosyayı inceleyen AİHM ise yaptığı değerlendirme sonucunda oybirliğiyle aldığı kararda, şiddet çağrısı ya da terör örgütü lehine propaganda bulunmadığı gerekçesiyle Türk hükümetinin tezlerini reddetti.

Davacıların ifade özgürlüğünü kısıtlamayı gerektiren türden net ve acil bir tehdidin bulunmadığının da altını çizen AİHM, Türk yargısının hapis cezası kararı alırken kullandığı gerekçelerin de bu özgürlüğü kısıtlamak için yeterli sayılamayacağına vurgu yaptı.

Öcalan için "sayın" sözcüğünün kullanılmasına yasak getirilmesini ifade özgürlüğü ihlali sayan AİHM kararı gereği Türkiye, 19 davacıya mahkeme masrafları da dahil olmak üzere toplam 60 bin 660 euro tazminat ödeyecek.