Sağlıksız besleniyoruz

Uludağ Üniversitesi’nce (UÜ) yapılan 2 ayrı araştırmada, dondurulmuş karides ve midye ile sokak sütlerinin sağlığa zararlı maddeler içerdiği saptandı. UÜ Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nce, piyasada dondurulmuş olarak satılan kabuklu deniz ürünlerinden karides ve midyenin, Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı’nca da sokak sütlerinin kimyasal ve mikrobiyolojik kalitesinin belirlenmesi amacıyla araştırma yapıldı. 5 firmaya ait dondurulmuş karides örnekleri ile 3 firmaya ait dondurulmuş midye örnekleri üzerinde yapılan ilk araştırmada, piyasadaki her satış noktasından 2’şer adet olmak üzere, orijinal ambalajında satılan 40 donmuş karides ve 24 donmuş midye örneği 4 ayrı dönemde incelendi. Karides örneklerinde, gıda zehirlenmelerine, mide ve bağırsak hastalıklarına neden olan e-coli, salmonella-shigella gibi bakterilere rastlanmazken, TSE dondurulmuş karides standartında 1 gramda en fazla 1000 adet bulunmasına izin verilen ve sadece insan solunum yolu mukozasından bulunan “staphylococcus aureus” bakterisi sayısının, standarta aykırı olduğu belirlendi. Bu durum, karideslerin işlenirken gerekli hijyen koşullarına uyulmadığı şeklinde yorumlandı. Araştırmada, midyelerdeki tehlikenin daha ciddi boyutlarda olduğu görüldü. Karideste hiç görülmeyen “salmonella-shigella” bakterileri midyelerde yüksek oranda saptanırken, “staphylococcus aureus” bakterisi sayısı da, karidesteki gibi sınır değerlerin çok üzerinde bulundu. UÜ Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Yücel, araştırmayı yorumlarken, midye ve karideslerin yakalandıkları bölge ve işleme şekillerinin, mikrobiyolojik kalitelerinde etkili olduğuna işaret etti. Prof. Dr. Yücel, “Kabuklu deniz ürünleri avlandıkları denizin kirli olması halinde mikrobiyolojik olarak kirlenebiliyorlar. Kirli sulardan avlanan deniz ürünlerinin tüketilmesi insan sağlığı için uygun değildir. Bunun için bu tarz ürünler mutlaka temiz denizlerde avlanmalıdır. Ayrıca, avlama, işleme ve tüketim aşamalarında soğuk zincirin korunmasına önem verilmeli. Ancak, araştırmamızda bu konularda gereken titizliğin gösterilmediği ortaya çıktı” dedi. Sokak sütleri UÜ Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı’nca, tüketime sunulan sokak sütlerine yönelik diğer araştırmada ise 25 farklı satış noktasından alınan örnekler incelendi. Araştırmada, örneklerin yüzde 20’sinde yağ oranının, yüzde 52’sinde besin değerinin standartların altında olduğu, yüzde 40’ına su katıldığı, yüzde 84’ünün de uygun olmayan koşullarda bekletildiği için asitlik ve mikroorganizmalar yönünden sağlığı tehdit edici boyutlarda kirli olduğu saptandı. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Tayar, sokak sütlerinin besleyici değerinin düşük olduğunu, içerdikleri mikroorganizmalarla insan sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiğini savundu. Prof. Dr. Tayar, “sokak sütlerine uygulanan yasalar çok yetersiz. Bu konuda bir an önce yeni ve daha büyük yaptırımlara gerek vardır” diye konuştu.