Rusya'nın yeni silahı: Gaz

The Times: İngiliz The Times gazetesi, krizle ilgili olarak 'Gaz: Yeni soğuk savaşta Moskova'nın silahı' yorumunda bulundu. Merkez sağ yanlısı olarak bilinen The Times, Kremlin'in Ukrayna'ya gönderdiği doğalgazın vanalarını kapatma kararını değerlendirdi. Gazete, Rusya'ya bu kararının uzun vadede zararla geri dönebileceği uyarısında bulunarak, 1973'teki petrol boykotunun Araplara verdiği zararı örnek gösterdi. Avrupa'nın bu olaydan ders çıkarması gerektiğini de ifade eden gazete, ''Avrupa için açık bir ders: Enerji alanındaki kaynakları asla Rusya'ya bağlı olmamalı" yorumunda bulundu. The Times, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçtiğimiz yıl Ukrayna'da yapılan başkanlık seçimleri sırasında yanlış ata oynadığını savundu ve "Putin Turuncu devrimcilere karşı rövanşını almada kararlı" ifadesini kullandı. Makalede ayrıca şu ifadelere yer verildi: ''Ve eğer bu tutum, ekonomik bir şantaj olmasa bile, en azından serbest piyasa ekonomisi adına, egemen pozisyonunun istismarı adına kabul edilemez bir davranıştır. Ukrayna belki kışı geçirebilecek, ancak yeni bir soğuk savaşın açılışı, bu boru hatlarının öfkeli ve zorluklarla boğuşan Kremlin için yeni bir silah tercihi olduğunu gösterdi'' The Daily Tlegraph: The Daily Telegraph ise 'Batı Rusya'nın güç gösterisine direnmeli' başlığıyla verdiği haberinde, Kremlin'in davranışının 'Rusya'dan diplomatik bağımsızlığını kazanıp yüzünü Batı Avrupa'ya dönme cüreti gösteren eski bir Sovyet cumhuriyetine karşı ekonomik rövanştan başka bir şey' olmadığını yazdı. Haberde, ''Batı Rusya'ya açıkça ve basitçe, bu davranışın kabul edilemez olduğunu söylemeli. Kremlin'in taktiği, modern dünyada affedilemez bir ortaçağ taktiğidir'' denildi. Gazetede, Batı'nın bu şantaja bir kez boyun eğmesi durumunda bunun arkasının geleceği ve bu kez ekonomik olmak üzere ikinci bir soğuk savaşın şu anda Batı'nın ihtiyacı olan en son şey olduğu uyarısında bulunuldu. Financial Times: Financial Times ise Avrupa, ABD ve Japonya'nın Putin'e, 'dünya liderleri arasındaki yerini korumak istiyorsa onlar gibi davranması gerektiğini' söylemesi gerektiğini yazdı. Haberde, ''elbette Moskova'nın gaz temini konusunda eski Sovyet cumhuriyetleriyle imzaladığı ayrıcalıklı anlaşmalara son verme hakkı bulunmaktadır, ancak buna karşılık Kremlin'in gerekçeleri her şeyden önce siyasidir. Moskova'nın bu güç gösterisi karşısında Avrupa Birliği'nin daha entegre bir enerji politikası benimsemesi gerekmektedir. Ve Avrupa'nın kararlılığının ilk hareketi olarak Kremlin'i yanıtsız bırakmaması ve Almanya'nın eski Başbakanı Gerhard Schröder'in Gazprom'un Baltık Denizi için öngörülen başkanlık kararını gözden geçirmesi gereklidir'' denildi. The Independent: The Independent ise Avrupa kıtasının enerji alanında Rus gazına 'korkutucu ölçüde bağımlılığı' olduğuna dikkat çekti. Gazete, ''Rusya artık askeri bir dev olamaz, ancak enerji alanında bir süper güç haline geldi'' diye yazdı. Merkez soldaki gazetede, ''Rusya'nın bu sene devraldığı G-8 başkanlığı, Putin'in güvenilir bir ortak olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceğini bilmek gibi ciddi bir sorunla başlıyor'' görüşüne de yer verildi. Rusya ile Ukrayna arasındaki fiyat anlaşmazlığı nedeniyle ortaya çıkan doğal gaz krizi, boru hattının Ukrayna'dan geçmesi nedeniyle Batı'yı endişelendirmişti. Kriz nasıl başladı? Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz krizi, Gazprom Ukrayna'ya bin metreküp doğalgazı 50 dolar yerine, 230 dolara satmak istemesiyle başladı. Ukrayna, doğalgazın bin metreküpü için Rusya'ya 50 dolar ödüyordu. Rusya bu fiyatı 230 dolara çıkarmak isteyince kriz patlak verdi. Ukrayna 50 dolardan 80 dolara çıkmayı kabul etti, ancak iki ülke heyetleri bir türlü anlaşamayınca Rusya 1 ocakta Ukrayna'ya verdiği doğalgazı kesti. Rus şirketi Gazprom, buna karşın Ukrayna'nın Avrupa'ya gitmesi gereken 25 milyon dolar değerinde 100 milyon metreküp doğalgazı çaldığını öne sürdü. Ukrayna ise ülkesinden geçen gazın yüzde 15'inin anlaşmalardan doğan taşımacılık hakkı olduğunu savundu. Ukrayna Enerji Bakanı da Rusya'nın hırsızlık iddiasını yalanladı. Ancak, "dondurucu soğuklar gelirse bunu yaparız" dedi. Moldovya'nın da doğalgazı kesildi Rusya, Ukrayna'dan sonra Moldova'ya verdiği doğalgazı da kesti. Gazprom, yılda üç milyon metreküp doğal gaz satın alan Moldova'nın bin metreküp doğal gaza ödediği 80 doların, 160 dolara yükseltilmesini istedi. Moskova yönetiminin sıcak bakmadığı bir isim olan Moldova Devlet Başkanı Vladimir Voronin, Gazprom'un talebinin piyasa şartlarına göre çok yüksek olduğunu söyledi. Rusya'nın Ukraynaya verdiği doğal gazı kesmesiyle Avusturya, Macaristan, Polonya ve Romanya'da doğalgaz basıncı azaldı. Avrupa Birliği ise doğalgaz krizinin çözümü için 4 ocakta Brüksel'de olağanüstü toplanacak. Avrupa ülkeleri de etkilendi Krizden diğer Avrupa ülkeleri de etkilenmeye başladı. 21 Avrupa ülkesi Rusya'dan, Ukrayna üzerinden gelen doğalgazı alıyor. Rusya'dan Avrupa'ya dağılan doğalgazın yüzde 80'i Ukrayna üzerinden gidiyor. Rusya farklı ülkelere farklı doğalgaz fiyatları uyguluyor. Ermenistan ve Gürcistan, Rusya'ya bin metreküp doğalgaz için 110 dolar, Romanya 280 dolar ödüyor. AB genel ortalaması ise 240 dolar. Rusya'nın doğalgazı en ucuza verdiği ülkelerden biri Beyaz Rusya. Rusya'nın en önemli siyasi müttefiklerinden biri olan Beyaz Rusya, bin metreküp için sadece 47 dolar ödüyor.