Savaş için ‘esnek bütçe’
Abone olHükümet, 2003 bütçesini olası bir Irak Savaşı'nın gerektireceği harcamalar da dikkate alarak hazırlıyor.
ABD yardımının dikkate alınmadığı bütçeye, savaş için harcama
kalemi konulmayacak. Ancak, bazı bakanlıkların ödenek marjı geniş
tutulacak. 2003 yılı bütçe tasarısı, savaşa yönelik harcamaların
karşılanabilmesi amacıyla ‘esnek ödenekli’ teknikle hazırlanıyor.
Hazırlıkları süren bütçe tasarısında, savaş için, bu isim altında
özel bir harcama kalemi yer almayacak. Ancak başta Milli Savunma
Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı
olmak üzere, harcamaları askeri ve savunma nitelikli kuruluşlara
tahsis edilecek ödenekler, ‘geniş marjlı’ konuluyor. Bütçe
hazırlanırken, pazarlıkları süren ‘Amerikan yardım paketi’ dikkate
alınmıyor. TORBA BÜTÇE 2003 bütçe tasarısı, savaşa karşı ‘esnek
ödenekli’ hazırlanırken, bunun yanısıra savaş ve seferberlik
durumunda, bu koşullara özgü bir yasal mekanizmanın devreye
gireceği hatırlatıldı. 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu'na
göre, savaş ve seferberlik ilanı durumunda, Milli Savunma
Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik
Komutanlığı'nın bütçeleri birleştirilerek, yüzde 15 oranında
arttırım yapılıyor. Bu uygulamaya ‘torba bütçe’ adı veriliyor. 2.3
KATRİLYON ÖDENEK Bu arttırım için, ayrıca herhangi bir izin
mekanizması veya yasal prosedüre ihtiyaç duyulmuyor. Yine savaş ve
seferberlik halinde, bazı saymanlıklar nakit kaynak ihtiyacının
süratli sağlanması amacıyla Milli Savunma Bakanlığı'nın emrine
veriliyor. Yetkililer, bu mekanizmanın dışında, ayrı bir ek bütçeye
ihtiyaç duyulması halinde, yetki için TBMM'nin hemen toplanaıp tek
maddelik yasayı çok kısa sürede çıkarabileceğini ve gerekli
kaynağın sağlanacağını vurguladılar. 2003 yılı bütçesinin yürürlüğe
gireceği 1 Nisan 2003 tarihine kadar geçerli olan üç aylık geçici
bütçeye savaş için 2.3 katrilyon liralık ödenek konulmuştu. 2.3
katrilyon liralık bu kaynak, geçici bütçeye, Plan ve Bütçe
Komisyonu görüşmeleri sırasında ‘diğer cariler’ adı altında
önergeyle eklenmişti. Şu anda özellikle sınırlardaki askeri
hazırlıklara ilişkin harcamalar bu ödenekten karşılanıyor. Bütün
bütçelerde ‘her ihtimale karşı’ yedek ödenek yer aldığını
hatırlatan yetkililer, 2003 bütçesinde ayrıca 500-600 trilyon lira
düzeyinde yedek ödenek bulunacağını kaydetti. TBMM'ye sunulma
tarihi açısından ilk hedefin 7 Şubat olarak belirlenen 2003
bütçesi, tasarıyı ve bu tasarıdaki tedbirleri IMF heyetinin de
görmesi için Kurban Bayramı sonrasına bırakılmıştı. Maliye Bakanı
Kemal Unakıtan Hürriyet'e bütçenin bayramdan sonra TBMM'ye
sunulacağını açıklamıştı. Ancak IMF ile ‘faiz dışı fazla
tedbirleri’nde uzlaşma sağlanamaması, peşisıra, Devlet Bakanı Ali
Babacan'ın Irak için ABD'ye gitmesi nedeniyle, tasarı Başbakanlığa
bile gönderilemedi. Hazine, Maliye ve DPT bürokratları Kurban
Bayramı'nı IMF heyetiyle geçirmesine karşın bütçe hazırlıkları
tamamlanamadı. ‘Faiz dışı fazla’ tedbirleri konusunda ‘ilerleme
sağlandığı ancak henüz mutabakata varılmadığının’ altı çiziliyor.
HÜRRİYET