Sanal kabir ziyareti olur mu?

Yeryüzünün en büyük kabristanı internet üzerinde ve sanal! Findagrave.com sitesine üye olup hayranı olduğunuz tarihi kişinin mezarına çiçekler bırakabilirsiniz. Üyelik ücretsiz; tek şart ise terbiye ve merhumlara saygılı olmak...

İçeriği internet kullanıcılarının katkılarıyla oluşturulan ABD kökenli findagrave.com (kabir bul) sitesi tarih boyunca yaşamış olan ünlülerin hayranlarını biraraya getiriyor. Rita Hayworth'tan Abraham Lincoln'e, Marlon Brando'dan Bobby Fischer'a binlerce ünlünün kabrini siber ortamda sık sık ziyaret eden internet kullanıcıları, özel günlerde bu sanal kabristanda mum yakıyor, çiçekler bırakıyor ya da dualarını iletiyor. Siteye katkıda bulunan üye ziyaretçiler hayranı oldukları ünlüye ait mesaj grupları oluşturarak kendi aralarında da bir çeşit hayranlar kulübü oluşturabiliyor.

14 yılda 29 milyondan fazla kayıt

Sadece ünlülerin değil, ABD'ndeki tüm kabristanlarda son istirahatına çekilmiş olan sıradan insanların da kabir kayıtlarını içeren sitenin yaratıcısı ve kurucusu, Michigan doğumlu Jim Tipton. Küçük yaşlarından itibaren elektronik konusuyla ilgili olan Tipton, esasen Grinnell College Müzik bölümünden mezun olmuş bir müzisyen ve besteci.

Genç yaşlarında ünlü insanların kabirlerini ziyaret etme merakı olan Tipton, 1995 yılında, bazı ünlülere ait mezarların yerini araştırırken, internet üzerinde kabir bilgilerini içeren özel bir site bulunmadığını görmüş. Bunun üzerine kolları sıvayıp kendi bir veri bankası oluşturmaya girişmiş. Sitenin her gün artan ziyaretçi sayısı üzerine veri bankasını da ziyaretçilerin katkısıyla geliştirme fikrinin ardından, findagrave.com bugünkü haline ulaşmış.

Sitenin dili bugün için ağırlıklı olarak İngilizce. Ancak, findagrave'in Anglo-Saxon kültürün dışında da gelişmesi konusunda kararlı olan Jim Tipton, "Sitenin insanlık tarihi ve mirasına ait olmasını öngörüyoruz. Bu yüzden de dünyanın her yerinden gelecek katkı ve desteğe açığız" diyor. Görüşme sırasında girişimci ruhunu bir kez daha ortaya koyarak, Taraf editörlerini Türkçe içeriğin etik denetimi konusunda bağlamayı da başarıyor üstelik.

Merhuma seslenip dua ediliyor

Sitenin veri bankasında kayıtlı kabirlere sanal çiçekler bırakmanın veya oralarda mumlar yakmanın yanı sıra merhuma seslenişler ya da kendisi için okunan dualar da kayda geçirilebiliyor. Ancak bırakılan mesajların içeriği, yayın öncesinde editörler tarafından kontrol ediliyor.

Her bir ünlünün kaydı, vefatı sonrasında yakılmamış ise kendisine ait mezar taşının ve mezarın fotoğrafının yanı sıra bir de kısa biyografi içeriyor. Ancak asıl ilginç içerik, ünlünün hayranları tarafından bırakılan mesajlar. Örneğin Albert Einstein'a bırakılan mesajlarda hayranlık, saygı ve teşekkürler ağırlıkta iken, Marilyn Monroe'nun bir şefkat objesi olduğu görülüyor. ABD'den çıkan tek Dünya satranç Şampiyonu Bobby Fischer'a bırakılan bazı mesajlar ise, antisemitist olduğu için zarif ve seviyeli sitemler içeriyor.

İşte bu mesajlardan örnekler...

Marilyn Monroe

◆ Melekler her daim yoldaşın olsun ve Tanrı yolunu ebediyyen aydınlatsın. Seni hepimiz özlüyoruz.

◆ Sadece kişisel görüşüm tabii, ancak her zaman, senin dünyada gördüğüm en güzel kadın olduğunu düşünmüşümdür. İlk fotoğrafından en sonuncusuna kadar!.. Ne dertli bir ömür... Huzur içinde yat.

◆ Ne güzel kızsın... Çok ıstırap çekmişsin yaşarken ve ne çok şey vermişsin kendinden... Taze bir nefes gibiydin sen. Daima hüzün ve özlemle hatırlayacağım. Rahat uyu.

