Romanya'da cumhurbaşkanına mahkeme desteği

Romanya Anayasa Mahkemesi Devlet Başkanı Traian Basescu'ya karşı hükümetin girişimiyle geçtiğimiz ay düzenlenen referandumu üçte iki oy çoğunluğuyla geçersiz ilan etti.

Böylece Romanya Cumhurbaşkanı referandum nedeniyle terk etmek zorunda kaldığı Cumhurbaşkanlığı sarayına yani görevine geri dönüyor.

Romanya'da devletin en yüksek kademelerini yaklaşık 6 aydır felç eden zirve kavgası, sosyal demokrat hükümetin lideri Viktor Ponta'nın, Romanya cumhurbaşkanlığına seçimle gelen Basescu'yu görevden almak için bir dizi önlemi yaşama geçirmesiyle alevlenmişti.

Birçokları tarafından "sivil darbe" olarak nitelenen bu program çerçevesinde hükümet, Senato'nun muhalefete mensup başkanını görevden almış, Anayasa Mahkemesi'ne yeni üyeler atayarak dengeleri değiştirmiş, Ombudsmanlık kurumunun yetkilerini kısıtlamış ve devlet televizyonu ile radyosunun başına kendi kadrolarını getirmişti.

Bunun ardından da cumhurbaşkanını görevden almak için düğmeye basıldı.

29 Temmuzda düzenlenen referandumun amacı, cumhurbaşkanının aktif siyasete katıldığı, tarafsızlığını koruyamadığı ve böylece tüm Romanya'nın devlet başkanı olamadığı suçlamasıyla halk tarafından görevden alınmasıydı.

Ülke çağında süren dev siyasi kampanyada, cumhurbaşkanı taraftarları seçimleri boykot ederken, sol ve liberal partiler ise halkı "evet" oyu kullanmaya çağırdılar.

Sonuçta referanduma katılanların yüzde 80'i cumhurbaşkanının görevden alınması yolunda oy kullanmış olsa da, oy kullanan seçmenlerin oranı yüzde 50'ye ulaşmadığı için referandum geçersiz sayılmıştı.

Referandumda Romanya'daki Macar azınlık da sandığa gitmemişti.

Bu gelişme Romanya merkez sağı tarafından "halk sivil darbeye hayır dedi" diye yorumlanırken, merkez sol ise mücadelenin süreceğini vurgulamıştı.

Zirvedeki kavga ertelenmiş mi oldu?

Ülkede iki cephe arasında yıllardır devam eden kavgada, taraflar arasında ipleri tamamen koparan gelişme, eski başbakan ve sosyal demokratların eski lideri Adrian Nastase'nin Mayıs ayında Romanya mahkemesi tarafından seçim kampanyasında hapis cezasına çarptırılması ve ardından da intihar girişiminde bulunmasıydı.

Romanya'daki sosyal demokrat hükümet, eski liderlerinin yolsuzluk suçlamasıyla mahkûm edilmesinin gerisinde Traian Basescu'nun olduğunu düşünüyor.

Romanya anayasa mahkemesinin üçte ikilik çoğunlukla referandumu iptal etmesi, Romanya'da devletin zirvesindeki siyasi kavganın genel seçimlere kadar erteleneceği anlamına geliyor.

Çünkü Başbakan karar öncesi "eğer üçte ikilik bir çoğunlukla çıkarsa Anayasa Mahkemesi kararının, içeriği ne olursa olsun hükümet tarafından kabul edileceğini" açıklamıştı.

Bu durumda hükümet için mahkemenin kararını kabul edip, Devlet Başkanlığı sarayının kapılarını tartışmalı cumhurbaşkanı önünde açmaktan başka bir çaresi de kalmıyor.