Ruslar Türklerle rulet oynuyor!

Rusya’nın gümrüklerde Türk TIR’larını engelleme uygulamasına Türkiye de bugün karşılık vermeye başlıyor. Ancak, Türkiye’nin, yüzde 63.4’ü petrol ve doğal gaz olmak üzere, 23.5 milyar dolar ithalat yaptığı Rusya’ya bu yöntemle zarar vermesi imkansız.

Rusya ile Gürcistan arasındaki savaşlı gerginlikte ABD ve NATO ülkesi olarak ’iki arada’ kalan Türkiye bir kez daha bölgedeki bir gerginlikten çok büyük ekonomik zararlar görmek üzere. Rusya’nın, Boğazlar’dan NATO gemilerinin Karadeniz’e geçişine izin vermesine tepki olarak Türkiye’ye karşı başlattığı, gümrüklerde Türk TIR’larını engelleme eylemi 4.7 milyar doları bulan ihracatımıza büyük darbe vurdu.

Şu sıralar Rusya'dan gelen tüm Rus malları Türkiye gümrüğünde kırmızı hatta alınıyor ve tek tek inceleniyor... Gümrük süreçlerinde sır, kırmızı ve yeşil olmak üzere üç farklı kontrol yapılıyor. Yeşil 'kontrolsüz geçiş', sarı 'döküman kontrolü' anlamına gelirken, kırmızı hat kontrolü ise fiziki kontrolü içeriyor. Türkiye'de aynısını yapacak! Öte yandan Çin'deki temaslarını sürdüren Devlet  Bakanı Kürşad Tüzmen'den de benzer bir açıklama geldi. Tüzmen, Rusya'nın Türk ürünlerinin içinde bulunduğu TIR'ları gümrük kapılarında bekletmesiyle başlayan gerginlik sonrasında, Türkiye'nin de Rus ürünlerini bugünden itibaren kırmızı hatta aldığını açıkladı.

Buna tepki olarak bugün Türkiye’nin başlatacağı karşı önlemler ise iki ülke arasındaki dış ticaretin yapısı nedeniyle anlamsız ve etkisiz kalacak. Çünkü, Türkiye’nin, yüzde 63.4’ü petrol ve doğalgaz olmak üzere 23.5 milyar dolar ithalat yaptığı Rusya’ya bu yöntemle zarar vermesi neredeyse imkansız.

Rus ruleti gibi
Rusya’ya karşı Türkiye’nin ’gümrük engelleme’ önlemlerini anlamsız bulan dış politika yorumcuları, "Bu, Rus Ruleti masasında, Türkiye’nin elinde neredeyse tamamı dolu bir tabancayla oyuna devam etmesi anlamına geliyor" diyor. Bu yoruma neden olan tablo ise şöyle: 2007’de 28.2 milyar dolara ulaşan dış ticarette Rusya’nın ihracatı Türkiye’ninkinin 5 katı. İlk etapta petrol ve doğalgaz ithalatında misilleme yapması mümkün olmayan Türkiye, Rusya’dan gelen demir-çelik, kömür, alüminyum, kereste ve kimyevi maddelerin girişini yavaşlatabilir. Ancak bu ürünler daha çok imalatta kullanıldığından, Türkiye’deki üretimi kötü etkileyebilir. Ayrıca Türkiye’deki elektriğin yarısı doğalgazdan üretiliyor.

İthalat toplamı ise 200 milyar dolara yaklaşan Rusya’nın en çok ithalat yaptığı ülkeler sıralamasında Türkiye ancak 14’üncü sırada bulunuyor. Rusya ve Türkiye arasındaki ticaret hacminin bu yıl 38 milyar dolara çıkması bekleniyordu. Öte yadan 2007’de Türkiye’ye Rusya’dan 2.5 milyon civarında turist geldi. 2008’in ilk 6 ayında ise 1.2 milyon turist ile Rusya en çok turist gelen ikinci ülke oldu. 2010’da Rusya’nın birinci sıraya çıkması bekleniyor.

Avrupa’dan giden Türk malları da engelleniyor
Rusya, gümrüklerinde Türk ürünlerine karşı başlattığı boykotu genişletti ve Avrupa’dan gelen Türk menşeili ürünleri de engellemeye başladı. Kötü haberi, Sincan-Uygur Özerk Bölgesi’ne ihracat çıkarması nedeniyle geldiği Çin’in başkenti Pekin’de alan Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Rusya’nın uygulamasının, tamamen tarife dışı olduğunu vurguladı.
Tüzmen şunları söyledi: "Türk ürünlerine zorluk çıkarıyorlar. Türkiye’de dünya markaları için üretilen ürünlerin ihracatında da sıkıntı yaşanıyor. Bu uygulamadan hem Türk ihracatçısı hem dünya markaları hem de Rus ithalatçısı zarar görüyor. Rusya’nın bu tavrı doğru değil. Uluslararası ilişkilerde ’Mütekabiliyet (Karşılıklılık) İlkesi’ geçerlidir. Biz de Rusya’nın tavrına aynı şekilde karşılık vereceğiz. Bugünden itibaren benzer engellemeleri biz de Rus menşeili ürünler için başlatacağız."