◆ Sen bir meleksin. Çok seviyorum seni. Hiç unutulmayacaksın. Huzur içinde yat.

◆ Marilyn, şu an her nerede isen, yaşarken olduğu gibi tatlı tatlı gülümsüyorsundur inşallah! Daima hatırlanacaksın!

◆ Ey sevgili kız; sen hâlâ dünyanın en güzel kızısın ve ebediyyen de öyle kalacaksın.

◆ Asla saygısızlık etmek istemem ama, keşke burda olup yeni Başkan'a da "Happy Birthday"i söyleyebilseydin!! (B. Obama'nın seçilmesi sonrasında bırakılan yeni tarihli bir mesaj.) 

◆ Seni hiç haketmediler.

Albert Einstein

◆ Bilim dünyasına katkılarınızdan ötürü teşekkürler efendim. Siz yüzyılın adamı, harikulade ve zeki bir insansınız. Keza E=mc2 formülüne de teşekkürler. Huzur içinde yatın!

◆ Bugün 14 Mart: Doğum gününüz kutlu olsun Bay Einstein. Siz 20. yüzyılın, en parlak, sezgileri en gelişmiş, ve geleceği en iyi görebilen aklına sahip insanıydınız, şimdi de öylesiniz ve ebediyyen de öyle kalacaksınız.

◆ Benim dünyaya geldiğim yılda öldünüz... Babam size hayrandır --ben de öyle! "Tanrı'nın zar atmayacağı" konusunda size katılıyorum!

Marlon Brando

◆ Sözcükler yok, gözyaşları yok... Sadece bil ki, senden sonra dünya aynı değil artık. Kısa süreliğine de olsa burada olduğun için teşekkürler.

◆ Nasıl rol yeteneğin vardı ve ne kadar yakışıklıydın! Hayatın çok dertli geçti; şimdi ailenle birarada, huzur içinde yat.

Rita Hayworth

◆ En sevdiğim aktrisin doğum günü kutlu olsun. Ne kadar güzeldin --o nasıl bir yüzdür öyle! II. Dünya Savaşı'na katılan erkekler senin posterini duvarlarına asarken ne için savaşmakta olduklarının farkındaydılar, eminim... Seni özlüyoruz. Huzurla yat.

◆ Gilda yaptığın tek film bile olmuş olsa, yine de "Aşk Tanrıçası"ydın. Göz kamaştıran güzelliğin ve dans yeteneğin seni harikulade bir seyirlik haline getirdi. En iyi performansın, hakkı yenmiş olan Sadie Thompson'da idi. Filmlerinle, harika bir miras bıraktın.

Abraham Lincoln

◆ Sayın Başkan Lincoln; ülkemizi birarada tutmak için tüm yaptıklarınıza teşekkürler. Efendim; bir Amerikalı olmaktan gurur duymamı sağladınız. Yeni modern başkanlar da sizin gibi olabilse keşke. Dünya şu ya da bu şekilde sürekli savaşıyor --geleceğe ilerlerken, güçlü bir başkana ihtiyacımız var! Sizi özlüyoruz; ve tüm yaptıklarınız için teşekkür ediyoruz.

İmza: Amerikalı kızlarınızdan biri.

Sir Winston Churchill

◆ Bize bıraktığın "Zafer İşareti" için teşekkürler; "Barış İşareti" olarak biliniyor artık! Huzur içinde yat!

◆ Huzur içinde yat Winston. Tüm o fazla kilolardan sonunda kurtuldun, tebrikler. RA'dan bir selâm; tabii tek parmakla.

◆ Teşekkürler kahraman.

William Saroyan

◆ "İnsanlık Komedisi" gibi bir şeyi yazmış olan biri; ve hiç formal eğitim görmemiş?.. Bir fenomen. Büyük hayranlık duyuyorum sana. "İnsanlık Komedisi" inanamayacağın kadar etkiledi beni. İnanılmazdın.

Bobby Fischer

◆ Antisemit olduğun için sana mesaj bırakıp bırakmamak konusunda tereddüt ettim. Ancak bu konudaki görüşlerini öğrenmezden evvel satranç oynamak istedim. Rabbimiz ruhuna merhamet etsin.

◆ Bize bıraktığın tüm harika oyunlar için çok teşekkürler Bobby. Sonunda huzuru bulmuş olduğunu ve Jose Capablanca, Harry Nelson Pillsbury, Paul Morphy, ve eski dostun Mikhail Tal gibi büyükustalarla Tanrı'nın satranç kulübünde satranç oynadığını ümit ediyorum!..

İmza: Ebedi hayranın.

(Taraf)