Rusya, Türkiye ve İran'dan ortak karar sevindiren vize açıklaması

Suriye'deki garantör ülkeler, zirvenin sonunda ortak bir bildiri üzerinde uzlaştı. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'un verdiği bilgiye göre, barış sürecinin devam ettirilmesi için anlaşmaya varıldı. Ortak deklarasyon, siyasi çözümü tek alternatif olarak görüyor.

Lavrov ve Çavuşoğlu'nun gündeminde Türkiye ve Rusya arasındaki vize konusu da vardı. Basın toplantısında Lavrov, "Basitleştirilmiş vize rejiminden, vizesiz rejimden yararlanacak kategorileri artırmayı planlıyoruz. Bu amaca ulaşmak istiyoruz." ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ise, askeri bir çözümün mümkün olmadığını belirterek siyasi çözümün en iyi seçenek olduğunu vurguladı. Çavuşoğlu'na göre, sonuca gidilebilmesi için Birleşmiş Milletler'le (BM) birlikte çalışılması gerekiyor.

Çavuşoğlu, Lavrov ve Zarifin görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Çavuşoğlu mevkidaşlarıyla Suriyedeki siyasi krizin çözülmesi için oluşturulan Astana mekanizmasına da değinildiğini belirterek şöyle konuştu: Astana mekanizmasının garantörleri olarak bir buçuk ayda bu üçüncü bir araya gelişimiz. Esasen bu hem Astana sürecine verdiğimiz önemin hem de işbirliğimizin bir göstergesidir. Dolayısıyla bundan sonraki süreçte de bu işbirliğimizi sürdürme arzusundayız.

Suriye bağlamında yapıcı işbirliğimiz bölgesel ve küresel konularda da birlikte değerlendirme fırsatı veriyor ve bugün de yine bu konuları ele aldık. Bugünkü toplantımızda Astana mekanizmasının hangi aşamada olduğunu ve yürüttüğümüz işbirliğini bütün boyutlarıyla değerlendirdik. Bundan sonra atılacak adımlar konusunda da görüş alışverişinde bulunduk. Suriye'nin siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunması bizler için ortak paydayı oluşturuyor. Bu amaçla tüm terör örgütleriyle DEAŞ, El-Kaide, PKK, PYD hepsiyle mücadeleyi sürdüreceğiz.

Türkiye olarak Fırat Kalkanı ve Zeytindalı Operasyonlarıyla önemli bir alan olan yaklaşık dört bin kilometre kareyi teröristlerden temizledik. Şimdi buraya ülkelerini terk etmek zorunda kalan Suriyeli kardeşlerimizin dönmesine hep beraber yardımcı olmamamız lazım. Suriye'nin her yerine insani yardımların ulaştırılması da ortak amacımızdır ve insani yardımların kesintisiz ve engelsiz bir şekilde, ayrım yapılmaksızın tüm Suriyelilere ulaştırılması gerekiyor.

'SURİYE'DE SİYASİ ÇÖZÜM OLMALI'
Elbette üç garantör olarak hepimiz suriyedeki siyasi krize siyasi çözüm bulunması gerektiğini düşünüyoruz en önemlisi de Suriyeliler tarafından sahiplenilecek ve yürütülecek bir süreç olmasını istiyoruz. Bu anlayışla sürdürdüğümüz Astana toplantıları Suriyede şiddetin kayda değer şekilde azalmasını sağladı. Ateşkes ihlalleri azaldı ve çatışmalar belli bölgelerle sınırlandı. Bu bölgeler de gerginliği azaltma muhtırası kapsamına alındı.

Astana mekanizmasının en önemli hedeflerinden birinin de bölgedeki güveni arttırmak amacıyla oluşturulan çalışma grubunun etkisi olduğundan bahseden Çavuşoğlu sözlerini şöyle sürdürdü: Hedeflerimizden biri de çatışan taraflar arasında güven arttırıcı önlemlerin geliştirilmesiydi. Bu konuyla ilgili bir çalışma grubu Astanada toplandı ve tekrar Astanada toplanması konusunda mutabık kaldık. Bu doğrultuda tutukluların serbest bırakılması, özellikle önemle oluşturduğumuz çalışma grubunun netice getirmesini bekliyoruz elbette bazı mesafeler kat ettik.

Diğer taraftan sahada tansiyonun azalmasına katkı sağladı, rejim ve muhalefeti bir masa etrafından toplayarak her iki tarafı da siyasi sürece angaje etti. Bu bakımdan Suriye konusunda bu güne kadar etkili tek uluslararası girişim olduğunu söyleyebiliriz.

Çavuşoğlu, mekanizmanın birtakım çevreler tarafından etkisi olmadığı yönündeki iddia hakkında ise şöyle konuştu: Bazı çevrelerin Astananın katma değerini teslim etmediklerini ve bu formatı dışlamaya çalıştıklarını görüyoruz. Bu son derece haksız bir yaklaşımdır ve Suriyedeki siyasi krize de bir katkısı yoktur.

Nitekim mevcut şartlar altında Cenevre süreci adeta Astanadan çıkacak sonuçları bekler hale geldi. Esasen Cenevredeki son altı görüşme turu Astana sayesinde düzenlenebildi, dolayısıyla Astananın oynadığı rolü ve katkısını kimse görmezden gelmesin. Var olan sorunları ele almak ve alınan kararların uygulanması için birlikte çalışıyoruz. Astana garantörleri olarak önemine ve işlevselliğine inandığımız bu platformdaki üçlü işbirliğimizi sürdüreceğiz. Suriyede meydana gelen son gelişmeler, Astana platformundaki ortak çabalarımıza ivme vermemiz gerektiğini bir kez aha ortaya koydu, aldığımız kararların uygulanması da dƒhil.

