Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Çin aşısını olacak mı? Koronavirüs aşısı zorunlu mu

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Çin'den 50 milyon doz koronavirüs aşısı alınmasıyla ilgili eleştirilere cevap verdi. 'Neden Çin aşısı ucuz olduğu için mi?' sorusuna "Çin aşısının yöntemi diğerlerinden daha iyi" karşılığını veren Bakan Koca, Çin'den getirilecek 50 milyon doz aşının, aşıyla ilgili FAZ 3 çalışması bitmeden kullanılmayacağını söyledi. İşte Fahrettin Koca'nın Ahmet Hakan'ın sorularına verdiği cevaplar...

Neden Çin aşısı?

Neden Çin aşısı? Erişimi kolay ve ucuz olduğu için mi?
Fahrettin Koca: Çin aşısı, Alman aşısı, İngiliz aşısı, Amerikan aşısı... Konuyu böyle ele alamayız. Öncelikle ele almamız gereken husus, aşının hangi yöntemle üretildiği hususudur. Çünkü aşının yöntemi, aşının güvenilir olup olmadığını birinci dereceden etkiler.

Korona aşıları kaç yöntemle üretildi?
Fahrettin Koca: İki yöntem var. Birincisi: İnaktif virüs aşıları... İkincisi: mRNA yöntemiyle üretilen aşılar...

Hangisi daha güvenilir?
Fahrettin Koca: İnaktif yöntemle üretilen aşılar daha güvenilirdir. Tarihte bilinen en iyi yöntem budur. Bunun uzun vadeli sonuçlarını biliyoruz. Virüsün genetik yoluyla geliştirilen mRNA aşıları, kısa vadede iyi sonuç verdi. Ama orta ve uzun vadede nasıl bir etkisi olacağını bilmiyoruz.

Çin aşısı mı Alman aşısı mı?

Çin aşısının yöntemi nedir?
Fahrettin Koca: İnaktif yöntemle üretildi. Bu yöntemi kullanması nedeniyle daha fazla tercih edilmesi gereken aşıdır. Üretildiği ülkeye odaklanmak yanlış, yönteme odaklanmak lazım. Ben diyorum ki bu yöntem, en eski yöntemdir. Yıllardır bu yönteme dayalı olarak aşılar üretildi. Uzun vadede test edilmiştir. Bir yan tesiri yoktur.  

Pahalı ve zor aşı

- Madem inaktif dediğiniz aşı üretme yöntemi daha güvenilir, neden dünya bu yönteme yönelmedi?
Fahrettin Koca: Çünkü bu yöntem çok zor ve çok pahalı bir yöntem. İnaktif aşılar, kolay üretilebilir aşılar değil. Maliyeti çok yüksektir. O nedenle diğer yöntem daha fazla tercih edilen yöntem oldu.

Diğer aşıların uzun vadeli etkilerini bilmiyoruz

- O zaman Çin aşısı, sizin açınızdan bir mecburiyet değil, bir tercih. Yani yöntemini önemsediğiniz için özellikle Çin aşısını tercih etmiş durumdasınız. Bu durumda soralım: mRNA aşılarıyla ilgili ne düşünüyorsunuz?
Fahrettin Koca: Çin’le yaptığımız anlaşma 50 milyon... Bunun üzerini diğer yöntemle üretilen aşılarla tamamlamak durumundayız. Ama şu gerçeği de unutmayalım: Diğer aşıların uzun vadede ne tür etkiler geliştirebileceğini bilmiyoruz.

Çin aşısının Faz 3'ü daha erken başladı

- Aşılar için bir onay söz konusu... Çin aşısı onay aldı mı?
Fahrettin Koca: Dünyada üretilen tüm aşılar, Dünya Sağlık Örgütü’nün süreçlerinden geçmek zorunda. Çin aşısı da öyle. Şu anda “Faz 3” dönemini bitiren hiçbir aşı yok. Pandeminin yol açtığı acil durum nedeniyle ara raporlarla uygunluk veriliyor. Çin aşısı, “Faz 3”e en erken başlayan aşıdır. Ayrıca “Faz 3”ü daha geniş topluluklara uyguladılar. “Faz 3” ilgili Çin aşısının ara raporları henüz açıklanmadı. Bir hafta-on gün sonra açıklanmasını bekliyoruz.

Çin aşısı onay almadan kullanmayacağız

- “Faz 3” açıklanmadan Çin aşısını kullanma durumu olmayacak yani?
Fahrettin Koca: Tabii ki olmayacak. Bütün ara onaylar alınmış olsa dahi biz uluslararası akredite olan Halk Sağlığı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuzun laboratuvarlarında titizlikle incelemeler yapacağız. Bu incelemelerde aşının güvenlik testlerinin olumlu çıkması gerekiyor. Eğer aşı, ülkemiz standartlarına uygun bulunursa erken kullanım iznini vereceğiz. Aşı uygulaması, ancak bu aşamadan sonra olacak.

Aşı zorunlu mu olacak?

- Bir mecburiyet söz konusu olacak mı? Yani aşı olmak zorunlu hale getirilecek mi?
Fahrettin Koca: Bu konuyu Bilim Kurulu’nda ele aldık. Vardığımız sonuç şu oldu: Mecburiyet olmasın ama vatandaşımızı ikna edelim. Hangi aşıların hangi yöntemle üretildiğini, hangi yöntemin daha iyi bir yöntem olduğunu vatandaşımıza anlatacağız. Aşının menşeine değil de yöntemine odaklanılması gerektiğini anlatacağız.