Saddam Dünyayı karıştırdı
Abone olDünya kamuoyu Saddam kararında ikiye bölündü. Farklı görüşler gazetelere yansıdı.
Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in idama mahkum edilmesine
tepkiler sürüyor. ABD Başkanı George Bush, idam kararından memnun
olduğunu açıklarken, İngiltere Başbakanı Tony Blair ise, Saddam'ın
idam edilmesi taraftarı olmadığını belirtti.
Başbakan Blair, İngiltere'nin Saddam'ın idamına karşı olduğunu
ancak yargı sürecinin Irak'ın geçmişini tüm dünyaya bir kez daha
hatırlattığını söyledi.
İdam kararına dolaylı yoldan değinen ABD Başkanı Bush ise, tüm
dava sürecinin Irak halkının başarısı olduğunu söyledi.
Teksas'ta konuşan Bush, "bu dava, Irak halkının, bir zorbanın
yasalarını hukuk devletiyle değiştirme çabasında mihenk taşı
olmuştur" dedi.
Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ise, Saddam Hüseyin'i yargılayan
mahkemenin uygulamaya yönelik karar verme yetkisi olduğunu
hatırlatarak devlet başkanının kararı imzalama durumunda olmadığını
ifade etti.
Talabani bu konularda mahkemenin özgür bir biçimde karar verme
yetkisine sahip olduğunu ve hükümetin duruma müdahale edemeyeceğini
söyledi.
Irak Başbakanı Nuri El Maliki de kararı, "Irak tarihinde daha
önce görülmemiş karanlık bir dönemin tamamına verilmiş bir ceza"
sözleriyle değerlendirdi.
Karara farklı tepkiler geliyor
İnsan hakları örgütleri ise davanın adil olmadığını duyurdu. İnsan
Hakları Derneği (İHD), Saddam Hüseyin'e verilen idam cezasının
uygulanmaması konusunda Irak makamlarına çağrıda bulundu.
Arap dünyasından da farklı tepkiler geldi. Kuveyt memnun olduğunu
açıklarken, Suriye davanın meşru olmadığını açıkladı.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü ise Saddam Hüseyin'in idama
çarptırılmasının verilebilecek en hafif ceza olduğunu savundu.
AB ve Vatikan, idam kararının uygulanmamasını istedi.
Rusya'dan da "Saddam Hüseyin'in asılması, Irak'ta felakete yol
açacak sonuçlar doğurabilir" uyarısı geldi.
ABD'nin yakın müttefiki Japonya'nın Başbakanı Shinzo Abe ise,
kararı memnuniyetle karşıladığını ve mahkeme kararının 'adil'
olduğunu açıkladı.
Avrupa Konseyi de, devrik Irak lideri Saddam Hüseyin'e verilen idam
cezasının uygulanmamasını istedi.
Avrupa basını ikiye bölündü
Irak'ın eski diktatörü Saddam Hüseyin'in idam cezasına
çarptırılması konusunda, Avrupa basınının görüş ayrılığı
içinde.
Alman basını:
Kölner Stadt Anzeiger, idam cezasını,
Irak halkından çok ABD Başkanı Bush'un lehine bir karar ve
'galiplerin adaleti' olarak niteledi.
Berliner Zeitung, gazetesi de bu
mahkemenin Saddam'ın diktatörlük sistemini anlayabilmek için tarihi
bir fırsat olduğu yorumunu yaptı.
Stuttgarter Zeitung, idam kararını tutucu
Müslüman çevrelerin galiplerin adaleti olarak algılayacaklarını
belirtti.
Leipziger Volkszeitung, da Saddam'a idam
cezası kararının Başkan Bush için tartışmasız ihtiyacı olan siyasi
bir başarı olduğunu, ancak Irak'ın diktatöründen kurtulmasının bu
ülkeyi yönetmeye yetmeyeceğini bilmesi gerektiğini yazdı.
İngiliz basını:
İngiliz basını da daha çok Saddam Hüseyin'in kaderi konusuna
odaklandı, bazı gazeteler idam kararını alkışlarken, bazıları idam
cezasının yumuşatılmasını istedi.
Daily Mirror, dünyanın, Saddam Hüseyin
bile olsa bir insana idam cezası verilmesine sevinmekten sakınması
gerektiğini, gaddar bir diktatör de olsa Saddam'ın idamının daha
fazla kan akmasına neden olabileceği uyarısı yaptı.
The Guardian da aynı endişeleri dile
getirerek, "eğer yeni Irak eskisinin üzerinde yükselecekse meşru
bir cinayetten kaçınmanın iyi bir başlangıç olacağı" yorumunu
yaptı.
The Sun ise "devlet başkanı olan bu
haydutun, boynuna ilmiğin geçirilmesinden daha iyi bir son hak
etmediğini" yazdı.
İtalyan basını:
Il Corriere della Sera, Saddam Hüseyin'e
idam cezası verilmesinin batı dünyasının vicdanını böldüğünü
belirtti.
La Repubblica, 24 yıl Irak'ı yöneten
diktatörün uzun siyasi ve kişisel kaderinin kesinlikle sonu
olduğunu, ABD ve İngiltere'nin karara sevindiğini, AB'nin ise
kararın infazına karşı olduğunu kaydetti.
İspanyol basını:
El Pais gazetesi, mahkemedeki hukuk
kurallarına uyulmaması ve politikleşmesinden dolayı Saddam
Hüseyin'e verilen idam cezasına sevinmemek gerektiğini yazdı.
Gazete, Saddam'ın kaderinin idam olmayabileceğini, temyize
gidilirse yeni bir yargı süreci beklemek gerektiğine, ancak sonunda
eğer idam edilirse Saddam'ın Sünniler arasındaki yandaşlarının
şehit olmak için ellerinden geleni yapacaklarını ve ülkede sükunete
dönmenin daha da zor olacağına dikkat çekti.
Fransız basını:
Fransa'da da basın mahkeme süreci ve idam cezasından ABD Başkanı
Bush'un Kongre seçimleri sırasında çıkar sağlama umutları
konusundaki eleştirileri gündeme getirdi.
Liberation, Saddam duruşmasının, hukuki
içeriği açısından istisnai bir süreç ve gülünç olduğunu, eski
diktatöre cezanın, Irak halkı adına verildiğine dikkat çekti.
Le Figaro da idam kararının yanlış
gerekçelerle bir askeri müdahalenin meşrulaştırılmaya çalışılması
izlenimi vermesinin acı olduğu yorumunu yaptı.
Japon basını:
Japon basını da Saddam Hüseyin'e verilen idam cezasının Irak'taki
ayrılıkları daha artırma riski doğurduğuna dikkat çekti.
Yomiuri gazetesi, eski diktatörü Irak
halkı yargılasaydı bile, bunun Irak'taki kaotik ayrılıkları
çoğaltmasına engel olamayacağını savundu.
Asahi de mahkemenin Saddam'ın tam bir
tablosunu çizmek konusunda başarısız olduğunu ve uzmanlara
dayanarak, mahkemenin Iraklılardan çok ABD'lilerden siyasi olarak
etkilendiğini yazdı.