Sakine Öz Soma'lı madencileri yalnız bırakmıyor

İşçilerin toplu sözleşme, tazminat, 2 aylık maaş alacakları için Ankara’da çözüm arayışını sürdüren CHP Milletvekili Sakine Öz, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’a durumu ayrıntılarıyla aktardı ve yeni taleplerde bulundu.

CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz’ün soru önergesinde yer alan ifadeleri, süreci tüm hatlarıyla özetliyor…

MADENCİLER EKİMDEN BERİ MAĞDUR

“Soma ilçesi Darkale Köyü mevkiindeki kömür madeni ocağında, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’na bağlı Ege Linyitleri İşletmesi Müessese Müdürlüğü ile imzaladığı rödovans sözleşmesi yoluyla faaliyet yürüten Uyar Madencilik, 20 Ekim’deki maden yangınının ardından, çalışmalarını TKİ’nin bilgi ve denetimi altında durdurmuştu.”

“1-12 Kasım arası hakedişler tümüyle ödenmedi”

“Maden, Uyar şirketi tarafından 12 Kasım’da kapatılmıştır. Ancak kapatma kararı, İş Kanunu’nun aradığı işyeri kapatma kurallarına uyulmaksızın, İş Kanunu’nun aradığı işyeri kapatma prosedürüne uyulmadan, ilgili kuruma ve personele bilgi verilmeksizin gerçekleştirilmiştir.

İŞÇİLERE BAŞINIZIN ÇARESİNE BAKIN DEDİLER

“20 Ekim-12 Kasım tarihleri arasında, bu işyerine bağlı sendikalı ya da sendikasız işçilere herhangi bir hukuksal yazılı bildirimde bulunulmamıştır. Toplu iş sözleşmesinin feshindeki koşullar gözetilmemiş, iş sözleşmesinin feshine dair kurallara uyulmamış, birikmiş alacakların ödenmesi yoluna gidilmemiş ve özlük haklarının korunmasına dair yasal hükümler uygulamada belirsiz bırakılmıştır. 1-12 Kasım tarihleri arasındaki Darkale Köyü mevkii madenindeki hakedişleri de bugüne dek ödenmemiştir. İşçilere ‘iş sözleşmeniz feshedildi, bundan sonra ne yaparsanız yapın’ dendiği iddia edilerek, iş sözleşmeleri bir anlamda eylemi olarak feshedilmiştir.”

İÇİ BOŞ SÖZLEŞME İMZALATILDI

“20 Kasım’da, Darkale’deki işyerinin kesin ve süresiz kapalı olduğu, noter huzurunda tutanakla belgelenmiştir. İşçilere, iş sözleşmesinin feshinden doğan alacaklarını alabilmek için ‘ikale sözleşmesi’ adı altında, zorlayıcı koşullara dayalı, hukuki geçerliliği olmadığı iddia edilen belgeler imzalatılmıştır. İşçiler, örneği basında da yayınlanan bu belgeler yoluyla, tüm haklarından feragat ettiklerine dair hükümleri içeren sözleşmeleri imzalamaya zorlanmıştır.”

KIDEM VE İHBAR TAZMİNATLARI NEDEN ÖDENMİYOR

İşveren, imzalanan sözleşmeler karşılığında işçilere kıdem tazminatları için 2016 tarihli senetler verileceğini beyan etmişse de, feshe bağlı alacakların, hukuken en geç fesih tarihinde ödenmesi zorunluluğu karşısında bu durum işçilerin mağduriyetlerini arttırmıştır.”

“Darkale’deki Uyar Madencilik’e bağlı çalışanlara, 27 Kasım’dan 15 Aralık’a kadar çekilen telgraflarda, aynı firmanın Soma-Geventepe mevkiinde bulunan, ancak TKİ-Ege Linyit İşletmeleri ile hiçbir bağı olmayan, tümüyle Uyar Madencilik’e ait özel bir işletme statüsündeki madende çalışacakları belirtilmiştir.

Firma, işçilere yolladığı telgraflarda her ne kadar ‘özlük hakkı kayıpları oluşmayacağını, güvencelerinin aynen süreceğini, iş sözleşmelerinde kapsamlı hiçbir değişiklik yapılmayacağını, işçilerin aynı görevli sürdüreceklerini’ iddia etse de, Geventepe’deki madenin, mevcut iş ve toplu iş sözleşmelerinin yetki kapsamına girmediği, bu sözleşmenin sadece Darkale’deki maden ocağında ve Uyar Madencilik ile Türkiye Maden İşçileri Sendikası ile sınırlıdır. Dolayısıyla, işçilere yollanan telgraflarda öne sürülen ‘vaatler’in hukuki geçerliliği de tartışmalıdır.”

ZULÜM OCAĞI OLDU

“Uyar Madencilik şirketinin 26 Kasım tarihi itibariyle Soma-Geventepe’deki faaliyetlerini de durdurmuş ve açıklama getirmeyerek hukuka aykırı biçimde işyerini kapattığı iddia edilmiştir.

Bugüne dek işçilerin kıdem-ihbar tazminatı talepleri karşılanmamış, birçok işçinin 2 (iki) aya varan alacağı birikmiştir. 1-12 Kasım tarihleri arasındaki hakedişlerini de firmadan alamayan işçilerimizin geçim sıkıntıları artmıştır.

Geventepe’de işe başlamasına karşın, alacaklarını ve özlük haklarının sağlanmadığını belirten işçilerimiz, geçtiğimiz günlerde yeni bir eylem düzenleyerek madene inmeme kararı almıştır.

İşçiler, yetkililerden gerekli çözüm adımlarını göremediklerini, madende tehditle çalıştırıldıklarını belirtmişlerdir.

Sakine Öz’den Taner Yıldız’a Sorular Devam Ediyor

“Bu süreçte, Enerji Bakanlığı ile Çalışma Bakanlığı’nın ortak bir tavır alması gerektiği açıktır. Soma’daki bu mağduriyetlerin üzerine gidecek çözüm yollarını önermeye devam ediyor ve Bakan Sayın Taner Yıldız’a sormaya devam ediyoruz:

Hakları TKİ’ye ait maden sahalarının özelleştirme kapsamında özel şirketlere devredilmesinde gözettiğiniz kriterler nelerdir? Bu özel şirketler, Uyar Madencilik örneğinde olduğu gibi, TKİ’ye ait sahalarda devlet korumasından hangi yasal şartlarda ve düzeyde yararlanabilmektedir? İhale ile rödovansli sahalarda çalışan firmalardaki personelin iş güvencesi hükümlerinden yararlanması ne şekilde sağlanmaktadır? Uyar Madencilik’in işçilere dönük bu girişimlerinin yarattığı mağduriyetin çözümü adına Bakanlığınızın Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu ile eşgüdümlü bir çalışması olacak mıdır? 1-12 Kasım tarihleri arasında Darkale Köyü mevkii madenindeki hakedişleri ödenmemiş, kıdem ve ihbar tazminatı sorunları çözülmemiş işçilerle birlikte, 2 aylık birikmiş maaşlarını henüz tahsil edememiş işçilerin alacaklarının tazmini yönünde Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Soma-Darkale’de Uyar Madencilik’e bağlı olarak çalışmış işçilerin güvenceli ve özlük haklarının sağlandığı bir alanda çalışmalarına dönük olarak, TC Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile eşgüdümlü bir istihdam planlamanız olacak mıdır?”