Astana görüşmelerinin Cenevre süreci dışında Soçide gerçekleştirilen diyalog kongresine de katkı sağladığını söyleyen Çavuşoğlu konuşmasını şöyle sonlandırdı: Soçide düzenlenen Suriiye Ulusal Diyalog Kongresi Cenevreye de dinamizm kazandıracak bir enerji yaratmıştır. Bu enerjinin kullanılması ve somut sonuçlara çevrilmesi lazımdır, toplantımızda bu amaçla neler yapabileceğimizi de arkadaşlarımızla değerlendirdik.

Değerli basın mensupları, krize kalıcı çözüm bulunması ve Suriye halkının selameti için etkili tüm uluslararası aktörlerin ortak paydada buluşması gerekiyor. Farklı gündemler, farklı ajandalar olmaz, bunu Suriyede rol almaya çalışan ve Suriyedeki siyasi çözümü baltalamaya çalışan tüm aktörler için bunu söylüyorum. Hepimizin bu ortak paydada buluşması gerekiyor, anlık tepkileri bir kenara bırakmamız lazım ve katma değer sağlamayan söylemlerden herkesin uzak durması gerekiyor, bunun ötesine geçelim. Aktif ve sürekli bir çaba ortaya koyalım. Bu üçlü çabamıza da herkesin destek vermesini beklemek en doğal hakkımızdır. Biz üç garantör ülke olarak üstlendiğimiz bu çabaya devam edeceğiz.

Görüşmenin sonunda düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Lavrov, "Bugünkü görüşmemizin sonuçlarının yer aldığı bir ortak deklarasyon kabul ettik. Her halükarda BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2254 sayılı kararı ve Soçi'de Suriye Ulusal Diyalog Konseyi'nin tavsiyeleri doğrultusunda siyasi çözümün alternatifsizliğine sıkı bağlılığımızı koruyoruz" dedi. 

Lavrov, Rusya, Türkiye ve İran'ın Suriye'yi bölme girişimlerini kabul edilemez bulduğunu kaydetti.

'ORTAK ÇABALARA ZARAR VERİLMESİNE KARŞI KOYACAĞIZ'
Lavrov, üç ülkenin Astana formatı kapsamındaki çabalarına zarar verilmesine karşı koyacaklarını belirterek, "Bu çabaların devam etmesinde kararlıyız. Üç ülkenin Suriye'deki durumu 2254 sayılı karardaki hedeflere ulaşma çizgisine yeniden getirmek için gerek müştereken gerekse de münferiden atacağı adımlar üzerinde mutabakat sağladık" ifadelerini kullandı.

'MUHALEFETİN İKTİDAR DEĞİŞİKLİĞİ TALEBİ YIKICI'
Lavrov'a göre Rusya, Türkiye ve İran, Suriye muhalefetinin Cenevre müzakerelerinin ön koşulu olarak Şam'da iktidar değişikliği talebini yıkıcı buluyor. 

Lavrov, "Cenevre müzakerelerine dönülmesine yönelik çabalar sürerken bazı dış muhalefet temsilcilerinin açıklamalarını son derece yıkıcı buluyoruz. Bu taraflar, Suriye krizinin çözümü ve siyasi müzakerelere geçiş için iktidar değişikliği, Suriye yönetiminin savaş suçlusu olarak mahkemeye sevk edilmesi gibi ön koşullar öne sürüyorlar. Bu tür yaklaşımlar 2254 sayılı kararın içeriğiyle çelişmekle kalmıyor, aynı zamanda da müzakere sürecini yeniden başlatmaya yönelik çabaları zora sokmak istiyor" dedi.

'GERİLİMİ AZALTMA BÖLGELERİNDE TERÖRLE MÜCADELEDEN TAVİZ VERMEYECEĞİZ'
Lavrov, Suriye'deki gerilimi azaltma bölgelerinde saklanmaya çalışan teröristlerle mücadelenin taviz verilmeden sürdürüleceğini belirtti. Lavrov, vatansever militanların teröristlerden derhal ayrılması gerektiğini sözlerine ekledi.

'ANKARA İLE İSTİHBARAT DEĞİŞİMİ KONUSUNDA MUTABAKAT SAĞLADIK'
Lavrov, bugün Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'yla yaptıkları görüşmede istihbarat kurumları arasında teröristlerin hareketleri hakkında istihbarat değişimi yapılması konusunda mutabakat sağladıklarının altını çizdi. 

Lavrov, "Yetkili makamlarımızın yabancı teröristlerin ve militanların takip edilmesi için azami seviyede net, somut ve gerçek zamanlı istihbarat değişimi yapmaları gerekiyor. Bugün söz konusu çalışmanın yapılması konusunda mutabakat sağladık. Türkiye veya Rusya'nın ülkeye giriş yasağı getirdiği kişiler ile Türkiye tarafından sınırdışı edilen kişiler hakkında düzenli olarak istihbarat değişimi yapacağız" diye konuştu.

'ÇAVUŞOĞLU'YLA VİZE REJİMİNİ KONUŞTUK'
Lavrov'a göre Çavuşoğlu'yla görüşmeleri sırasında masada vize rejiminin basitleştirilmesi de vardı. 

"Rusya, bir süre önce ilk olarak hizmet pasaport sahiplerine, ikinci olarak da uluslararası taşımacılıkta çalışan uzun mesafe sürücüleri için vizesiz rejime dönülmesini önerdi" diye devam eden Lavrov, şunları ekledi:

"Basitleştirilmiş vize rejiminden, vizesiz rejimden yararlanacak kategorileri artırmayı planlıyoruz. Bu amaca ulaşmak istiyoruz."