Sağlık için vazgeçilmez besinler
Abone olBesinlerin içinde 8 binden fazla fitokimsayal madde bulunuyor. Çoğunun mekanizmaları ise hala yeterince bilinmiyor. Ancak onlar sağlık için vazgeçilmez.
Ancak son yapılan çalışmalar, bazı besinlerin sağlıklı bir yaşam
için vazgeçilmez olduğunu gösteriyor. Hacettepe Üniversitesi Tıp
Fakültesi Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr.
Sevinç Yücecan, söz konusu çalışmaların sonuçlarını anlattı. Prof.
Dr. Yücecan, sağlıklı yaşam için vazgeçilmez besinleri ve
özelliklerini şöyle sıraladı: "Ispanak ve yumurta sarısında bulunan
madde, antioksidan özellik taşıyor. Meme ve akciğer kanseri riskini
azaltıcı özelliği bulunuyor. Domates ve ürünlerinde, prostat
kanserinden koruyucu özellik bulunuyor. Ayrıca kolon kanserini de
önlüyor ve kan şekerini, total kolesterol ve LDL kolesterolü
düşürüyor. Bu nedenle haftada 10 porsiyon kadar tüketilmesi
öneriliyor. Sebze ve meyvelerin günde 5-9 porsiyon tüketilmesini,
bunun 3 porsiyonunun sebze olmasını öneriyoruz. Turunçgillere,
yeşil yapraklı sebzelere, domatese ağırlık verilmesini istiyoruz.
Brüksel lahanasında ve diğer sebzelerde meme, prostat, kolon ve
akciğer kanserinden koruyucu özellik bulunmaktadır. Lahanagillerin
hepsi kansere karşı koruyucudur. Turunçgillerde 2 aktif bileşen
vardır. Bazı kanserlerden, özellikle meme, karaciğer ve pankreas
kanserinden korur. Yapılan son çalışmalara göre, turunçgiller tip 2
diyabet, astım, katarakt ve romatoid artrit gibi hastalıklara karşı
koruyucu özellik taşımaktadır. Elma, brokoli, marul ve nar ise HDL
yükseltici, LDL düşürücü özelliklere sahiptir. Özellikle elmanın
kabuğunda antioksidan özellik çok daha yüksektir. Brokoli, DNA
temininde önemli rol oynar. Nar, kansere karşı koruyucu özellik
taşır ve kuvvetli bir antioksidandır. Havuç betakaroten içerir,
ancak pişirme yöntemi çok önemlidir. Sos ilave edilip açık ortamda
uzun süre bekletildiğinde, yüzde 75 oranında değer kaybeder.
Salatasına ise muhakkak biraz yağ konulmalıdır. Tahıl ürünleri de
günlük beslenmede yer almalıdır; ama doğal haliyle. Sızma
zeytinyağının LDL düşürücü, aktioksidan özelliği vardır. Yeşil ve
siyah çay ise antioksidandır; ancak demleme şekli önemlidir.
Kaynamış suda 1-2 dakika bekletmek yeterlidir. Kakao-çikolatanın
günde 48 gram tüketilmesi öneriliyor; zira antioksidan özelliği
bulunmaktadır. Kırmızı şarap da antioksidandır; ama optimal
beslenmede, yani günlük beslenmede kadın 1, erkek ise 2 kadehten
fazla almamalıdır. Soya, koroner kalp hastalıklarından korur. Günde
25 gram kadar tüketilirse ve diyet yapılarak doymuş yağ oranı da
azaltılırsa, koroner kalp hastalığı riski de azaltılmış olur.
Koroner kalp hastalıkları konusunda yapılan bazı çalışmalarda,
keten tohumu ve yoncanın da koruyucu özelliği fark edildi. Tabii
tüketilen miktar önemli. Su ürünleri de koroner kalp hastalıklarına
karşı koruyucu, zihinsel potansiyeli artırıcı özellik taşır. Soğan,
sarımsak ve pırasaya gelince, bunlar kükürtlü besinler. Tansiyon
düşürücü, kolesterol azaltıcı bazı çalışmalarda ise tümör
geliştirici olarak gösteriliyor. Bu nedenle günde sadece 1 diş
sarımsak tüketimini öneriyoruz. Karanfil, zencefil, anason,
fesleğen, biberiye, zerdeçal, kırmızı biber, enginar gibi besinler,
farklı mekanizmalarla bizi kanserden korur. Koruyucu fizyolojik
aktif bileşenleri vardır. Özellikle enginar, karaciğer sağlığı için
önemlidir. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki, anlattığımız
yararların ortaya çıkması için, kişinin ömür boyu bu besinleri
sofrasından eksik etmemesi gerekir."